Người trồng vải thiều tại huyện Thanh Hà (tỉnh Hải Dương) đang thấp thỏm lo mất mùa. Với chỉ có một nửa số lượng cây vải thiều có hoa, nguy cơ thất thu đang dần hiển hiện.
Gia đình ông Nguyễn Văn Thắng (xã Thanh Xá, Thanh Hà, Hải Dương) có hơn 1 mẫu vải thiều (3.600 m2). Ông Thắng cho biết,: “Hơn 15 năm qua, tôi chưa thấy năm nào thời tiết bất lợi với cây vải như năm nay. Trời ấm kéo dài khiến cây vải không ra được hoa. Mặc dù, chúng tôi chăm bón theo đúng quy trình, cây đẹp, phát triển tốt nhưng không có hoa”.
Xã Thanh Xá, Thanh Hà, Hải Dương có 230 ha vải thiều chính vụ. Tỉ lệ ra hoa năm nay chỉ đạt 30 – 40%. Hơn nữa, “Thời tiết đang chuyển dần sang ẩm, mưa tạo điều kiện cho lộc phát triển. Thời tiết mưa ẩm còn khiến hoa khó thụ phấn, tỉ lệ đậu quả thấp", ông Cao Văn Cường, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Xá nói.
Người trồng vải xã Thanh Xá, Thanh Hà, Hải Dương lo lắng khi nhiều cây vải thiều không ra hoa. Ảnh: Mạnh Minh/TTXVN |
Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) huyện Thanh Hà cho biết, toàn huyện có khoảng 4.000 ha vải, trong đó 3.000 ha là vải thiều. Với diễn biến thời tiết như hiện nay, diện tích vải thiều ra hoa sẽ dưới 50% tổng số cây vải của huyện. Vì thế, cả huyện sẽ phải đối mặt với nguy cơ mất mùa vải.
Trên phạm vi toàn tỉnh Hải Dương, bà Vũ Thị Hà, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hải Dương cho biết: “Tỉnh có 2.000 ha vải sớm, tỉ lệ ra hoa đạt 80%. Với 8.500 ha vải thiều chính vụ cũng chỉ có 50% số diện tích ra hoa. Trong 50% diện tích ra hoa này, có tới ¼ số diện tích vừa ra hoa, vừa ra lộc. Như vậy, tỉ lệ đậu quả sẽ không cao.
Tương tự, tại vựa vải Lục Ngạn (Bắc Giang), theo UBND Huyện Lục Ngạn, trong 16.000 ha vải chính vụ, chỉ có 50% diện tích có hoa, trong đó 15-20% diện tích ra hoa kèm lộc, số còn lại chỉ ra lộc.
Anh Nguyễn Văn Lâm, xã Quý Sơn, huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) cho biết: “Chưa năm nào thời tiết lại ấm như năm nay, nhiều cây chưa ra hoa, chúng tôi rất lo lắng. Năm nay, khả năng mất mùa vải của bà con nông dân Lục Ngạn (Bắc Giang) là rất cao”.
Giải thích rõ hơn về tình trạng này, ông Nguyễn Như Cường, Phó Cục trưởng Cục trồng trọt (Bộ NN&PTNT) cho biết: “Vải là cây á nhiệt đới, đối với quá trình sinh trưởng, cây vải cần một giai đoạn nhiệt độ ngoài trời thấp. Ví dụ, cần giai đoạn thời tiết dưới 15 độ C, để cây vải tích lũy nhiệt, phân hóa mầm, lộc, hoa. Tuy nhiên, năm nay nhiệt độ nóng quá, thời gian ngày có nhiệt độ thấp theo yêu cầu chưa đủ, không tập trung. Do vậy, cây vải sẽ có tình trạng ra hoa ít.
Theo Bộ NN&PTNT, những tháng đầu năm 2017, thời tiết, khí hậu có những diễn biến bất thường đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất trồng trọt, đặc biệt là cây ăn quả lâu năm. Vụ Đông Xuân ấm, ít mưa ảnh hưởng tới sinh trưởng phát triển, đặc biệt việc ra hoa, thụ phấn của cây vải tại các tỉnh phía Bắc, nhất là đối với giống vải thiều Thanh Hà – giống chủ lực trong sản xuất vải hiện nay.
Vì vậy, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường đã yêu cầu Cục Trồng trọt và Cục Bảo vệ thực vật bám sát diễn biến nhiệt độ ở miền Bắc để có kịch bản ứng phó sớm với những diễn biến của thời tiết. Với cây nhãn, vải ra hoa muộn, Bộ trưởng yêu cầu Cục Trồng trọt cần tập trung cán bộ, chủ động hướng dẫn người dân áp dụng các gói kỹ thuật, cố gắng chăm sóc để “dù có giảm một chút về sản lượng, nhưng được giá”.
Tại Hải Dương, để giúp cây vải tăng khả năng đậu quả, “Các cơ quan chuyên môn của huyện đã khuyến cáo người dân, đối với những cây chỉ ra lộc thì bỏ không chăm sóc. Với những cây có cả hoa, cả lộc thì vặt hết lộc để cây nuôi hoa. Bên cạnh đó, phun các loại thuốc phòng trừ sâu bệnh cho cây vải”, ông Cao Văn Cường, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Xá nói.
Theo Sở NN&PTNT Bắc Giang, các cơ quan của tỉnh đang cùng với bà con nông dân, đặc biệt là huyện Lục Ngạn tác động các biện pháp chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, kích thích để cây vải bật lộc, hoa, nâng cao tỉ lệ ra hoa của cây vải thiều.
Theo thống kê, từ năm 1956 tới nay, chỉ có năm 2008 là thất thu vải thiều do rét đậm kéo dài, tuy nhiên chỉ thiệt hại 40-50%; chưa năm nào tỉ lệ vải thiều có nguy cơ mất trắng lại cao như năm nay.