Mặc dù vậy, khi được hỗ trợ nguồn vốn đầu tư các công trình để phát triển kinh tế - xã hội, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai thì vẫn còn nhiều dự án không thực hiện theo đúng tiến độ, dẫn đến lượng lớn vốn bị thu hồi.
Hết thời hạn dự án vẫn dang dở
Dự án Hệ thống thủy lợi Ba Hồ - Bản Chùa (dự án) đuợc Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị phê duyệt, Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án tại các Quyết định số 2517/QĐ-UBND ngày 30/10/2018 và số 2839/QĐ-UBND ngày 01/10/2020. Dự án có tổng mức đầu tư trên 262 tỷ đồng; trong đó, nguồn vốn ngân sách Trung ương gần 253 tỷ đồng, số vốn còn lại từ ngân sách địa phương. Dự án thực hiện tại huyện Cam Lộ, trong thời gian từ năm 2018 - 2021. Đến tháng 7/2024, thời gian thực hiện dự án đã hết hai năm rưỡi nhưng nhiều hạng mục còn dang dở.
Dự án đã giải ngân trên 250 tỷ đồng, gồm ngân sách Trung ương hơn 241 tỷ đồng, ngân sách địa phương gần 8,4 tỷ đồng. Kế hoạch vốn ngân sách Trung ương không giải ngân hết bị thu hồi là trên 11 tỷ đồng. Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng yêu cầu, hạng mục nào của dự án đã hoàn thành thì nghiệm thu, quyết toán và đưa vào sử dụng. Hạng mục đang thi công dang dở thì phải khẩn trương hoàn thành. Hạng mục nào có lỗi thì bóc tách ra để xử lý.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Giám đốc Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị - chủ đầu tư dự án cho biết: Đơn vị mong muốn điều chỉnh thời gian thực hiện dự án theo quy định để có cơ sở thực hiện các bước tiếp theo, đồng thời cơ cấu lại nguồn vốn để hoàn thành và đưa các hạng mục vào sử dụng.
Trước đề xuất của chủ đầu tư dự án, UBND tỉnh Quảng Trị đã có Tờ trình số 99/TTr-UBND gửi Hội đồng nhân dân tỉnh về việc, điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án Hệ thống thủy lợi Ba Hồ - Bản Chùa. Cụ thể, điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đến tháng 6/2025 và quy một một số hạng mục; tổng mức đầu tư điều chỉnh từ trên 262 tỷ đồng giảm còn hơn 254 tỷ đồng; trong đó, vốn ngân sách Trung ương hơn 241 tỷ đồng (bằng với số đã giải ngân) giảm hơn 11 tỷ đồng và trên 13 tỷ đồng còn lại từ ngân sách địa phương.
Nguyên nhân là do nguồn vốn ngân sách địa phương hạn hẹp, không đủ để thực hiện chi trả giải phóng mặt bằng nên công tác này kéo dài. Khi triển khai dự án chịu ảnh hưởng dịch COVID-19, mưa lũ lịch sử cuối năm 2020, vật liệu xây dựng khan hiếm và giá tăng cao năm 2021. Về chủ quan đơn vị thi công chậm trễ trong thực hiện hợp đồng, tư vấn thiết kế chưa sát với điều kiện cụ thể của từng công trình. Một số hạng mục dang dở cần có thời gian để đầu tư hoàn thiện.
Dự án khẩn cấp vẫn hiện ì ạch
Tỉnh Quảng Trị được hỗ trợ 70 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương, để thực hiện các dự án khắc phục hậu quả thiên tai năm 2020, theo quyết định số 1913/QĐ-TTg ngày 24/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, đến nay có 3 công trình chưa hoàn thành thuộc Hệ thống thủy lợi Nam Thạch Hãn gồm: Kênh N1-11A, Cầu máng trên kênh N3-10B tại K0+132 và Kênh chính đoạn từ K7+472,44 - K7+850,13.
Một công trình khác là sửa chữa kênh chính Hệ thống thủy lợi Bàu Nhum đã hoàn thành nhưng chưa thanh toán, do thi công sau ngày kết thúc dự án và hết thời gian giải ngân kế hoạch vốn. Tổng vốn đầu tư của 4 công trình này là trên 11,8 tỷ đồng; trong đó, số vốn đã giải ngân chỉ đạt hơn 4,1 tỷ đồng, số vốn bị ngân sách Trung ương thu hồi là 7,7 tỷ đồng.
Tỉnh cũng được ngân sách Trung ương hỗ trợ 150 tỷ đồng để thực hiện đầu tư các công trình khẩn cấp, theo Quyết định số 118/QĐ-TTg ngày 27/12/2020. Thế nhưng đến nay, có 3 công trình chưa hoàn thành gồm: sửa chữa khẩn cấp Tràn xả lũ Nam Thạch Hãn (giai đoạn 3), Kè bờ hồ Di tích quốc gia Đặc biệt Thành cổ Quảng Trị và Kè chống sạt lở bãi tắm Gio Hải.
Ngoài ra, còn có 2 công trình đã hoàn thành nhưng chưa thanh toán, do hết thời gian giải ngân kế hoạch vốn gồm: đường giao thông kết hợp kè chắn đất sạt lở tại khu vực trung tâm xã Hướng Việt (huyện Hướng Hóa), xử lý sạt lở khu vực đồi 337 đảo Cồn Cỏ. Tổng mức đầu tư của 5 công trình này là trên 91,8 tỷ đồng; số vốn đã bố trí là gần 81 tỷ đồng; trong đó số vốn đã giải ngân hơn 52 tỷ đồng đồng, số vốn bị Trung ương thu hồi là trên 28,6 tỷ đồng.
Các dự án đầu tư từ nguồn vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ tỉnh khắc phục thiên tai năm 2022, theo Quyết định số 1661/QĐ-TTg ngày 31/12/2022 của Thủ tướng Chính phủ có tổng vốn 120 tỷ đồng. Đến nay, có 3 công trình chưa triển khai thực hiện gồm: cầu vượt lũ Ly Tôn, xã Tà Long (huyện Đakrông); kè chống sạt lở khẩn cấp bờ sông Thạch Hãn đoạn qua Bến thả hoa Như Lệ, xã Hải Lệ (thị xã Quảng Trị); kè chống sạt lở khẩn cấp bờ sông Thạch Hãn đoạn qua hạ lưu Bến thả hoa Như lệ, xã Hải Lệ (thị xã Quảng Trị).
Tổng mức đầu tư của 3 công trình này là trên 40,7 tỷ đồng; trong đó, số vốn đã giải ngân là trên 10,6 tỷ đồng, bao gồm vốn tạm ứng chưa thu hồi hơn 7,9 tỷ đồng và khối lượng đã thực hiện là trên 2,7 tỷ đồng. Số vốn không giải ngân hết phải nộp trả ngân sách Trung ương (chưa bao gồm số tiền tạm ứng chưa thu hồi) là trên 30 tỷ đồng.
Các sở, ngành đang tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị làm rõ trách nhiệm của các đơn vị và cá nhân có liên quan để dự án bị thu hồi vốn. Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Quảng Trị, một số dự án như: sửa chữa khẩn cấp Tràn xả lũ Nam Thạch Hãn (giai đoạn 3), kè bờ hồ Di tích quốc gia Đặc biệt Thành cổ Quảng Trị, Kè chống sạt lở bãi tắm Gio Hải, Đường giao thông kết hợp kè chắn đất sạt lở tại khu vực trung tâm xã Hướng Việt (huyện Hướng Hóa,) đã được Thanh tra tỉnh thanh tra và đang chờ ban hành kết luận Thanh tra.