Giao dịch viên tại sàn chứng khoán New York, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN
Hạn chót để các nhà lập pháp nâng trần nợ công là đầu tháng 6. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen đã cảnh báo chính phủ có thể hết khả năng trang trải chi phí cho các hoạt động và nguy cơ sớm vỡ nợ, có thể vào ngày 1/6 tới, nếu không đình chỉ hoặc nâng trần nợ công.
Nhà Trắng cảnh báo thị trường chứng khoán có thể lao dốc 45% nếu Mỹ xảy ra tình trạng vỡ nợ kéo dài và không được khắc phục nhanh chóng sau khi nó xảy ra. Điều này sẽ đẩy S&P 500 xuống 2.250 điểm (dựa trên chỉ số giao dịch ngày 3/5).
Ngoài ra, Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng cảnh báo hàng triệu người có thể mất việc làm và diễn ra suy thoái lớn. Các dự đoán dựa trên mô phỏng do Nhà Trắng thực hiện về các kết quả có thể xảy ra nếu Mỹ vỡ nợ lần đầu tiên trong lịch sử 246 năm.
Theo Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng, nếu Mỹ không thể nâng trần nợ công thì quý III năm nay, quý đầu tiên trong bối cảnh vỡ nợ, thị trường chứng khoán có thể giảm mạnh 45% tác động đến các tài khoản về hưu. Thêm vào đó, niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp bị ảnh hưởng đáng kể, dẫn đến sụt giảm trong tiêu dùng và đầu tư, tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng 5 điểm phần trăm.
Trong trường hợp xảy ra vỡ nợ kéo dài, chính phủ sẽ không thể ban hành các biện pháp kích thích tài chính để hỗ trợ nền kinh tế, điều đã được triển khai trong đại dịch COVID-19 và sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.
Tuy nhiên, các thước đo thị trường khác cho thấy ít khả năng xảy ra vỡ nợ ở Mỹ. Chỉ số VIX của thị trường chứng khoán ở mức độ thấp trong khi thị trường chứng khoán rộng hơn giao dịch gần mức cao nhất trong một năm. VIX là thước đo mức độ lo lắng của các nhà đầu tư, dự đoán rủi ro trong 30 ngày về sự biến động của thị trường chứng khoán. Ngoài ra, theo JPMorgan các hợp đồng hoán đổi rủi ro tín dụng hiện tại cho thấy chỉ có 4% khả năng Mỹ vỡ nợ.
Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy cho biết hai bên đã có cuộc thảo luận "hiệu quả" tại Nhà Trắng ngày 22/5 về vấn đề trần nợ công, nhưng chưa đạt được thỏa thuận.
Hiện chưa rõ liệu hai bên có đạt được thỏa thuận trước ngày 1/6 hay không. Tổng thống Biden đã đề cập khả năng sử dụng một điều khoản hiến pháp trong Tu chính án thứ 14 cho phép tổng thống tự nâng mức trần nợ công.