Cán bộ hải quan hỗ trợ doanh nghiệp làm thủ tục tại cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn). Ảnh: Hồng Vân
Thực hiện chỉ đạo của các cấp và nỗ lực tạo thuận lợi cho hoạt động thông quan hàng hóa của doanh nghiệp, thời gian qua, Cục Hải quan Lạng Sơn đã chủ trì, phối hợp tham gia với các ban, ngành của tỉnh Lạng Sơn tổ chức nhiều cuộc hội đàm, trao đổi bằng hình thức trực tuyến, trực tiếp với các cơ quan, ban, ngành của phía Trung Quốc để giải quyết các vấn đề phát sinh, khó khăn, vướng mắc trong quá trình quản lý, điều hành hoạt động tại cửa khẩu.
Trong đó, để tạo điều kiện cho hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) cũng như trao đổi, nắm bắt thông tin về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, Cục Hải quan Lạng Sơn đã chủ động trao đổi, hội đàm trực tiếp với phía Hải quan Nam Ninh liên quan đến nhiều vụ việc cụ thể.
Việc Hội đàm thường xuyên trao đổi đã đem lại hiệu quả thiết thực. Ngoài ra, căn cứ theo “Thỏa thuận hỗ trợ và hợp tác giữa Hải quan Việt Nam và Hải quan Trung Quốc” và tinh thần các biên bản hội đàm giữa 3 Cục Hải quan Lạng Sơn, Cao Bằng, Quảng Ninh (Việt Nam) với Hải quan Nam Ninh, Cục Hải quan Lạng Sơn đã luôn tích cực, chủ động trong việc trao đổi, nắm bắt thông tin về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại giữa hai phía.
Những kết quả tích cực trong hợp tác trao đổi đã mang lại hiệu quả rõ rệt cho phía Hải quan Lạng Sơn. Cụ thể, giai đoạn từ tháng 11/2023 đến hết tháng 4/2024, Hải quan Lạng Sơn đã phát hiện, xử lý 974 vụ vi phạm, với trị giá tang vật trên 17 tỷ đồng. Đến thời điểm này, Hải quan Lạng Sơn đã ra quyết định xử phạt hành chính 965 vụ, với số tiền phạt nộp NSNN trên 4,8 tỷ đồng; chuyển tin báo tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố 3 vụ việc của các Công ty TNHH XNK Phương Thảo LS, Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Phú Quý Logistics và Công ty TNHH MTV XNK Bảo Sơn LS liên quan tội buôn lậu hàng cấm, vận chuyển hàng cấm, hàng giả mạo nhãn hiệu, trốn thuế...
Thông qua các quan hệ hợp tác, Hải quan Lạng Sơn đã từng bước khẳng định là “cầu nối” trong “mắt xích” hợp tác giữa Việt Nam - ASEAN - Trung Quốc. Trong đó phải kể đến hình thức trao đổi, thống nhất các biện pháp hợp tác, khôi phục, nâng cao năng lực thông quan tại các cặp cửa khẩu, tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy XNK hàng hóa qua các cửa khẩu.
Mặc dù đạt được nhiều kết quả, song theo đại diện Cục Hải quan Lạng Sơn, các đối tượng phạm tội ngày càng tinh vi, thay đổi liên tục thủ đoạn, hoạt động không theo quy luật đã khiến cho công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại gặp nhiều khó khăn.
Trong đó, một số doanh nghiệp lợi dụng hàng hóa được phân luồng Xanh, cơ chế đặc thù, chính sách của một số loại hình NK để thực hiện hành vi trốn thuế, gian lận về tên hàng, số lượng, chủng loại, mã số hàng hóa hoặc NK hàng hóa không đáp ứng điều kiện, giả mạo nhãn hiệu...
Theo đại diện Hải quan Lạng Sơn, để tiếp tục phát triển cơ chế hợp tác, tích cực thúc đẩy những cải cách, sửa đổi bổ sung nâng cao giá trị pháp lý trong hợp tác giữa hai bên, Chính phủ hai nước cần sớm ký kết Hiệp định hợp tác trong lĩnh vực hải quan tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động hợp tác của cơ quan Hải quan hai nước Việt Nam - Trung Quốc.
Từ 1/11/2023 đến ngày 30/4/2024, Cục Hải quan Lạng Sơn và Hải quan Nam Ninh đã thực hiện 15 lượt trao đổi. Trong đó Hải quan Lạng Sơn đã gửi 8 công thư trao đổi với Hải quan Nam Ninh liên quan đến cung cấp thông tin, tài liệu của một số doanh nghiệp XNK; cung cấp thông tin theo Biểu thống kê thương mại XNK và đề nghị tạo điều kiện cho hoạt động XK ô tô mới. Hải quan Nam Ninh cũng gửi 7 công thư trao đổi với Hải quan Lạng Sơn liên quan đến kết quả xác minh thông tin của doanh nghiệp; đề nghị hỗ trợ cung cấp thông tin liên quan đến vụ án; xác minh mặt hàng...