Không chỉ mở rộng quy mô, nhiều doanh nghiệp tư nhân còn vươn lên bằng mô hình kinh doanh sáng tạo, đầu tư công nghệ và chú trọng phát triển bền vững. Tuy vậy, con đường bứt phá vẫn còn nhiều “khoảng trống” cần lấp đầy. Dẫu vậy, với tinh thần đổi mới và khả năng thích ứng, khu vực tư nhân đang được kỳ vọng trở thành động lực quan trọng cho tăng trưởng dài hạn.
May hàng xuất khẩu tại Công ty TNHH May Maxport, xã Tân Thuận, tỉnh Hưng Yên. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
* Điểm sáng từ những mô hình năng động
Đánh giá về vai trò của khu vực kinh tế tư nhân trong quá trình phát triển kinh tế Việt Nam, ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch thường trực Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, cộng đồng doanh nghiệp với gần 1 triệu doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác nhau, đóng góp nỗ lực cho sự tăng trưởng kinh tế, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân cũng như nâng cao được năng lực cạnh tranh doanh nghiệp.
"Tôi cho rằng sự đóng góp của doanh nghiệp, doanh nhân nước ta trong 80 năm qua là vô cùng to lớn, cùng với cộng đồng giới chức xã hội khác, góp phần phát triển kinh tế, cải thiện điều kiện việc làm cũng như góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của nước ta trong suốt 80 năm qua." - ông Phòng nhấn mạnh.
Một trong những điểm sáng trong lĩnh vực thời trang xanh chính là Công ty TNHH Thời trang Anima Việt Nam. Xuất phát từ một ước mơ giản dị “làm ra những bộ đồng phục không chỉ đẹp mà còn mang lại giá trị cho cộng đồng”, Anima đã kiên định theo đuổi con đường thời trang bền vững suốt hơn 11 năm qua. Điểm đặc biệt ở doanh nghiệp này chính là lựa chọn chất liệu thân thiện môi trường như vải tái chế, sợi cà phê… thay thế cho các loại vải truyền thống, qua đó mở ra hướng đi khác biệt trong ngành may mặc Việt Nam.
Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Giám đốc Công ty TNHH Thời trang Anima Việt Nam chia sẻ, bí quyết thành công của Anima không nằm ở việc chạy theo trào lưu thời trang nhanh, mà ở chỗ kiên trì lan tỏa một thông điệp về thời trang xanh. Thông điệp ấy được thể hiện rõ qua từng sản phẩm, chẳng hạn như mỗi chiếc áo phông được giới thiệu đến sinh viên các trường đại học với dòng chữ “một chiếc áo phông được làm từ vài chai nhựa”. Đây là cách Anima biến sản phẩm thành công cụ truyền cảm hứng, góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng.
Không chỉ dừng ở ý tưởng, Anima đầu tư mạnh vào nghiên cứu – phát triển (R&D) và áp dụng nền tảng quản trị hiện đại, minh bạch. Doanh nghiệp triển khai quy trình sản xuất đạt tiêu chuẩn quốc tế, giúp các sản phẩm của doanh nghiệp có mặt tại những thị trường khắt khe như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Tây Ban Nha, Đan Mạch. Với năng lực sản xuất 84.000 sản phẩm mỗi tháng, Anima đã trở thành đối tác của hàng loạt tập đoàn đa quốc gia như Samsung, LG, Panasonic, Ariston, Yamaha. Sự sáng tạo và kiên định với mục tiêu xanh đã giúp Anima khẳng định được vị thế, đồng thời vươn lên tầm cao mới khi lọt vào Top 50 Thương hiệu Vàng ASEAN 2022.
Nếu Anima là một ví dụ tiêu biểu trong ngành thời trang bền vững, Công ty cổ phần Cơ khí Chính xác HBT lại là một minh chứng khác cho sức bật của khu vực tư nhân Việt Nam. Ra đời năm 2016, trong bối cảnh ngành công nghiệp phụ trợ trong nước còn nhiều hạn chế, HBT lựa chọn con đường tự lực và hội nhập. Bằng sự năng động, doanh nghiệp đã nhanh chóng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu và trở thành đối tác của nhiều tập đoàn lớn như Yamaha, ABB, Panasonic, Sumitomo.
Ông Nguyễn Đức Trung, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Cơ khí chính xác HBT Việt Nam nhận định, chìa khóa của HBT chính là đầu tư công nghệ hiện đại và chuyển đổi số từ minh bạch dữ liệu, cải cách thủ tục hành chính đến tối ưu quy trình sản xuất. Nhờ vậy, chi phí vận hành được cắt giảm, năng lực cạnh tranh nâng cao. Đầu tư vào công nghệ và đào tạo nhân lực đã giúp HBT sánh ngang cùng các đối tác toàn cầu. Hiện HBT sở hữu hơn 20 máy tiện CNC, 15 máy phay CNC cùng đội ngũ kỹ sư được đào tạo tại Nhật Bản. Những yếu tố này giúp doanh nghiệp khẳng định khả năng cạnh tranh sòng phẳng trong ngành đòi hỏi độ chính xác cao bậc nhất.
Viễn thông và công nghệ thông tin cũng chứng kiến những câu chuyện truyền cảm hứng. Được biết đến là một trong những công ty tích hợp hệ thống (System Integrator – SI) hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực viễn thông và công nghệ thông tin, Công ty TNHH Kinh doanh Dịch vụ Thông tin và Chuyển giao Công nghệ (ISTT) đã khẳng định vị thế riêng. Thành lập từ năm 2001, ISTT lựa chọn hướng đi tập trung vào phát triển các giải pháp đặc thù, có hàm lượng công nghệ cao thay vì chạy theo những sản phẩm phổ biến. Thông qua hợp tác với các tập đoàn quốc tế như Oracle, HPE, F5 hay Elbit Systems, doanh nghiệp nhanh chóng tiếp cận công nghệ tiên tiến và điều chỉnh linh hoạt để đáp ứng nhu cầu của thị trường Việt Nam.
Theo ông Phạm Hoàng Sơn, Phó Giám đốc ISTT, trong lĩnh vực công nghệ, nhân lực giỏi là yếu tố sống còn. Con người là tài sản quý giá nhất, vì vậy, ISTT luôn xây dựng môi trường làm việc khuyến khích sáng tạo, trao quyền chủ động và có chế độ đãi ngộ xứng đáng để người lao động gắn bó lâu dài.
Đại diện cho doanh nghiệp, ông Nguyễn Đức Trung, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Cơ khí chính xác HBT Việt Nam đánh giá: "Với sự hỗ trợ của Nhà nước và sự năng động của các doanh nghiệp tư nhân đã tạo cho khu vực tư nhân đóng góp ngày càng lớn cho phát triển kinh tế. Thứ nhất là khối doanh nghiệp tư nhân tạo ra được một nền kinh tế vững mạnh, với sự phát triển mạnh mẽ trong nhiều lĩnh vực, ngành nghề và sản xuất được rất nhiều lĩnh vực thiết yếu cho chính thị trường trong nước. Các mô hình kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ hơn đã tạo động lực và cú huých cho nền kinh tế có khả năng tiếp cận thị trường quốc tế cũng như đem lại được giá trị nhất định về ngoại hối, ngoại tệ cho đất nước".
Điểm chung của những doanh nghiệp trên là sự dấn thân mạnh mẽ vào đổi mới sáng tạo, đầu tư R&D và kiên định với giá trị khác biệt. Họ không chỉ năng động mà còn kiến tạo các mô hình phát triển bền vững, có sức lan tỏa, góp phần nâng cao giá trị xuất khẩu và xây dựng thương hiệu Việt trên thị trường quốc tế.
* “Bệ đỡ” cho sự lớn mạnh
Để có được những thành tựu như ngày hôm nay cộng đồng doanh nghiệp đã được Chính phủ đồng hành hỗ trợ, tạo điều kiện về chính sách và môi trường đầu tư.
Ghi nhận những hỗ trợ này cho doanh nghiệp, ông Nguyễn Đức Trung nói: "Khi chúng tôi quyết định dấn thân vào kinh doanh chúng tôi đã đón nhận nhiều hỗ trợ và tiếp cận được nhiều các chính sách của Nhà nước. Cụ thể như chính sách về tài chính, hay chính sách về bất động sản, công nghiệp, thậm chí là hỗ trợ về đào tạo cho cán bộ công nhân viên công ty".
Còn theo ông Hoàng Quang Phòng, trong bối cảnh hiện nay Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp, địa phương rất quyết liệt trong việc hỗ trợ phát triển cho doanh nghiệp, doanh nhân. Bởi vì đây là động lực chính cho sự phát triển kinh tế của đất nước cũng như tạo điều kiện để nâng cao chất lượng cũng như số lượng việc làm cho người lao động. Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn được hỗ trợ về vốn từ hệ thống ngân hàng thương mại và các tổ chức quốc tế để mở rộng phát triển kinh doanh.
Về vấn đề này, ông Lê Ngọc Lâm, Tổng Giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cho biết: "Chúng tôi triển khai rất nhiều gói tín dụng với lãi suất ưu đãi để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và trong 7 tháng qua, chúng tôi đã giảm thu nhập khoảng 3.000 tỷ đồng để hỗ trợ giảm lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp".
Có thể nhận thấy bên cạnh kênh tín dụng từ ngân hàng, việc huy động vốn từ thị trường chứng khoán cũng là kênh dẫn vốn hiệu quả để nhiều doanh nghiệp mở rộng phát triển kinh doanh. Bà Trần Anh Đào, Phó Tổng giám đốc phụ trách Ban Điều hành Sở Giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh (HOSE) cho biết, trong thời gian vừa qua thị trường chứng khoán đã thể hiện được vai trò là kênh huy động vốn cho nền kinh tế. Đối với các doanh nghiệp niêm yết trên HOSE trong suốt 25 năm vừa qua, tổng giá trị huy động được từ các nhà đầu tư trên thị trường, các nguồn vốn mới trên thị trường thông qua các doanh nghiệp thông qua thị trường là gần 530.000 tỷ đồng. Đây cũng là một kênh huy động vốn rất quan trọng đối với sự phát triển của doanh nghiệp.
Bài 3: Những 'khoảng trống' cần lấp đầy