Cả hai Thứ trưởng Ngoại giao Kim Kye Gwan và Choe Son Hui đều là những quan chức nổi bật trong bộ máy nhà nước Triều Tiên. Một người là nhà chiến lược hạt nhân liên quan trực tiếp đến việc đàm phán các thỏa thuận hạt nhân. Một người nắm giữ cương vị nhà nữ ngoại giao cấp cao nhất của nước này.
Dưới đây là một số thông tin báo Japan Times tổng hợp về hai vị quan chức trên cũng như làm thế nào mà những phát ngôn gần đây của họ lại khiến Tổng thống Trump bất ngờ hủy họp.
Ông Kim Kye Gwan
Thứ trưởng Ngoại giao Thứ nhất Triều Tiên Kim Kye Gwan ở sân bay Bắc Kinh. Ảnh: AP |
Ông đang là Thứ trưởng Thứ nhất Bộ Ngoại giao Triều Tiên, đã từng dẫn đầu phái đoàn Triều Tiên trong các vòng đàm phán giải trừ vũ khí hạt nhân 6 bên được tổ chức tại Bắc Kinh (Trung Quốc) trong khoảng thời gian 2003-2008.
Trong các cuộc đối thoại riêng rẽ với Hàn Quốc, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Nhật Bản, Thứ trưởng Kim Kye Gwan được biết đến là một quan chức ngoại giao chủ trương tìm kiếm đối phương nhượng bộ để đổi lại Triều Tiên sẽ giải trừ vũ khí hạt nhân từng bước.
Theo những thỏa thuận đạt được từ các cuộc đàm phán đó, Triều Tiên từng tạm ngừng chương trình phát triển hạt nhân và các thành tố chính trong chương trình vũ khí để đối lấy sự đảm bảo về an ninh, tiếp nhận viện trợ dầu và các mặt hàng khác.
Nhưng sau đó các thỏa thuận đổ vỡ vì những tranh cãi liên quan đến việc xác minh từng bước giải trừ vũ khí hạt nhân của Triều Tiên. Tại Washington, Seoul và các nước liên quan đến thỏa thuận dấy lên một làn sóng chỉ trích, cho rằng thỏa thuận đó chỉ có lợi cho Bình Nhưỡng.
Trong một vài tháng trở lại đây, Thứ trưởng Kim Kye Gwan ít được truyền thông nhà nước nhắc tới, khiên dư luận quốc tế nghi ngờ có thể ông gặp vấn đề sức khỏe. Tuy nhiên, đến ngày 16/5, ông đưa ra tuyên bố dọa Triều Tiên có thể hủy cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Donald Trump và Kim Jong-un để phản đối việc Mỹ đơn phương gây sức ép Triều Tiên giải trừ vũ khí hạt nhân. Một lần nữa, phát ngôn của ông lại làm cháy bùng ngọn lửa nghi ngờ tại Mỹ về ý định thực sự của Triều Tiên trong vấn đề xử lý chương trình hạt nhân của nước này.
Bà Choe Son Hui
Thứ trưởng Choe Son Hui (giữa). Ảnh: Kyodo |
Cũng là một Thứ trưởng Ngoại giao, bà Choe Son Hui (54 tuổi) là một trong số ít những người phụ nữ đang nắm vị trí cấp cao trong chính quyền Bình Nhưỡng.
Bà từng là phiên dịch viên tiếng Anh cho Thứ trưởng Kim Kye Gwan tham gia các cuộc đàm phán hạt nhân 6 bên sau khi du học tại Áo và Trung Quốc.
Về nước, bà làm việc tại Vụ các vấn đề Bắc Mỹ thuộc Bộ Ngoại giao Triều Tiên trước khi được truyền thông nhà nước chính thức xác nhận trong tháng 3 vừa qua bà được thăng chức lên Thứ trưởng.
Bộ Thống nhất Hàn Quốc cho biết bà Choe là người phụ nữ có chức vụ cao nhất trong Bộ Ngoại giao Triều Tiên.
Ngày 24/5, bà Choe Son Hui trở thành tiêu điểm của truyền thông quốc tế khi đã dành những từ ngữ mạnh mẽ chỉ trích Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence và đe dọa hủy hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều. “Việc Mỹ sẽ gặp chúng tôi tại phòng họp hay đối đầu với chúng tôi trong một cuộc chiến hạt nhân hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định và hành vi của nước này”, Thứ trưởng Choe nhấn mạnh.
Theo Japan Times, những chỉ trích có phần gay gắt của bà Choe Son Hui được cho là nguyên nhân trực tiếp khiến Tổng thống Trump bất ngờ gửi thư cho người đồng cấp Kim Jong-un thông báo hủy họp. Trong bức thư, Tổng thống Trump nói lý do ông quyết định hủy cuộc gặp thượng đỉnh là "vì thái độ tức giận khủng khiếp và sự thù địch công khai" trong những phát biểu gần đây của Triều Tiên.
Nhanh chóng Thứ trưởng Kim Kye Gwan lên tiếng làm dịu tình hình, trong một tuyên bố khẳng định Triều Tiên vẫn sẵn sàng đàm phán trực tiếp với Mỹ bất cứ khi nào “theo bất cứ thể thức nào".
Sau nhiều sóng gió, hiện đang có nhiều dấu hiệu tích cực làm dấy lên hy vọng cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Triều tại Singapore có thể diễn ra đúng kế hoạch ban đầu. Trong cuộc gặp bất ngờ lần hai giữa lãnh đạo hai miền Triều Tiên, ông Kim Jong-un một lần nữa nhấn mạnh cam kết hoàn tất phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên đã nhất trí trong Tuyên bố Panmunjom, đồng thời bày tỏ sẵn sàng đặt dấu chấm hết cho lịch sử chiến tranh và đối đầu thông qua cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ -Triều.
Tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump cho biết mọi việc hướng tới hội nghị thượng đỉnh với Triều Tiên vào ngày 12/6 đang diễn ra "rất tốt đẹp" và ông đặt nhiều hy vọng vào cuộc gặp này với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Bên cạnh đó, cả Triều Tiên và Mỹ đề quyết định cử các nhóm tiền trạm tới Singapore để xúc tiến các công tác chuẩn bị cho sự cuộc gặp lịch sử này.