Toàn cảnh cửa nhận nước thủy điện Hòa Bình đã hoàn thiện. Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN
Dự án nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng là công trình quan trọng quốc gia, được Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số 389/TTg-CN ngày 11/4/2018. Trong quá trình triển khai dự án gặp không ít những khó khăn như khởi công trong bối cảnh đại dịch COVID-19, cùng với sự cố sạt lở tại hố móng bố trí nhà máy thủy điện mở rộng, phải dừng thi công gần 1 năm. Với nỗ lực của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Ban Quản lý dự án Điện 1, các nhà thầu thi công, dự án đã sẵn sàng phát điện tổ máy số 1 dự kiến vào ngày 19/8 tới, nhân dịp kỷ niệm lần thứ 80 Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
Vượt khó đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình
Dự án Thủy điện Hòa Bình mở rộng có tổng mức đầu tư 9.220 tỷ đồng, quy mô gồm 2 tổ máy với tổng công suất 480 MW. Tuyến năng lượng gồm kênh dẫn vào cửa lấy nước, cửa lấy nước, đường hầm dẫn nước và Nhà máy thủy điện. Các hạng mục hồ chứa, đập dâng, đập tràn sử dụng chung với công trình hiện hữu. Khi đi vào vận hành, dự án bổ sung hàng năm khoảng 488 triệu kWh cho hệ thống điện Quốc gia.
Trong quá trình triển khai dự án, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cùng nhà thầu xây dựng đã gặp một số khó khăn như thi công các hạng mục trên nền địa chất phức tạp, xảy ra việc sạt trượt mái taluy khu vực hố móng; giá vật tư, thiết bị, nhân công đã tăng mạnh... Qua đó, các đơn vị thi công đã tập trung nhân lực, thiết bị, máy móc, tổ chức thi công "vượt nắng, thắng mưa", thi công kể cả ngày Lễ, Tết... đảm bảo tuyệt đối kỷ luật làm việc, đẩy nhanh tiến độ xây dựng công trình.
Đến thời điểm này, các hạng mục lớn như cửa lấy nước, đê quây đã cơ bản hoàn thành, các đường hầm và gian máy được định hình. Hàng trăm phương tiện, máy móc hiện đại hoạt động không ngừng nghỉ, được điều phối nhịp nhàng theo biểu đồ tiến độ đề ra.
Các kỹ sư, công nhân thi công khu vực đặt 2 tổ máy. Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN
Theo Ban Quản lý dự án Điện 1 (EVNPMB1), đơn vị đại diện Chủ đầu tư quản lý dự án, toàn bộ các hạng mục phục vụ nạp nước tuyến năng lượng đã hoàn thành, đủ điều kiện để bước vào giai đoạn vận hành thử nghiệm. Đây là kết quả của hơn 4 năm thi công liên tục, vượt qua nhiều khó khăn về địa chất, thời tiết và nguồn cung thiết bị.
Dự án Hòa Bình mở rộng được xây dựng bên phải tuyến đập hiện hữu, độc lập với các hạng mục của nhà máy cũ. Các hạng mục chính gồm cửa lấy nước và kênh dẫn vào, giếng đứng, hầm dẫn nước, hầm tiêu nước, nhà máy thủy điện và kênh xả. Đến nay, tất cả các hạng mục này đã cơ bản hoàn thiện phần xây dựng, lắp đặt thiết bị và đạt yêu cầu thiết kế. Cửa lấy nước đã được thi công bê tông cốt thép đến cao độ 122,5m, hoàn thiện lắp đặt khe lưới chắn rác, cửa van vận hành, cầu trục và các thiết bị phụ trợ. Hệ thống hầm dẫn nước dài khoảng 800m, đường kính 11m đã được gia cố, lắp đặt thép lót và bọc, đảm bảo lưu lượng thiết kế. Giếng đứng, hầm tiêu nước và hầm tiêu nước mở rộng cũng đã hoàn thiện thi công, sẵn sàng dẫn dòng...
Sẵn sàng hòa lưới điện quốc gia
Tại khu gian nhà máy, tổ máy số 1 đã hoàn tất lắp đặt tuabin Francis trục đứng, máy phát điện, hệ thống điều tốc, máy biến áp 500kV và các hệ thống phụ trợ. Các hạng mục điện áp, GIS, IPB đều đang trong giai đoạn thí nghiệm, hiệu chỉnh. Tổ máy số 2 cũng đã đạt khoảng 90% khối lượng lắp đặt.
Tất cả vật tư, thiết bị sử dụng cho dự án đều được kiểm tra nghiêm ngặt từ khâu xuất xưởng, vận chuyển đến lắp đặt. Chất lượng bê tông, đường hầm, kết cấu thép và thiết bị cơ điện đều đạt yêu cầu thiết kế. Bên cạnh đó, quan trắc, thí nghiệm đối chứng được thực hiện liên tục cho thấy công trình ổn định, không có dấu hiệu bất thường. Đặc biệt, quá trình nổ mìn đào hầm được giám sát chặt chẽ, các thông số dao động luôn thấp hơn giới hạn cho phép, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình hiện hữu và môi trường xung quanh.
Công nhân thi công trên công trường thủy điện Hòa Bình mở rộng trong những ngày nắng nóng cao điểm tháng 8/2025. Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN
Ông Bùi Phương Nam, Giám đốc Ban Quản lý dự án Điện 1, chia sẻ đơn vị đã huy động tối đa nhân lực, thiết bị, áp dụng các biện pháp kỹ thuật linh hoạt để vừa đảm bảo tiến độ, vừa giữ vững chất lượng và an toàn. Tinh thần là không lùi bước trước bất kỳ khó khăn, để hoàn thành mục tiêu phát điện đúng thời gian đề ra.
Anh Trần Ngọc Quang, Chuyên viên, Ban điều hành Ban quản lý Dự án điện 1 cho biết, dự án Thủy điện mở rộng là dự án công trình trọng điểm quốc gia, do vậy các cán bộ, kỹ sư, công nhân đã ngày đêm bám sát công trình, đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình, đến thời điểm 19/8 sẽ phát điện tổ máy số 1 theo lộ trình đã đề ra.
Anh Trương Công Hùng, Kỹ sư giám sát an toàn của nhà thầu LILAMA 10 cho biết, các tổ đội làm việc theo ca, kíp, mọi người chấp hành tốt các biện pháp an toàn. Mỗi buổi sáng hàng ngày, cán bộ quản lý phổ biến an toàn, chấp hành nghiêm chỉnh quy định của Ban điều hành, chủ đầu tư đề ra. Trong quá trình thi công không để xảy ra các vụ việc tai nạn về an toàn lao động nghiêm trọng.
Dự án Thủy điện Hòa Bình mở rộng có công suất lắp máy 2x240 MW, khi hoàn thành sẽ bổ sung khoảng 480 MW cho hệ thống điện quốc gia, nâng cao khả năng điều tiết nước, giảm áp lực vận hành cho nhà máy cũ. Đây là công trình quan trọng không chỉ về kinh tế, kỹ thuật, mà còn mang ý nghĩa chính trị đặc biệt khi gắn với dấu mốc lịch sử của đất nước.
Với tiến độ hiện tại, sau khi nạp nước tuyến năng lượng, tổ máy số 1 sẽ chạy thử và phát điện thương mại vào đúng dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám. Tổ máy số 2 dự kiến hoàn thành phát điện trong tháng 12/2025.
Dù còn một số hạng mục phụ trợ như hoàn thiện cảnh quan, lát nền, tháo dỡ đê quây hạ lưu… sẽ tiếp tục được triển khai sau mùa lũ, Ban Quản lý dự án điện 1 khẳng định các công việc này không ảnh hưởng đến quá trình vận hành và an toàn công trình. Những ngày tới, toàn bộ cán bộ, kỹ sư, công nhân tại công trường gấp rút hoàn thành lắp đặt, chạy thử các hệ thống, xử lý kỹ thuật, sẵn sàng cho ngày hòa lưới điện quốc gia.