Cuộc trưng cầu dân ý để Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), còn gọi là vấn đề Brexit, sẽ thay đổi tiến trình lịch sử nước Anh, đó là nhận định của Bộ trưởng Tài chính Anh Philip Hammond đưa ra hồi tháng trước. Ông Hammond có thể là một người ủng hộ mạnh mẽ cho "Brexit mềm", song ông cũng muốn vẽ ra một viễn cảnh lạc quan hơn cho nền kinh tế đất nước.
Theo trang mạng “ft.com” mới đây, các thị trường tài chính lại đang hoài nghi điều này. Nền kinh tế Anh có lẽ đã làm tiêu tan những dự đoán đầy tiêu cực về tình trạng suy thoái và sự chiếm hữu thị trường ngay sau khi cuộc trưng cầu dân ý hồi tháng 6/2016 cho kết quả "đồng ý" rời khỏi EU, song điều này không khiến người ta an tâm về triển vọng phát triển của Anh trong năm 2017. Trên thực tế, đồng bảng Anh đã mất giá trị 17% so với đồng USD từ sau khi diễn ra cuộc trưng cầu dân ý. Theo ông Charles Goodhart, từng là nhà hoạch định chính sách tại Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) và là Giáo sư chuyên ngành tài chính tại trường Kinh tế London, điểm yếu này cho thấy các nhà đầu tư đã hạ thấp nền kinh tế Anh. Và đồng bảng Anh có nguy cơ mất giá hơn nữa khi Thủ tướng Anh Theresa May kích hoạt Điều 50 để chính thức khởi động tiến trình rời EU.
Thủ tướng Anh Theresa May tại London ngày 20/12. Ảnh: AFP/TTXVN |
Cùng lúc đó, trái phiếu của Chính phủ Anh cũng giảm mạnh. Trong khi những dự đoán rằng lạm phát sẽ tăng cao ở những thị trường thế giới phát triển, thì ở Anh, tình hình lại phức tạp hơn bởi sự giảm sút nghiêm trọng của đồng bảng. Không ngạc nhiên khi các chủ sở hữu tín phiếu chính phủ phải hứng chịu mức thua lỗ lớn nhất ở các thị trường trái phiếu phát triển từ cuối tháng 8 đến đầu tháng 12 năm nay. Thậm chí các nhà quản lý tài chính Anh đang cảm thấy thất vọng vì không được hưởng lợi gì khi phải xoay tiền từ trái phiếu sang cổ phiếu.
Dù các cuộc đàm phán ở EU có làm hạn chế các ảnh hưởng chính trị thì Quỹ Tiền tệ Quốc tế vẫn dự báo rằng tăng trưởng ở Anh sẽ chỉ đạt mức 1,1% trong năm 2017 - bằng một nửa so với dự báo trước đó. Trong khi đó, lạm phát được dự đoán sẽ vượt quá mục tiêu 2% của BoE.
Bên cạnh nỗi lo về triển vọng của Anh, sự hỗ trợ của ngân hàng trung ương sẽ đóng vai trò như một “cán cân” để định mức giá tài sản trong bối cảnh cuộc bỏ phiếu cho Brexit đang dần nguội lạnh.
Iain Stealey, quản lý danh mục đầu tư có thu nhập cố định tại JP Morgan Asset Management, nhận định: “Phản ứng của thị trường rất miễn cưỡng. Song nó đã bớt căng thẳng bởi mọi người nhận ra rằng tiến trình Brexit sẽ tốn nhiều thời gian và nền kinh tế sẽ không “rơi xuống vực thẳm” ngay lập tức. Hiện sự hỗ trợ này vẫn chưa rõ rệt khi BoE được dự báo sẽ không nới lỏng trái phiếu hơn nữa, còn ECB lại công bố một chương trình thúc đẩy việc mua trái phiếu hàng tháng với mệnh giá nhỏ hơn trong năm tới.
Khi sự hỗ trợ của ngân hàng trung ương bị hạn chế, các thị trường đang phải đối mặt với thách thức lớn trong việc dự đoán những cuộc đàm phán Brexit sẽ diễn ra như thế nào. Wouter Sturkenboom, chiến lược gia tại tập đoàn tư vấn đầu tư Russell Investments, cảnh báo một "Brexit cứng" sẽ khiến các công ty không kịp thích ứng. Đây được coi là kịch bản xấu nhất mà có thể tạo ra sự gián đoạn kinh tế và tài chính.
Tuy nhiên, cũng có một kịch bản khác. Nếu tư tưởng chống lại giới tinh hoa thống trị trong những cuộc bầu cử năm tới ở Netherlands, Pháp và Đức (có thể ở cả Italy), thì EU có lẽ sẽ phải áp dụng những gì mà Steen Jakobsen, nhà kinh tế trưởng tại Saxo Bank, gọi là “một thái độ hợp tác hơn với Anh”. Số liệu về kinh tế có thể cũng tốt hơn mong đợi và bất kì dấu hiệu chuyển đổi nào trong tiến trình Brexit cũng có thể làm dịu bớt sự lo lắng của công chúng và các thị trường trong thời gian ngắn.
Bên cạnh đó, còn có một kịch bản khá đặc biệt cho năm tới. Trong dự đoán hàng năm, Ngân hàng Saxo Bank cho rằng có khả năng “Brexit sẽ không bao giờ xảy ra”. Jordan Rochester, chiến lược gia tiền tệ tại Ngân hàng Nhật Bản Nomura, gợi ý việc mua đồng bảng thay vì đồng yên. Ông nói: “Với chính trị, người ta không thể loại trừ bất kì điều gì”, 2016 là một năm mà nền chính trị mất đi sự đồng thuận và điều đó hoàn toàn có thể tái diễn trong năm 2017.