Thực tế, ngoài lớp 10 công lập, các em còn nhiều lựa chọn khác để tiếp tục học tập và phát triển bản thân. Trong đó, bên cạnh việc học tiếp bậc Trung học phổ thông ở các trường tư thục, hệ giáo dục thường xuyên, giáo dục nghề ngày càng được nhiều học sinh lựa chọn bởi phù hợp với năng lực cũng như điều kiện kinh tế gia đình. Công tác tư vấn hướng nghiệp, phân luồng học sinh sau Trung học cơ sở thời gian qua được các trường đẩy mạnh, giúp các em sớm có định hướng nghề nghiệp để lựa chọn hướng đi phù hợp.
Kết thúc giai đoạn tuyển sinh lớp 10 công lập, thời điểm này, công tác tuyển sinh các trường nghề, giáo dục thường xuyên bước vào giai đoạn cao điểm. Ghi nhận ở nhiều Trung tâm giáo dục thường xuyên, trường nghề, hoạt động tuyển sinh năm nay có nhiều tín hiệu tích cực.
Với chỉ tiêu 450 học sinh lớp 10 cho năm học 2024 - 2025, đến nay, Trung tâm giáo dục thường xuyên Chu Văn An (Quận 5) đã tuyển được trên 60%. Ngoài học chương trình giáo dục thường xuyên cấp Trung học phổ thông theo quy định, học sinh theo học tại Trung tâm sẽ được học miễn phí trung cấp nghề với 10 ngành đào tạo theo nhu cầu xã hội. Hoàn thành chương trình học, các em được cấp 2 Bằng tốt nghiệp Trung học phổ thông và Bằng tốt nghiệp Trung cấp nghề.
Nhận kết quả trượt cả 3 nguyện vọng trong Kỳ thi lớp 10 công lập vừa qua, em Gia Minh (Quận 8) trao đổi cùng gia đình và quyết định đến nộp hồ sơ để theo học ở Trung tâm giáo dục thường xuyên Chu Văn An. Gia Minh dự định học xong lớp 12 sẽ đi làm luôn, không thi tiếp Đại học. Trong số những học sinh đến nộp hồ sơ vào Trung tâm giáo dục thường xuyên Chu Văn An, không ít em đã chọn hướng đi này từ sớm. Chủ động không đăng ký thi vào lớp 10 công lập, em Bảo Trân (Quận 11) chọn học giáo dục thường xuyên và học thêm Trung cấp nghề Điều dưỡng. Bảo Trân chia sẻ, em chọn hệ giáo dục thường xuyên bởi trong cùng thời gian này vừa có thể học văn hóa vừa học được nghề. Sau khi hoàn thành chương trình học, có nghề trong tay, em có thể đi làm ngay. Quyền lợi của người học ở các Trung tâm giáo dục thường xuyên không khác biệt nhiều so với hệ giáo dục phổ thông. Em vẫn có thể tham gia xét tuyển, thi tuyển Đại học để tiếp tục học ở bậc học cao hơn.
Chương trình giáo dục thường xuyên cấp Trung học phổ thông được công nhận tương đương với Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Ông Lê Văn Chương, Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục thường xuyên Chu Văn An cho biết, theo chương trình mới, Trung tâm tổ chức 2 nhóm môn là Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội để học sinh lựa chọn. Ngoài học văn hóa, ngành nghề được học ở Trung tâm giúp các em có thể đi làm ngay sau khi ra trường để sớm lành nghề nếu không có nhu cầu học tiếp lên bậc cao hơn. Chất lượng giáo dục của nhà trường ngày càng được nâng lên. Nhiều học sinh ra trường đạt được những thành công nhất định… Từ đó, giúp phụ huynh, xã hội có góc nhìn tích cực hơn về giáo dục thường xuyên.
Qua 7 năm triển khai chương trình 9+ Cao đẳng (học văn hóa song song với Cao đẳng nghề dành cho học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở), Trường Cao đẳng quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh đã gặt hái được nhiều thành công. Cùng với học văn hóa, việc đa dạng ngành nghề đào tạo từ chăm sóc sắc đẹp, công nghệ ô tô đến quản trị doanh nghiệp, quản trị nhà hàng, thiết kế đồ họa, điện công nghiệp… giúp trường thu hút nhiều học sinh, phụ huynh quan tâm và chọn học chương trình này. Trong học kỳ đầu tiên, học sinh sẽ được học lý thuyết và thực hành ở nhiều ngành nghề; sau đó mới chọn lựa ngành học chính thức. Điều này giúp các em có cơ hội trải nghiệm, tìm ra được ngành học phù hợp nhất và phát huy tốt nhất năng lực của mình.
Thạc sĩ Nguyễn Đăng Lý, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, những năm gần đây, chất lượng học sinh đầu vào khá tốt. Năm nay, trường tuyển sinh 300 chỉ tiêu hệ 9+ Cao đẳng; trong số đó, 40% học sinh có học lực Giỏi, Xuất sắc. Ngay từ khi chưa có kết quả thi lớp 10 công lập, nhiều học sinh đã chủ động đến trường nộp hồ sơ đăng ký học chương trình này. Để có được kết quả này là nhờ công tác tư vấn, hướng nghiệp, phân luồng học sinh sau Trung học cơ sở được đẩy mạnh. Từ đó, giúp nhiều em chọn được hướng đi phù hợp cho bản thân. Chi phí thấp và thời gian học được rút ngắn cùng với việc sớm tham gia thị trường lao động là ưu điểm mà chương trình 9+ mang lại. Sau 3,5 năm, học sinh vừa tốt nghiệp Trung học phổ thông vừa có Bằng Cao đẳng nghề. Qua khảo sát học sinh của trường cho thấy, sau khi ra trường có khoảng 80% em học tiếp lên Đại học, 20% còn lại đi làm.
Khá thuận lợi trong tuyển sinh, Trường Cao đẳng công nghệ Thủ Đức đã tuyển được khoảng 80% trong tổng số 270 chỉ tiêu hệ Trung cấp dành cho học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở. Ông Tôn Ngọc Triều, Trưởng phòng Quản lý đào tạo Trường Cao đẳng công nghệ Thủ Đức cho biết, bên cạnh chính sách miễn, giảm học phí chung cho đối tượng học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở học Trung cấp nghề, nhà trường còn kết nối với các doanh nghiệp để hỗ trợ học sinh về việc làm sau khi tốt nghiệp, tạo điều kiện để các em có thể học liên thông tại trường.
Khẳng định không thiếu chỗ học cho học sinh sau tốt nghiệp Trung học cơ sở, Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, tổng chỉ tiêu tuyển sinh tất cả chương trình học sau tốt nghiệp bậc học này nhiều hơn số học sinh lớp 9 tới hơn 7.000 chỉ tiêu. Trong đó, cùng với hơn 77.300 chỉ tiêu lớp 10 ở các trường Trung học phổ thông công lập, hơn 80 trường tư thục, trường có yếu tố nước ngoài tuyển hơn 28.000 chỉ tiêu lớp 10. Ngoài ra, các trường Cao đẳng, Trung cấp dành hơn 10.000 chỉ tiêu cho học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở; hệ thống giáo dục thường xuyên tuyển sinh gần 12.000 chỉ tiêu. Các trường này đều tuyển sinh bằng hình thức xét học bạ.