Dự án chống ngập 10.000 tỷ đồng: Trung Nam Group không có lỗi trong việc chậm tiến độ?

Ông Nguyễn Tâm Tiến, Tổng Giám đốc Trung Nam Group, cho rằng dự án không thiếu vốn, nhà đầu tư không có lỗi trong việc tạm dừng dự án này. Thực tế, nguồn vốn dành cho dự án đầy đủ và luôn có sẵn để giải ngân theo Quyết định 2240 của Ngân hàng Nhà nước. Sở dĩ dự án bị ngừng triển khai là do Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) – Chi nhánh Nam Sài Gòn đã dừng giải ngân cho dự án, xuất phát từ việc UBND TP Hồ Chí Minh chưa ký xác nhận đầy đủ của các kỳ báo cáo thanh toán giải ngân của dự án để thực hiện thủ tục tái cấp vốn. Đến tháng 8/2018, UBND TP Hồ Chí Minh đã ký xác nhận báo cáo đối với các kỳ còn lại, tuy nhiên dự án vẫn phải tiếp tục tạm dừng để chờ UBND TP Hồ Chí Minh giải quyết dứt điểm các vấn đề phát sinh trong quá trình tạm dừng. Ngoài ra, dự án bị chậm tiến độ còn do liên quan đến Đơn vị Tư vấn giám sát hợp đồng (Đơn vị TVGSHĐ).

“Hiện nay, dự án này tạm dừng khi khối lượng thi công đã đạt 72%, tương đương với tổng giá trị hoàn thành là 5.690 tỷ đồng. Trong khi đó, Đơn vị TVGSHĐ chỉ xác nhận 3.503 tỷ đồng và vốn chủ sở hữu đã chi là 803 tỷ đồng. Như vậy, khối lượng công việc đã hoàn thành nhưng chưa được giải ngân lên tới 1.384 tỷ đồng, gây khó khăn cho nhà thầu và làm ảnh hưởng đến đời sống của đội ngũ các chuyên gia, kỹ sư và công nhân thi công trên công trường”, ông Tiến cho biết.

Trả lời vấn đề vì sao lại dùng các vật liệu của Trung Quốc cho hai cửa van tại cống kiểm soát triều Phú Xuân và Cây Khô (thuộc dự án chống ngập 10.000 tỷ đồng) thay vì thép không gỉ SUS 304 (tiêu chuẩn Nhật Bản) và thép S355 (tiêu chuẩn châu Âu, xuất xứ từ các nước tiên tiến thuộc nhóm G7) như thiết kế cơ sở, ông Tiến cho biết, cửa van cống chìm hoàn toàn dưới nước. Do thép SUS 304 có cơ tính thấp, không phù hợp nên đơn vị phải dùng thép SUS 323L để tối ưu trong thiết kế bản vẽ thi công. Loại thép này cũng được nhiều công trình lớn trên thế giới áp dụng, ngay cả ở Nhật Bản. Ngoài việc dùng thép SUS 323L làm van cống, các hạng mục khác của công trình đều là thép như thiết kế cơ sở.

"Theo Luật Xây dựng, việc đơn vị thiết kế chỉ định nhà sản xuất dùng thép loại nào là sai. Đơn vị này đã có văn bản đính chính và xin lỗi. Thế mà bên tư vấn giám sát lại chấp nhận việc sai luật và dùng cái sai này để báo cáo Thành phố", ông Tiến chia sẻ thêm

Ngoài ra, đại diện Tập đoàn Trung Nam còn khẳng định không tự ý thay đổi vật liệu, việc này đã được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) TP Hồ Chí Minh phê duyệt. Mặt khác, đơn vị chỉ thay đổi giữa thiết kế bản vẽ thi công và thiết kế cơ sở (thuộc thẩm quyền của Sở NN&PTNT và đã có thông báo của Chủ tịch UBND Thành phố đồng ý) còn thực tế thi công công trình hoàn toàn tuân thủ theo thiết kế bản vẽ.

Ông Tiến khẳng định, hiện nay việc thi công hoàn toàn tuân thủ thiết kế bản vẽ thi công và chỉ có sự thay đổi giữa thiết kế cơ sở và thiết kế bản vẽ thi công. Theo quy định, thiết kế cơ sở chỉ có tính định hướng, đến bước thiết kế bản vẽ thi công, đơn vị thiết kế khảo sát, đo đạc, tính toán, thí nghiệm nhiều hơn, chi tiết hơn để đưa ra thiết kế chi tiết nhằm đảm bảo kỹ thuật cho công trình đủ điều kiện để triển khai thi công và tối ưu hóa chất lượng, hiệu quả khi đưa vào khai thác.

Trước đó, trong văn bản gửi UBND TP Hồ Chí Minh và Trung tâm chống ngập, ông Fernando Requena (Giám đốc Công ty TNHH tư vấn xây dựng Meinhardt, thuộc Liên danh tư vấn giám sát hợp đồng) cho biết, quá trình thi công dự án chống ngập 10.000 tỷ đồng, Công ty TNHH Trung Nam BT 1547 (Trung Nam Group) xảy ra nhiều sai phạm. Cụ thể, hai cửa van tại cống kiểm soát triều Phú Xuân và Cây Khô có thiết kế cơ sở là dùng thép không gỉ SUS 304 và thép S355 nhưng Tập đoàn Trung Nam sử dụng thép Q345B (tiêu chuẩn Trung Quốc) - có khả năng làm chi phí duy tu bảo dưỡng cao hơn. Đơn vị giám sát đã nhiều lần yêu cầu bên thi công tuân thủ đúng hợp đồng đã ký, hoặc muốn thay đổi vật liệu phải có sự chấp thuận của UBND TP Hồ Chí Minh.

Theo ông Fernando Requena, dù Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đồng ý cho Trung Nam dùng thép Trung Quốc (có tiêu chuẩn tương tự vật tư thép theo quy định của các nước G7) nhưng Sở này không đủ thẩm quyền ký quyết định. Luật quy định, việc thay đổi vật tư phải được người quyết định đầu tư xem xét (UBND TP Hồ Chí Minh). Ngoài ra, việc  Sở này phê chuẩn cho Trung Nam mua thép Trung Quốc loại SUS 323L sẽ khiến chi phí đội hơn gấp đôi, từ 247 tỷ đồng lên 514 tỷ.

Tuy nhiên, trả lời vấn đề này, theo Trung Nam Group, hiện chưa có bằng chứng khoa học chứng minh thép đạt tiêu chuẩn tương đương nhau (theo yêu cầu kỹ thuật) thì ở mỗi nước sản xuất lại khác nhau về độ bền. Ngoài ra, nếu dùng thép SUS304 công trình cần 460 tấn, trong khi dùng SUS 323L chỉ cần 320 tấn. Từ đó, chi phí xây dựng cống Bến Nghé tăng 1,8 tỷ, cống Mương Chuối tăng 3,8 tỷ, nhưng cống Phú Xuân giảm 40 tỷ, Tân Thuận giảm 21 tỷ, Cây Khô giảm 8 tỷ với tổng chi phí giảm được 97 tỷ đồng.