Người trồng hoa giỏi giống... người thợ may khéo
Cách trung tâm Hà Nội không xa, tại làng hoa Tây Tựu (Từ Liêm, Hà Nội), giá hoa ly cận Tết tăng mạnh, nhưng không có hoa để bán. Nguyên nhân là khoảng một tháng trước, thời tiết nắng nóng bất thường, kéo dài, khiến 70% số hoa ly nở sớm, người trồng đã phải “bán đổ bán tháo”.
Theo người dân Tây Tựu, mỗi củ hoa ly giống có giá khoảng 15.000 đồng. Trong khi đó, họ phải bán hoa với giá 5.000 - 7.000 đồng/cành. Tiền bán hoa không đủ tiền mua giống, chưa tính tới công chăm sóc, phân, thuốc trừ sâu, các dụng cụ che chắn… Theo UBND phường Tây Tựu, vụ hoa ly này, nhiều gia đình thiệt hại nặng, trung bình mỗi sào lỗ khoảng 35 - 40 triệu đồng, tổng thiệt hại lên đến hàng chục tỷ đồng.
PGS.TS Đặng Văn Đông, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu rau quả giới thiệu về cây đào bạch do Viện nghiên cứu thành công. |
PGS.TS Đặng Văn Đông, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu rau quả (Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà Nội) phân tích: “Đây là bài học kinh nghiệm cho người trồng hoa ly. Chúng ta phải cẩn thận từ khâu chọn giống, ví dụ, giống được nhập từ Hà Lan được bảo quản như thế nào, đã bảo quản bao lâu. Phải cung cấp cho bà con đầy đủ thông tin cây giống. Không phải cứ nhập về là đem bán ngay cho người dân. Bên cạnh đó, bà con nên trồng nhiều trà hoa khác nhau, thay vì trồng đại trà. Kinh nghiệm cho thấy, thúc hoa nở dễ hơn nhiều so với việc hoa đã nở rồi hãm lại”,
Trong khi đó, “nhiều cơ sở sản xuất hoa chuyên nghiệp, có thông tin về thời tiết, dự báo được nhu cầu nên đã huy động hết công suất các kho lạnh để giữ hoa ly, khi thời tiết thích hợp mới đem ra để trồng đón Tết. Như vậy, chắc chắn sẽ thắng lợi”, ông Đông cho biết thêm.
Thực tế, người trồng hoa, cây cảnh còn nhiều hạn chế về kỹ thuật, quy hoạch và không nắm được thông tin về thời tiết, thị trường. “Hoa ly ở nhiều vùng mất mùa do thời tiết ấm, người dân không nắm được thông tin để chủ động trồng. Do vậy, người trồng hoa phải thường xuyên cập nhật thông tin, áp dụng các công nghệ mới vào trồng hoa. Trồng hoa cũng như làm thời trang, phải cập nhật mẫu mã, công nghệ liên tục, nếu không sẽ tụt hậu. Đà Lạt xuất khẩu được hoa là vì họ áp dụng, nhập các công nghệ mới về để trồng hoa”, TS Phan Huy Thông - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia nói.
Tuy nhiên, theo ông Trần Huy Đường, Nguyên Chủ tịch Hiệp hội hoa Đà Lạt, để giảm phụ thuộc vào thời tiết là rất khó, vì người trồng hoa còn thiếu vốn đầu tư cơ sở hạ tầng. Ví dụ, với mỗi ha nhà kính, công ty Dalat-Hasfarm đầu tư khoảng 7 - 8 tỷ đồng, Công ty Apolo đầu tư 3 triệu USD. Thấp nhất cũng phải đầu tư 5 tỷ đồng cho một ha nhà kính. Người sản xuất nhỏ lẻ khó khăn về vốn, chỉ biết trông chờ vào vay vốn trung và dài hạn của Nhà nước.
Còn theo ông Trần Xuân Định, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn): “Quy mô sản xuất hoa, cây cảnh của chúng ta còn manh mún, nhỏ lẻ. Không sản xuất được các loại giống chất lượng cao, thường phải nhập khẩu. Đầu tư cho sản xuất hoa, cây cảnh cần vốn lớn, vượt quá khả năng đầu tư của nông dân. Trong khi đó, lại chưa có sự vào cuộc của các doanh nghiệp. Ngoài ra, khi Việt Nam hội nhập càng sâu thì sự cạnh tranh càng lớn từ các nước trong khu vực”.
Không cập nhật sẽ tụt hậu
Trồng hoa, cây cảnh đang cho thu nhập khoảng 300 triệu đồng/ha, hiệu quả trông thấy rõ rệt, kéo theo nhiều ngành sản xuất phát triển như: làm bình, chậu, hoa khô, chế biến hoa… nhưng để biến ngành trồng hoa trở thành một ngành công nghiệp mũi nhọn lại không đơn giản.
Theo các chuyên gia về hoa, cây cảnh, trồng hoa cũng như người thợ may, phải liên tục thay đổi mẫu mã, kiểu dáng, mùi thơm… của hoa để hợp thị hiếu và xu thế thị trường. Nếu cứ trồng các giống hoa cũ sẽ rất khó cạnh tranh.
“Hoa hồng ngoại năm nay được ưa chuộng, giá bán từ 700.000 - 1,5 triệu đồng/cây. Được nhập nguyên cây từ Pháp, Anh, Thái Lan…, hồng ngoại được ưa chuộng vì có thể leo được, mầu sắc, hương thơm đều hơn hồng nội. Trong khi đó, hoa hồng Mê Linh (Hà Nội) chỉ vài trăm ngàn một cây cũng khó bán”, chị Lê Thị Thu Hằng, chủ cửa tiệm hoa Hằng Ruby tại hội chợ xuân cho biết.
Cùng quan điểm này, PGS.TS Đặng Văn Đông, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu rau quả cho biết, các nhà khoa học đã dùng công nghệ để tạo ra giống hoa đào bạch rất độc đáo, có giá bán từ 1,5 - 3 triệu đồng/cây. Giá cao hơn các loại đào truyền thống nhưng rất nhiều người đặt mua vì tính độc đáo của nó. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục nghiên cứu để tạo ra nhiều giống hoa, cây mới để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Trước mắt, theo ông Trần Huy Đường, nguyên Chủ tịch Hiệp hội hoa Đà Lạt, Nhà nước cần có chính sách thỏa đáng để giúp ngành trồng hoa vươn lên. Đầu tiên cần coi hoa là sản phẩm chủ lực, có chính sách thuế hợp lý. Ví dụ, nếu doanh nghiệp hoa Đà Lạt nhập khẩu thiết bị từ Trung Quốc bị thuế suất 17%, EU là 20%. cộng với thuế VAT 10% nữa thì cả doanh nghiệp và nông dân bị cản trở đầu tư công nghệ hơn là khuyến khích”.
Thực tế, sản xuất hoa công nghệ cao tức là theo dây chuyền liên hoàn từ sản xuất đến thu hoạch, bảo quản, chế biến. “Về mặt này chúng ta rất cần hỗ trợ và chuyển giao. Hơn nữa, hầu hết các giống hoa ở Việt Nam được nhập về không có bản quyền nên khó xuất khẩu, chỉ khoảng 20% hoa tại Đà Lạt có bản quyền. Do vậy, đã đến lúc cần nghiêm túc thay đổi, để biến hoa thành ngành công nghiệp có lợi nhuận cao”, ông Đường cho biết thêm.
Còn theo ông Trần Xuân Định, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt, hoa, cây cảnh là một lĩnh vực còn nhiều tiềm năng, mức tiêu thụ hoa của người dân Việt Nam vẫn còn rất thấp so với khu vực và thế giới. Muốn ngành hoa, cây cảnh phát triển, trước hết phải kết nối giữa sản xuất với thị trường, để người sản xuất nắm bắt được xu thế của thị trường qua các trung tâm giao dịch hoa. Ngoài ra, cần hình thành các hiệp hội hoa ở các vùng trọng điểm được quy hoạch nhằm hỗ trợ nhau trong khoa học, công nghệ và thị trường.
Hội chợ hoa xuân Bính Thân Từ ngày 27/1 đến hết ngày 7/2/2016 tại Khu 31 ha, thị trấn Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà Nội diễn ra Hội chợ hoa xuân Bính Thân 2016 do Ủy ban nhân dân huyện Gia Lâm (Hà Nội) và Viện Nghiên cứu Rau quả phối hợp tổ chức. Đây là dịp để các công ty, cơ sở trưng bày, bán các loại hoa cũng như trao đổi về quy trình công nghệ sản xuất hoa, công nghệ bảo quản hoa.
Nhiều giống hoa nhập ngoại có mặt tại Hội chợ Hoa xuân. |
Tại đây, nhiều giống hoa mới cũng được các nhà vườn đem ra giới thiệu với người tiêu dùng. Bên cạnh các loài hoa truyền thống như: Đào, mai, cúc, đồng tiền, thược dược, lan hồ điệp, địa lan, dạ lan hương, dạ yến thảo..., các nhà vườn còn giới thiệu các loài cây mới như: Đào bạch, tuy líp, oải hương, hồng ngoại… Theo chủ các gian hàng tại hội chợ, giá hoa cây cảnh năm nay không tăng hơn so với năm ngoái. Hoa lan hồ điệp giá 150.000 đồng/cây, địa lan giá 200.000 đồng/cây, cúc đại đóa giá khoảng 150.000 đồng/chậu, tulip giá 20.000 đồng/cây, đào bạch 1,5 - 3 triệu/cây, lavender 70.000/cây… Dù mới mở cửa nhưng hội chợ đã thu hút nhiều khách tham quan và mua hàng. Hội chợ còn tổ chức cuộc thi tuyển “người trồng hoa đẹp nhất”, “gian hàng hoa đẹp nhất và “người có bàn tay khéo nhất”… |