Thi công tuyến cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu. Ảnh: Huy Hùng/TTXVN
Theo đó, Bộ Giao thông vận tải thống nhất đề xuất thực hiện thu hồi vốn theo cơ chế giá.
Về phương thức khai thác, sau khi được Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về cơ chế thu hồi vốn, Bộ Giao thông vận tải lập Đề án khai thác, quản lý các đoạn đường bộ cao tốc do Nhà nước đầu tư trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt làm cơ sở triển khai theo đúng quy định tại Nghị định số 33/2019/NĐ-CP của Chính phủ, Luật quản lý, sử dụng tài sản công.
Về cơ chế thu phí sử dụng đường cao tốc thông qua trạm thu phí trên đường cao tốc do Nhà nước đầu tư, Bộ Tài chính đã có ý kiến chọn phương án trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết quy định thu phí dịch vụ sử dụng đường cao tốc Nhà nước đầu tư thu qua trạm thu phí theo quy định pháp luật về giá.
Ngoài ra, lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải cũng nhìn nhận, một số dự án thành phần sử dụng toàn bộ vốn đầu tư công trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam đang khẩn trương thực hiện để đưa vào khai thác (đoạn Cao Bồ - Mai Sơn đã khánh thành và đưa vào khai thác).
Do đó, để triển khai kịp thời việc thu hồi vốn đã đầu tư của Nhà nước, Bộ Giao thông vận tải kiến nghị Bộ Tài chính sớm báo cáo Chính phủ xem xét, trình Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về cơ chế thu hồi vốn đầu tư của Nhà nước đối với các đoạn đường bộ sử dụng toàn bộ vốn đầu tư công trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
Ngày 4/2 vừa qua, cao tốc Bắc - Nam đoạn Cao Bồ - Mai Sơn đã được đưa vào khai thác. Theo PGS. TS Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình đường bộ (VARSI), nếu không sớm chốt được phương án thu hồi vốn, 8 đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông sử dụng 100% vốn đầu tư công; trong đó, có đoạn Cao Bồ - Mai Sơn sẽ không được thu phí và gây lãng phí nguồn lực của Nhà nước.
Trước đó, vào đầu tháng 12/2021, Bộ Giao thông vận tải đã có Công văn số 12902/BGTVT - TC đề nghị Bộ Tài chính cho ý kiến về phương án thu hồi vốn Nhà nước đã đầu tư vào các đoạn đường bộ sử dụng toàn bộ vốn đầu tư công trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông do Tổng cục Đường bộ Việt Nam đề xuất.
Tại văn bản này, Bộ Giao thông vận tải cũng đề nghị Bộ Tài chính sớm báo cáo Chính phủ trình Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết chấp thuận bổ sung dịch vụ sử dụng đường cao tốc do Nhà nước đầu tư vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá vào Luật Giá và giao thẩm quyền Chính phủ quyết định việc thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ cao tốc để thu hồi vốn Nhà nước đã đầu tư đối với các đoạn cao tốc được đầu tư toàn bộ bằng ngân sách Nhà nước trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
Theo lộ trình đặt ra, sau khi được Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua chủ trương, Chính phủ sẽ xem xét, quyết định việc Bộ Giao thông vận tải triển khai các thủ tục và thực hiện đầu tư bổ sung hạ tầng thu phí, trang thiết bị, hệ thống phần mềm thu phí... trên các đoạn đường bộ cao tốc do Nhà nước đầu tư 100% vốn. Trong trường hợp nguồn kinh phí dự án đầu tư công không còn, cho phép sử dụng nguồn thu phí để hoàn trả kinh phí đầu tư hạ tầng, trang thiết bị, phần mềm... thu phí.
Được biết, tại Tờ trình số 160/TTr - TCĐBVN ngày 30/11/2021, Tổng cục Đường bộ Việt Nam chỉ đề xuất 1 phương thức tổ chức quản lý, khai thác, vận hành duy nhất là cơ quan quản lý nhà nước (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) tổ chức đấu thầu, lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí (căn cứ trên định mức chi tổ chức thu phí được cấp có thẩm quyền ban hành) để tổ chức thu. Tổng cục Đường bộ Việt Nam có trách nhiệm giám sát công tác thu phí.
Với mức thu phí dự kiến từ 1.000 - 1.500 đồng/xe tiêu chuẩn/km (xe con), số phí thu được (sau khi trừ các khoản chi tổ chức thu phí) được nộp vào ngân sách nhà nước. Để đảm bảo khách quan, minh bạch, 8 dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông được đầu tư bằng 100% vốn nhà nước sẽ áp dụng công nghệ thu phí điện tử không dừng.