Ước tính, tỷ lệ cho vay tiêu dùng/GDP hiện đạt 6,4%, tỷ lệ tín dụng tiêu dùng/tổng tín dụng là 5,6. Gần đây rất nhiều ngân hàng đang có kế hoạch lập công ty tài chính riêng của mình để “tấn công” lĩnh vực cho vay tiêu dùng cá nhân thông qua hình thức như thành lập mới hoặc mua và cơ cấu lại các công ty tài chính đã có mặt trên thị trường.
Đặc biệt, nếu như trước đây cho vay tiêu dùng tập trung vào những sản phẩm có giá trị nhỏ, như: xe máy, ti vi, tủ lạnh… thì gần đây không ít ngân hàng quảng bá rầm rộ cho vay mua cả ô tô. Hiện nay, nhiều công ty tài chính chấp nhận cho khách hàng cá nhân dễ dàng được tiếp cận khoản vay tín chấp trong vòng 10 -15 phút.
Trên thực tế, với khoản vay nhỏ lẻ, so với các loại hình tín dụng thông thường khác, vốn tín dụng tiêu dùng triển khai khá dễ dàng, trở thành khe hở cho các đối tượng bất chính lợi dụng.
Cục Quản lý cạnh tranh đang được xem xét giải quyết về việc một số người tiêu dùng và cả người thân của người tiêu dùng thường xuyên và liên tục bị các cuộc điện thoại, tin nhắn liên hệ với mục đích thu hồi nợ từ các gói vay trả góp. Những cuộc điện thoại và tin nhắn này liên tục kèm theo nội dung đe dọa với lời lẽ thiếu tôn trọng người nghe. Thậm chí, rất nhiều cuộc gọi và tin nhắn được thực hiện lúc tối muộn và tần suất liên hệ trên dưới 10 cuộc/ngày.
Bởi thế, theo các chuyên gia tài chính, trước khi mua hàng trả góp, người mua cần tính toán thật kỹ số tiền chênh lệch, lãi suất trả góp và khi làm hợp đồng phải yêu cầu ghi rõ mức lãi suất, cơ sở tính, không nên ký hợp đồng nếu chưa rõ. Mua trả góp với lãi suất nào cũng là một hình thức vay tiền để tiêu dùng nên có những tính toán cẩn trọng để không gặp rủi ro về tài chính khi sẽ phải trả lãi suất cho khoản tiền vay đó và cả phí dịch vụ mua hàng trả góp.
Để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, Cục Quản lý cạnh tranh cũng khuyến cáo, khi có nhu cầu vay tiền, người tiêu dùng cần tham khảo các hình thức tín dụng tại các ngân hàng. Nếu không còn lựa chọn nào khác mới tham khảo hình thức tín dụng tiêu dùng tại các tổ chức tài chính. Cần lựa chọn các công ty, tổ chức cung cấp dịch vụ cho vay có uy tín. Đọc thật kỹ hoặc yêu cầu nhân viên tư vấn làm rõ nội dung hợp đồng, đặc biệt lưu ý các điều khoản về lãi suất, thời hạn và phương thức trả nợ, cách tính tiền phạt.
Thời gian vừa qua, trước thực trạng các vụ việc xâm phạm quyền lợi người tiêu dùng trong lĩnh vực tín dụng tiêu dùng ngày một gia tăng cả về số lượng và tính chất, Cục Quản lý cạnh tranh đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ bổ sung dịch vụ vay vốn cá nhân vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ thiết yếu phải đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung.
Theo đó, trong thời gian tới, trước khi áp dụng các hợp đồng vay vốn cá nhân, các tổ chức liên quan phải đăng ký và được cơ quan bảo vệ người tiêu dùng ở Trung ương hoặc địa phương chấp nhận mới được áp dụng ký kết với người tiêu dùng. Việc cơ quan bảo vệ người tiêu dùng kiểm soát các mẫu hợp đồng vay vốn cá nhân của các tổ chức tín dụng là nhằm đảm bảo loại bỏ các điều khoản bất lợi cho người tiêu dùng hoặc vi phạm pháp luật, bảo vệ người tiêu dùng ra khỏi các hợp đồng ký kết với người tiêu dùng.