Ảnh minh họa: Thanh Tùng/TTXVN
Hội nghị nhằm hoàn thiện tiêu chuẩn chi tiết, cụ thể phục vụ công tác bình xét, công nhận các danh hiệu “Gia đình văn hóa”; “Thôn, tổ dân phố văn hóa”; “Xã, phường thị trấn tiêu biểu” bảo đảm sát với thực tiễn, phù hợp với đặc thù của các địa phương, tránh mất công bằng và bệnh thành tích tại cơ sở như thực tế vẫn diễn ra.
Ông Bùi Minh Hoàng, Trưởng phòng Xây dựng nếp sống văn hóa và gia đình Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cho biết, từ năm 2018, công tác bình xét, công nhận các danh hiệu văn hóa được thực hiện theo Nghị định số 122/2018/NĐ-CP. Thực tiễn kết quả triển khai của thành phố cho thấy, phong trào xây dựng gia đình văn hóa đã được các tầng lớp nhân dân hưởng ứng rất tích cực, nhiều gia đình đã trở thành tấm gương sáng, đi đầu trong mọi phong trào thi đua yêu nước.
Giai đoạn từ năm 2018 tới nay, tỷ lệ đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa” từ 85-88%, phong trào xây dựng thôn, làng, tổ dân phố văn hóa đã mang lại sức sống mới, thể hiện rõ nét nhất là các công trình được xây dựng mới, nhiều tuyến đường được mở rộng, nhà văn hóa được xây dựng khang trang, hệ thống đèn chiếu sáng được trang bị...
Tuy nhiên, việc bình xét, công nhận các danh hiệu văn hóa vẫn còn bộc lộ những bất cập, khó khăn; có nơi, có lúc còn mang tính hình thức, bệnh thành tích. Hiện vẫn còn tình trạng gia đình, thôn, tổ dân phố đạt danh hiệu văn hóa chỉ trên danh nghĩa, có khuynh hướng nặng theo chỉ tiêu hoặc tỷ lệ đạt rất cao nhưng thực tế có nhiều tiêu chí chưa đạt.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng bất cập trên là tiêu chí bình xét, công nhận các danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Thôn, tổ dân phố văn hóa” được ban hành và áp dụng chung cho cả nước, nhiều nội dung chưa phù hợp với đặc thù từng địa phương, dẫn đến việc đánh giá, bình xét chưa sát thực tế.
Vì vậy, việc lấy ý kiến rộng rãi lần này có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng các tiêu chí, cũng như để các cấp cơ sở thấy được vai trò, trách nhiệm thực hiện ngày càng nghiêm túc, dân chủ hơn.
Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cũng sẽ tiếp nhận các ý kiến từ cơ sở để tổng hợp báo cáo, tham mưu UBND thành phố trước khi ban hành thực hiện.
Ngày 7/12/2023, Chính phủ ban hành Nghị định số 86/2023/NĐ-CP quy định về khung tiêu chuẩn và trình tự, thủ tục, hồ sơ xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”; “Thôn, Tổ dân phố văn hóa”; “Xã, phường, thị trấn tiêu biểu” thay thế Nghị định số 122/2018/NĐ-CP. Chính phủ giao UBND cấp tỉnh, thành phố rà soát, xây dựng tiêu chí chi tiết, cụ thể để tổ chức thực hiện, nhằm bảo đảm phù hợp với đặc thù văn hóa, tình hình kinh tế - xã hội của địa phương.