Ông Hoàng Minh, Giám đốc Học viện Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo chia sẻ về GII. Ảnh: Bộ KH.
Chỉ số đổi mới sáng tạo (GII) dùng để đo lường, đánh giá, xếp hạng kết quả đổi mới sáng tạo quốc gia gồm 2 cấu phần lớn là Đầu vào đổi mới sáng tạo với 5 trụ cột và Đầu ra đổi mới sáng tạo với 2 trụ cột, tổng cộng có 7 trụ cột.
Mỗi trụ cột GII được cấu thành từ 3 nhóm chỉ số, mỗi nhóm có 3-5 chỉ số thành phần, tất cả có 21 nhóm chỉ số được cấu thành từ khoảng 80-82 chỉ số thành phần (điều chỉnh theo từng năm).
Nhiều quốc gia đang sử dụng GII như công cụ quan trọng trong quản lý nhà nước về Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo cũng như để xây dựng, hoàn thiện các cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội dựa trên Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.
Các chuyên gia đã cung cấp thông tin về kết quả Chỉ số GII của Việt Nam năm 2022; các điều chỉnh về chỉ số, phương pháp luận, ý nghĩa của chỉ số và các vấn đề đặt ra. Từ đó, các bộ, cơ quan, địa phương hiểu rõ hơn về Chỉ số GII năm 2022 để tiếp tục xây dựng, triển khai các giải pháp cải thiện chỉ số nhằm đạt mục tiêu như Chính phủ đã đặt ra và phân công cho các bộ, cơ quan và địa phương.
GII chỉ ra những điểm mạnh, điểm yếu, những vấn đề còn tồn tại, cơ hội và thách thức cho mỗi quốc gia. Từ đó, các quốc gia có điều chỉnh cũng như có các cơ chế, chính sách thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội dựa trên Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo .
Bộ chỉ số GII năm 2022 có sự thay đổi do tác động của đại dịch Covid-19 và tình hình kinh tế - chính trị thế giới.
Từ năm 2012 tới nay, năm 2022 là năm Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO) có điều chỉnh lớn nhất cả về phương pháp tính toán và chỉ số thành phần của GII.
Cụ thể, trong 81 chỉ số, WIPO đã thay đổi phương pháp tính toán cho 3 chỉ số, bổ sung 7 chỉ số, loại bỏ 7 chỉ số, thay đổi nguồn dữ liệu của 1 chỉ số. WIPO nhấn mạnh những điều chỉnh này ảnh hưởng đến việc so sánh thứ hạng giữa các năm của từng quốc gia.
Trong báo cáo GII 2022, GII của Việt Nam xếp hạng 48/132 quốc gia (năm 2021 xếp thứ 44). Năm nay, có 36 quốc gia/nền kinh tế có mức thu nhập trung bình thấp được xếp hạng (tăng 2 quốc gia so với năm 2021), Việt Nam đứng thứ 2, sau Ấn Độ (năm 2021 Việt Nam đứng thứ nhất trong 34 quốc gia/nền kinh tế).
Trong khu vực, Việt Nam tiếp tục đứng thứ 4 như năm 2021 (sau Singapore, Malaysia, Thái Lan).
Một số chỉ số đã có cải thiện đáng chú ý như trụ cột Thể chế tăng 32 bậc, từ thứ hạng 83 năm 2021 lên 51 năm 2022; nhóm chỉ số Liên kết đổi mới sáng tạo tăng 10 bậc, từ thứ hạng 58 năm 2021 lên 48 năm 2022 (trước đó năm 2021 đã tăng 17 bậc từ thứ hạng 75 năm 2020 lên 58 năm 2021); trụ cột Sản phẩm sáng tạo tăng 7 bậc, từ thứ hạng 42 năm 2021 lên 35 năm 2022;…
Một số chỉ số chưa được cải thiện là nhóm chỉ số về Giáo dục đại học xếp hạng 90, nhóm chỉ số bền vững sinh thái xếp hạng 113, giảm 18 bậc so với năm 2021; nhóm chỉ số Lao động có kiến thức xếp hạng 68, giảm 2 bậc so với năm 2021; nhập khẩu và xuất khẩu ICT (trên tổng giao dịch thương mại) chưa được cải thiện, tiếp tục giảm và ở thứ hạng thấp (xếp hạng 120 và 130).