Tại cuộc gặp Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân trong khuôn khổ chuyến thăm Bungari mới đây của Đoàn đại biểu Chính phủ nước ta, Bộ trưởng Giáo dục, Thanh niên và Khoa học nước chủ nhà, ông Sergey Ignatov đã hết lời khen ngợi học sinh người Việt học giỏi và rèn luyện tốt, đặc biệt có em đã được Nhà nước Bungari đặc cách trao quyền công dân do đã giành nhiều thành tích cao tại các kỳ thi quốc tế.
Bốn “bông hoa Việt” ở Bungari: Nguyễn Chí Dũng, Đinh Văn Ngọc, Trương Công Hiệp và Bùi Hữu Hậu. |
Nhờ Đại sứ quán Việt Nam tại Bungari chắp nối, chúng tôi đã gặp được bốn gương mặt tiêu biểu trong cộng đồng học sinh người Việt trên "đất nước Hoa hồng". Em học sinh mà Bộ trưởng Ignatov nhắc tới trong cuộc gặp Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân là Nguyễn Chí Dũng, sinh năm 1995, đang theo học tại Trường chuyên toán Sofia.
Bảng thành tích học tập của Dũng thật đáng nể với 7 lần giành huy chương tại các kỳ thi toán quốc tế và nhiều danh hiệu khác. Mới nhất là Huy chương Vàng (HCV) tại cuộc thi toán quốc tế (IMC - International Mathematic Competition) ở Đài Loan (Trung Quốc) tháng 7/2012. Trước đó, năm 2011, em đoạt HCV tại cuộc thi toán quốc tế AITMO dành cho học sinh dưới 16 tuổi tổ chức ở Nepan (xếp thứ 2 thế giới) và HCV cuộc thi toán quốc tế ở Inđônêxia. Năm 2010, Dũng giành HCV cuộc thi toán khu vực Bancăng với số điểm tối đa 40/40. Em là học sinh nước ngoài duy nhất được Nhà nước Bungari đưa vào đoàn học sinh xuất sắc đi thăm Nghị viện châu Âu (EP) và Trung tâm khoa học Thụy Sĩ.
Chúng tôi càng xúc động khi biết hoàn cảnh gia đình Dũng còn nhiều khó khăn. Bố em là ông Nguyễn Văn Đệ, quê Quảng Bình, sang Bungari học đại học năm 1975 rồi ở lại theo nghề kinh doanh tiểu ngạch, nguyên là Chủ tịch Hội người Việt tại Bungari khóa I. Mẹ em - bà Trần Thị Ngân - bị bệnh cao huyết áp mãn tính nên chỉ ở nhà nội trợ. Để duy trì cuộc sống gia đình và trang trải chi phí học tập cho con cái (chị gái của Dũng đang theo học thạc sĩ về kiến trúc ở Munich, Đức), bố em đã bươn bả ngược xuôi trong bối cảnh kinh doanh tiểu ngạch trên nước bạn ngày càng khó khăn.
Biết được hoàn cảnh khó khăn của gia đình Dũng, đại diện Bộ Giáo dục-Đào tạo và Đại sứ quán nước ta tại Bungari đã hứa sẽ có những biện pháp khuyến học cụ thể để giúp đỡ gia đình và động viên Dũng học tập tốt hơn, tạo điều kiện thuận lợi để em có thể cống hiến cho thành tích giáo dục không chỉ của nước bạn, mà cả của Việt Nam. Dũng đã tâm sự, nguyện vọng của em là học thành tài để sau này trở về phục vụ Tổ quốc. Việc Dũng sinh trưởng trên nước bạn, nhưng nói thành thạo tiếng Việt cho thấy em đã ấp ủ ước mơ này từ lâu.
Cũng từng theo học tại Trường chuyên toán Sofia còn có Đinh Văn Ngọc, cậu con trai sinh năm 1990 của hai cựu nhà giáo Đinh Phan Anh (Đại học Thủy lợi) và Phan Kim Hà (NXB Giáo dục). Sau khi cùng mẹ sang Bungari đoàn tụ với bố, Ngọc đã nhanh chóng được tuyển vào lớp chuyên toán và giành được những thành tích đáng khích lệ: 3 giải nhất thi học sinh giỏi toán toàn quốc Bungari, giải nhất cuộc thi toán mang tên Kanguru ở Ôxtrâylia và HCV cuộc thi toán quốc tế ở Ấn Độ những năm 2006 - 2008. Hiện Ngọc là sinh viên giỏi đang theo học năm thứ 4 trường Đại học Tổng hợp Sofia. Và cũng như Dũng, Ngọc dự định sau khi tốt nghiệp đại học sẽ về phục vụ quê hương, đất nước.
Trong số những sinh viên theo học diện hiệp định hợp tác giáo dục giữa hai nước nổi lên gương mặt Bùi Hữu Hậu - sinh viên nước ngoài xuất sắc nhất trên "Đất nước Hoa hồng" niên khóa 2011 - 2012. Chàng trai sinh năm 1990 tại Nghệ An này đang theo học tại trường Đại học Công nghệ Hóa - Luyện kim Sofia với thành tích tất cả các môn học đều đạt điểm thi tối đa 6,0/6,0.
Sau Bùi Hữu Hậu là sinh viên năm thứ 4 trường Đại học Kỹ thuật Sofia, Trương Công Hiệp cũng được vinh danh nhờ giành giải ba cuộc thi Olympic sinh viên toàn quốc của Bungari năm 2011. Hiệp sinh năm 1989, quê ở Thái Nguyên, sang học tại Bungari theo đề cử của Bộ Giáo dục - Đào tạo Việt Nam. Điểm thi trung bình của Hiệp trong 3 năm học qua luôn duy trì ở mức 5,7/6,0.
Chuyến công tác ngắn ngủi không cho chúng tôi cơ hội được tiếp cận nhiều hơn với những gương mặt học sinh, sinh viên Việt Nam tiêu biểu ở Bungari. Nhưng cuộc trò chuyện với Bộ trưởng Giáo dục, Thanh niên và Khoa học nước chủ nhà, ông Sergey Ignatov và các cán bộ Đại sứ quán nước ta ở Bungari đã giúp chúng tôi hiểu rằng, ham học và học giỏi đã trở thành truyền thống đáng quý của cộng đồng người Việt tại Bungari. Mong rằng “những bông hoa Việt" sẽ ngày càng góp phần tô thắm thêm "Đất nước Hoa hồng" và vinh danh truyền thống hiếu học của các thế hệ "con Rồng cháu Tiên".
Bài và ảnh: Đình Lanh (P/v TTXVN tại Nga)