Các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ ngày 11/12 tuyên bố sẽ ngăn chặn các đề xuất chính sách của chính quyền đảng Dân chủ nếu Tổng thống Barack Obama vẫn quyết thực hiện chủ trương tăng thuế đối với thiểu số 2% người giàu nhất nước này, một "nút thắt" mà Nhà Trắng và phe Cộng hòa cần "tháo gỡ" nếu muốn nước này tránh được "vách đá tài chính".
|
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet. |
Phát biểu trước báo giới, Thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa, Lindsey Graham, nói rằng nếu Tổng thống Obama khăng khăng yêu cầu tăng thuế đối với những người giàu nhất nước Mỹ thì sang năm 2013 phe Cộng hòa sẽ giữ lập trường "cứng rắn" hơn trong các vấn đề chính sách, trong đó có vấn đề nâng trần nợ quốc gia.
Tổng nợ quốc gia của Mỹ tính đến cuối tháng 11/2012 đã lên tới 16.268 tỷ USD, trong khi trần nợ mà Quốc hội cho phép là 16.394 tỷ USD.
Theo dự kiến của Bộ Tài chính Mỹ, chi tiêu của chính phủ liên bang nhiều khả năng sẽ đạt tới trần nợ vào cuối năm 2012. Nếu Quốc hội không sớm nâng trần nợ hoặc có các giải pháp đặc biệt thì đến đầu năm 2013, chính phủ liên bang sẽ rơi vào tình trạng không còn ngân sách để chi tiêu.
Thượng nghị sỹ Cộng hòa Bob Corker cho biết trước mắt Quốc hội có thể sẽ phải nhượng bộ Nhà Trắng trong vấn đề thuế ngắn hạn, nhưng sang năm tới phe Cộng hòa sẽ ép Nhà Trắng trong vấn đề cắt giảm chi tiêu và cải cách các chương trình phúc lợi để có thêm nguồn thu, góp phần từng bước giảm nợ quốc gia hiện đã tới mức nguy hiểm.
Trong cuộc thương thảo qua điện thoại với Chủ tịch Hạ viện John Boehner ngày 11/12, Tổng thống Obama đã "xuống nước" trong đề xuất thu thuế mới, với đề xuất thuế mới trị giá 1.400 tỷ USD trong 10 năm tới thay vì mức 1.600 tỷ USD đưa ra hồi đầu tháng.
Ngay sau đó, Chủ tịch Hạ viện Boehner đề nghị Tổng thống Obama cung cấp thêm chi tiết về kế hoạch cắt giảm chi tiêu mà Nhà Trắng có thể chấp nhận. Tuy nhiên, Nhà Trắng lập tức phản pháo lại rằng họ đã đưa ra đề xuất cắt giảm chi tiêu ngân sách trên phạm vi rộng, trong khi đảng Cộng hòa chưa công bố chi tiết về đề xuất tăng thu ngân sách.
Nhà Trắng và phe Cộng hòa tại Quốc hội vẫn bất đồng sâu sắc xung quanh việc cắt giảm chi tiêu và cải cách hệ thống thuế. Đầu tháng 12 phe Cộng hòa đã gửi cho Nhà Trắng bản đề xuất cắt giảm 2.200 tỷ USD thâm hụt ngân sách trong 10 năm tới, trong đó có 800 tỷ USD từ cải cách hệ thống thuế và 600 tỷ USD từ quỹ chăm sóc y tế.
Tuy nhiên, đề xuất này ngay lập tức đã bị Nhà Trắng bác bỏ vì không bao gồm việc tăng thuế đối với những người giàu nhất nước Mỹ, một ưu tiên trong kế hoạch cải cách thuế của Nhà Trắng và là vấn đề cơ bản mà Tổng thống Obama tuyên bố sẽ không thỏa hiệp.
Về thái độ của người dân, kết quả thăm dò chung của Politico/George Washington University, công bố ngày 10/12 cho biết 60% những người được hỏi ý kiến ủng hộ và 38% phản đối chủ trương của Tổng thống Obama tăng thuế đối với 2% người giàu nhất nước; 70% người dân Mỹ muốn Nhà Trắng và Quốc hội gạt bỏ những mâu thuẫn đảng phái để đạt được một giải pháp thỏa hiệp, nếu không đến ngày 1/1/2013, hàng loạt loại thuế sẽ tăng và ngân sách nhiều bộ ngành sẽ tự động bị cắt giảm.
Các nhà kinh tế lo ngại tình huống này nếu xảy ra có thể đẩy nền kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái.
Thái Hùng (P/v TTXVN tại Washington)