Phát biểu khai mạc, Tổng Kiểm toán Nhà nước Việt Nam Trần Sỹ Thanh cho biết, cuộc họp lần này tập trung thông qua những vấn đề quan trọng của ASOSAI gồm: báo cáo về tình hình tài chính của ASOSAI; báo cáo về thực hiện Kế hoạch chiến lược ASOSAI 2016-2021 và dự thảo Kế hoạch chiến lược ASOSAI giai đoạn mới 2022-2027; báo cáo của các Nhóm công tác, đặc biệt là 2 Nhóm công tác mới của ASOSAI là Nhóm kiểm toán các mục tiêu phát triển bền vững và Nhóm kiểm toán quản lý khủng hoảng.
Đặc biệt, trong cuộc họp lần này, các Cơ quan Kiểm toán thành viên (SAI) sẽ nghe những kết quả đạt được của ASOSAI nói chung và các thành viên nói riêng trong việc thực hiện Tuyên bố Hà Nội. Ban điều hành cũng đưa ra lựa chọn về ứng viên tổ chức Đại hội ASOSAI 16.
Giải quyết các vấn đề toàn cầu
Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Kiểm toán Nhà nước Việt Nam) Nguyễn Bá Dũng cho biết, Tuyên bố Hà Nội ra đời với thông điệp chính “Kiểm toán môi trường vì sự phát triển bền vững” đã trở thành văn kiện quan trọng của ASOSAI về tầm nhìn chiến lược cho giai đoạn phát triển tiếp theo, nhằm theo đuổi và hiện thực hóa Chương trình nghị sự 2030 về Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) của Liên hợp quốc.
Trong giai đoạn 2020-2022, ASOSAI đã triển khai thực hiện Chương trình kiểm toán hợp tác về SDGs với chủ đề: “Hệ thống y tế quốc gia bền vững và nhanh chóng phục hồi” theo mô hình toàn diện và khép kín về phát triển bền vững của Tổ chức quốc tế các cơ quan Kiểm toán tối cao (INTOSAI) với sự tham gia của 26 quốc gia châu Á và 3 quốc gia khu vực Thái Bình Dương. Đây là chương trình hợp tác thử nghiệm ở quy mô lớn, hướng tới mục tiêu và thành tựu là sự tiếp cận công bằng hơn với các hệ thống y tế quốc gia và ưu tiên cho các đối tượng dễ bị tổn thương như phụ nữ, người khuyết tật, người nghèo…
Ngoài ra, thông qua Nhóm công tác về Kiểm toán môi trường của ASOSAI (ASOSAI WGEA), ASOSAI đã nỗ lực thúc đẩy các cuộc kiểm toán hợp tác và Đề án nghiên cứu. Nổi bật trong đó là cuộc kiểm toán hợp tác về bảo vệ môi trường nước và hai Đề án nghiên cứu về ứng dụng dữ liệu lớn trong kiểm toán môi trường và kiểm toán giảm nghèo, cải thiện môi trường sống vùng nông thôn đã thực hiện thành công. Năm 2020, Nhóm triển khai hai cuộc kiểm toán hợp tác với chủ đề Kiểm toán quản lý tài nguyên nước lưu vực sông Mê Kông (do Kiểm toán Nhà nước Việt Nam chủ trì) và Kiểm toán giao thông bền vững; đồng thời bắt đầu Đề án nghiên cứu về chủ đề Kiểm toán tài chính xanh.
Tổng số có 84 cuộc kiểm toán môi trường đã được thực hiện chủ yếu dưới loại hình kiểm toán hoạt động, với chủ đề đa dạng và bao trùm lên hầu hết tất cả các lĩnh vực môi trường, như quản lý chất lượng không khí, biển, tài nguyên nước, xử lý chất thải, quản lý chất thải y tế, phế liệu nhập khẩu, năng lượng tái tạo, bảo tồn thiên nhiên, chống tình trạng sa mạc hóa, biến đổi khí hậu, đa dạng sinh học và suy thoái đất. Bên cạnh đó, còn có 35 cuộc kiểm toán SDGs được thực hiện trong giai đoạn 2018-2021. Tất cả các SAI thành viên thông báo rằng đã thực hiện ít nhất một cuộc kiểm toán liên quan đến mục tiêu phát triển bền vững.
Có thể thấy, các chủ đề kiểm toán được đưa ra sau Tuyên bố Hà Nội đã tập trung vào những lĩnh vực có ý nghĩa to lớn trong việc mang lại giá trị và lợi ích cho người dân, như nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe, cung cấp dịch vụ phúc lợi; phát triển bền vững lĩnh vực giáo dục công; an ninh lương thực bền vững; quản lý tài chính quốc gia bền vững; quản lý bền vững chính sách dân số và nhân khẩu học...
Nâng cao khả năng phục hồi và thực hiện phản ứng nhanh
Tổng Kiểm toán Nhà nước Trung Quốc - Tổng Thư ký ASOSAI Hầu Khải cho biết, Kế hoạch Chiến lược ASOSAI giai đoạn 2016-2021 đã hoàn thành 3 mục tiêu gồm: Hỗ trợ phát triển năng lực của các SAI thành viên; Tăng cường chia sẻ kiến thức giữa các SAI thành viên; Nhóm công tác khu vực kiểu mẫu.
Theo ông Hầu Khải, đại dịch COVID-19 là thách thức lớn với tất cả các thành viên của tổ chức, một số hoạt động theo kế hoạch đã bị hủy bỏ hoặc trì hoãn, nhưng ASOSAI đã thể hiện khả năng phục hồi, nhanh nhẹn và quyết tâm của mình, đồng thời quản lý một cách khoa học để thực hiện thành công.
Kế hoạch Chiến lược cho 2022-2027 của ASOSAI là kế hoạch chiến lược thứ tư của tổ chức. Kế hoạch này tuân theo tuyên bố về sứ mệnh, tầm nhìn, giá trị cốt lõi và ba mục tiêu chiến lược đã đặt ra trong các kế hoạch trước đó.
Kế hoạch sẽ xem xét các vấn đề liên quan đến đại dịch như y tế, biến đổi khí hậu, thảm họa tự nhiên và do con người gây ra, tiến bộ khoa học và công nghệ. Khả năng ứng phó được bổ sung vào các giá trị cốt lõi của ASOSAI, cho thấy ASOSAI mong đợi các thành viên của mình có thể nâng cao khả năng phục hồi, thực hiện phản ứng nhanh chóng và phù hợp trước những thách thức mới; đồng thời, thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ của mình, phục vụ hiệu quả trong hệ thống quản trị quốc gia của họ và mang lại giá trị lớn lao hơn cho các quốc gia, các dân tộc của mình.
Để thúc đẩy việc thực hiện ba mục tiêu chiến lược, kế hoạch này xác định bốn ưu tiên xuyên suốt được lặp lại những ý tưởng đã được đưa ra trong Tuyên bố Bắc Kinh và Tuyên bố Moskva về INTOSAI, Tuyên bố Hà Nội và dự thảo Tuyên bố Bangkok của ASOSAI. Điều này phản ánh sáng kiến của ASOSAI trong việc tuân thủ đúng xu hướng kiểm toán khu vực công quốc tế và tham gia tích cực vào cộng đồng kiểm toán khu vực công quốc tế, đồng thời tập trung vào các đặc điểm và nhu cầu phát triển của ASOSAI khu vực.
Để giữ cho kế hoạch phù hợp và tạo sự linh hoạt trong việc thực hiện, kế hoạch này chỉ có các tuyên bố chung và nguyên tắc, không chứa thông tin chi tiết về hoạt động thực hiện. Thông tin đó sẽ được chuẩn bị dưới dạng Ma trận thực hiện Kế hoạch chiến lược ASOSAI 2022-2027 và được trình lên Ban điều hành dưới dạng tài liệu riêng biệt.
Phát triển bền vững lĩnh vực kiểm toán môi trường
Báo cáo về việc thành lập Nhóm công tác ASOSAI về mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) đã được Cục Kiểm toán nhà nước Kuwait trình bày tại cuộc họp Ban Điều hành ASOSAI lần thứ 54 vào năm 2019 cho thấy, sứ mệnh của Nhóm là thúc đẩy vai trò của cộng đồng ASOSAI thông qua việc đóng góp vào các mục tiêu quốc gia và đánh giá việc thực hiện SDGs trong khu vực bằng cách nâng cao kiến thức, kỹ năng và sử dụng các chỉ số SDGs một cách thích hợp của các kiểm toán viên.
Nhóm công tác ASOSAI về SDGs dự kiến sẽ hoạt động cho đến khi kết thúc Chương trình Nghị sự của Liên hợp quốc vào năm 2030 và có thể được gia hạn nếu cần thiết. Các mục tiêu chiến lược của nhóm gồm: đẩy mạnh việc chia sẻ kiến thức và phát triển năng lực trong cộng đồng ASOSAI đối với lĩnh vực Kiểm toán môi trường về phát triển bền vững; thực hiện các SDGs và giải quyết các thách thức môi trường toàn cầu.
Nhóm công tác ASOSAI sẽ tiến hành các hoạt động khác nhau về SDGs theo đúng kế hoạch hoạt động (các báo cáo kiểm toán, chương trình đào tạo, hội thảo, dự án nghiên cứu, trao đổi thư từ với các cơ quan quốc tế có liên quan).
Phát biểu kết luận, Tổng Kiểm toán Nhà nước Việt Nam Trần Sỹ Thanh cho biết, sau Cuộc họp Ban Điều hành lần thứ 54, Chủ tịch, Tổng thư ký và các thành viên Ban điều hành ASOSAI đã nỗ lực để triển khai thực thi các mục tiêu và khuyến nghị nêu trong Tuyên bố Hà Nội về kiểm toán môi trường và thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, cũng như những chương trình, dự án và hoạt động đề ra trong 3 năm cuối của Kế hoạch chiến lược ASOSAI 2016-2021.
Ban Điều hành đã thông qua việc thành lập Nhóm công tác của ASOSAI về các mục tiêu phát triển bền vững và Nhóm công tác về kiểm toán quản lý khủng hoảng. Tại Cuộc họp lần thứ 56, Ban Điều hành đã bầu Kiểm toán Nhà nước Ấn Độ là Chủ tịch ASOSAI lần thứ 16, nhiệm kỳ 2024-2027.
Bên cạnh đó, sứ mệnh, tầm nhìn, giá trị cốt lõi và những mục tiêu chiến lược, ưu tiên của ASOSAI trong Kế hoạch chiến lược ASOSAI giai đoạn 2022-2027 đã nhận được sự đồng thuận cao từ thành viên Ban điều hành. Tổng Kiểm toán Nhà nước Việt Nam Trần Sỹ Thanh cho biết, thời gian qua, quỹ hỗ trợ COVID-19 của ASOSAI có giá trị 200 nghìn USD đã triển khai, kịp thời góp phần hỗ trợ các SAI thành viên ứng phó với đại dịch COVID-19.
“Những kết quả đạt được của Cuộc họp Ban điều hành 56 càng chứng tỏ một tổ chức ASOSAI 'chuyên nghiệp, hợp tác, hòa nhập, đổi mới và sẵn sàng ứng phó' với xu thế biến động không ngừng của khu vực và thế giới”, Tổng Kiểm toán Nhà nước Việt Nam Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh.