Người dân huyện Ba Tri (Bến Tre) cắt lúa non cho gia súc ăn, vì hạn mặn làm cây lúa không phát triển (ảnh chụp tháng 2/2020).
Mùa mưa bắt đầu từ giữa tháng 5/2020, nhưng lão nông Trần Văn Phước, xã Mỹ Chánh, huyện Ba Tri vẫn lo lắng vì không thể xuống giống vụ Hè Thu. Hơn 1,5 ha đất canh tác lúa 8 tháng qua không gieo trồng được vì hạn hán, xâm nhập mặn kéo dài.
Theo ông Phước, chưa năm nào ruộng đồng bị ảnh hưởng nước mặn dài như năm nay. Tuy trời mưa nhưng hiện nay nguồn nước ngoài kênh rạch vẫn còn bị nhiễm mặn, nước mưa chỉ làm loãng phần nào độ mặn của nước.
Ông Phước lý giải, trước đây khi bắt đầu xuất hiện vài cơn mưa đầu mùa là nguồn nước ngọt đổ về các kênh rạch sau mùa nước mặn. Khi đó người nông dân có thể bơm nước lên ruộng, xới đất, xuống giống. Nhưng giờ đây, sắp hết tháng 6/2020, nguồn nước vẫn bị nhiễm mặn nên nông dân không sản xuất được.
Ông Phước lo lắng tình trạng nước mặn kéo dài sẽ ảnh hưởng đến mùa vụ năm nay, do chỉ còn 6 tháng nữa sẽ không kịp làm 2 vụ lúa như trước đây. Bên cạnh đó, nước mặn có nguy cơ đến sớm vào cuối năm thì nông dân chỉ còn làm được một vụ lúa. Do đó, nguồn thu nhập chính của gia đình từ cây lúa đang bị đe dọa.
Nhiều nông dân trên cánh đồng lúa huyện Ba Tri đã tổ chức cày xới đất, chuẩn bị gieo sạ nhưng vẫn chờ nguồn nước ngọt mới dám xuống giống.
Bà Nguyễn Thị Tư, xã Mỹ Nhơn, huyện Ba Tri cho biết, khi mùa mưa đến bà thuê nhân công cày, xới 8.000 m2 đất để chuẩn bị gieo sạ. Nhưng nguồn nước ngoài kênh vẫn mặn nên bà Tư không cho gieo sạ vì sợ cây lúa bị ảnh hưởng nước mặn sẽ khiến lúa non chết hoặc không phát triển được.
Bên cạnh đó, đất ruộng bị nhiễm mặn trước đó chưa có nước ngọt để rửa mặn, rửa phèn. Bà Tư chia sẻ, nếu tình trạng nước mặn kéo dài năm nay chỉ làm được 1 vụ lúa thì xem như năm nay xem như lỗ vốn.
Theo Ông Võ Văn Nam, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật tỉnh Bến Tre, vụ Hè Thu năm 2020, Bến Tre ước tính gieo sạ hơn 13.000 ha, tập trung tại huyện Ba Tri, Giồng Trôm. Ngành chức năng đã khuyến cáo người dân thời gian xuống giống là từ ngày 20/6 - 10/7/2020 và khi đó sẽ kịp làm 2 vụ trong năm nay.
Ông Nam cho biết, hiện các kênh rạch trong nội đồng còn nhiễm mặn, do đó khuyến cáo người dân gieo sạ khi nguồn nước có độ mặn dưới 1 phần nghìn. Bên cạnh đó, ngành chức năng cử cán bộ tại địa phương, cùng với người nông dân theo dõi độ mặn để tập trung xuống giống kịp thời cho mùa vụ năm nay; hỗ trợ nông dân ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất, hạn chế cây trồng bị ảnh hưởng nước mặn gây ra.