Gia đình anh Cao Văn Thắng ở tổ 5, ấp Bàu Hàm, xã Tân Lâm, huyện Xuyên Mộc là một trong số đó. Năm 2015, sau nhiều lần lên nhà một người bạn ở huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai chơi, anh thấy mô hình trồng chuối đem lại hiệu quả kinh tế cao nên quyết định đầu tư thuê 1 ha để canh tác. Anh Thắng mua giống chuối cấy mô Nam Mỹ từ Đồng Nai về trồng. Một ha chuối đầu vụ, thương lái thu mua giá 4.500 đồng/kg và sau đó mua với giá 13.000 đồng/kg. Vụ chuối đầu tiên, sau khi trừ chi phí, anh Thắng còn lãi 200 triệu đồng.
Thấy có lãi, năm 2016, anh Thắng quyết định đầu tư 1,2 tỷ đồng thuê thêm đất, mua thêm cây giống về phát triển thêm 9 ha, nâng diện tích chuối của gia đình lên đến 10 ha. Khi bước vào vụ thu hoạch, sản lượng lên đến 550 tấn thì giá chuối bỗng sụt giảm mạnh. Trước Tết Nguyên đán, giá chuối rớt xuống chỉ còn 3.000 đồng/kg và hiện chỉ còn 1.500 đồng/kg mà thương lái cũng không mua.
Giống chuối Nam Mỹ được nhiều hộ dân nông dân ở Bà Rịa - Vũng Tàu lựa chọn để phát triển kinh tế. Ảnh: Huỳnh Thế Anh/TTXVN |
Theo anh Thắng, chuối không bán được nhưng vẫn còn cây đang đến kỳ thu hoạch, chủ vườn đành nhìn chuối chín rụng. Ước tính thiệt hại từ đầu vụ đến giờ do chuối chín phải bỏ của gia đình anh Thắng đã lên đến 7-8 tấn. Số chuối đang sắp già anh vẫn phải duy trì việc thuê nhân công chăm sóc, buộc cây. Ngày nào cũng phải trả tiền công lên đến 750.000 đồng cho 5 người. Anh Thắng vẫn nuôi hy vọng giá chuối sẽ tăng và thương lái thu mua trở lại.
Gia đình ông Ông Nguyễn Văn Phước, ấp Bàu Hàm, xã Tân Lâm cũng trong cảnh tương tự. Năm 2015, thấy nhiều hộ rục rịch trồng chuối, ông cũng quyết định chuyển đổi diện tích trước đây trồng mía qua trồng chuối. Năm đầu với chi phí 100 triệu đồng cho 1 ha chuối, ông đã thu về 280 triệu đồng, trừ chi phí còn lời đến 180 triệu đồng.
Thấy có lời cao, năm 2016 ông quyết định đầu tư thêm 1 ha trồng chuối nữa. Thế nhưng, từ đầu vụ đến nay, gia đình ông chưa bán được kg chuối nào mặc dù giá bán rẻ như cho, chỉ 1.500 đồng/kg. Chuối chín vàng đầy vườn, đổ ngã mà ông không biết phải làm sao. Đến nay, gia đình đã phải bỏ khoảng 10 tấn/2 ha, với số tiền lên đến khoảng 15 triệu đồng.
Theo ông Vũ Văn Băng, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Tân Lâm, huyện Xuyên Mộc, người dân xã Tân Lâm bắt đầu trồng giống chuối cấy mô Nam Mỹ từ năm 2015 để thay thế cho diện tích một số cây trồng như: mía, quýt và điều với diện tích khoảng 20 ha. Chỉ 1 năm sau, diện tích chuối đã tăng lên khoảng 70 ha, hộ ít khoảng 1 ha; có những hộ trồng nhiều, lên đến hơn 10 ha và chủ yếu được thương lái thu mua để bán sang Trung Quốc và Hàn Quốc.
Thế nhưng, từ qua Tết Nguyên đán đến nay, do chuối khó xuất khẩu nên thương lái hầu như ngừng thu mua khiến nhiều hộ thiệt hại nặng. Hiện địa phương đang cố gắng tìm đầu mối tiêu thụ chuối cho dân. Thấy lợi trước mắt, người dân ồ ạt phát triển, mở rộng diện tích cây trồng, dẫn đến khi cung vượt cầu hoặc thị trường tăng giảm đột biến khiến họ trở tay không kịp và chịu thiệt hại nặng nề.