Khó về nhân lực
Tại Hội nghị trực tuyến tổng kết một năm thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa (SGK) giáo dục phổ thông diễn ra ngày 20/8, nhiều ý kiến cho rằng để triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới thì các điều kiện triển khai về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất sẽ gặp không ít khó khăn.
Ông Vũ Văn Trà, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hải Phòng cho biết, để học sinh lớp 1, lớp 2 có thể được học 2 buổi/ngày, Hải Phòng còn thiếu khoảng 600 giáo viên. Nhưng khi cả lớp 3, 4, 5 thực hiện học 2 buổi/ngày theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới, Hải Phòng sẽ phải bổ sung thêm 1.572 giáo viên nữa. Ở một số môn học, đặc biệt là cấp tiểu học, dù có muốn tuyển giáo viên nhưng cũng không có nguồn tuyển.
Theo ông Vũ Văn Trà, Bộ GD&ĐT cần chỉ đạo các cơ sở đào tạo giáo viên có chiến lược để cung cấp nhân lực đang “khan hiếm”, sẵn sàng nguồn tuyển khi Bộ Nội vụ, Sở Nội vụ giao chỉ tiêu cho ngành.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn Phạm Duy Hưng cho biết: "Hiện nay việc giao biên chế giáo viên đang được tính toán theo định mức số học sinh/lớp, tuy nhiên Bắc Kạn với đặc thù tỉnh miền núi diện tích rộng, dân cư thưa, giao thông đi lại khó khăn, có nhiều điểm trường, nên số học sinh/lớp không đảm bảo theo định mức, do vậy, số lớp tăng lên nhưng chỉ tiêu biên chế giáo viên lại không đáp ứng yêu cầu".
Khó khăn về kinh phí cho triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới cũng là vấn đề được nhiều địa phương nêu ra tại hội nghị.
Bộ Tài chính chưa có hướng dẫn nguồn kinh phí riêng cho thực hiện đổi mới chương trình giáo dục phổ thông mà sử dụng chung nguồn kinh phí địa phương.
Trong khi đó, địa phương lại thực hiện nhiều nội dung chi và ưu tiên các nhiệm vụ chính trị khác như phòng chống dịch COVID-19, xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo… dẫn tới khó khăn trong đầu tư cho triển khai chương trình.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: HH
Về những vấn đề này, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cho biết: Bộ GD&ĐT sẽ tiếp thu đầy đủ để có kế hoạch tháo gỡ. Đồng thời, Bộ trưởng cho rằng, rất cần sự phối hợp giữa trung ương và địa phương trong thực hiện. Bộ trưởng cũng mong muốn, Ủy ban Văn hóa - Giáo dục của Quốc hội sẽ cùng quan tâm, có tiếng nói ủng hộ trong việc tháo gỡ vướng mắc của địa phương.
Còn về đội ngũ giáo viên, Bộ trưởng cho biết: Bộ GD&ĐT sẽ có kế hoạch làm việc với hệ thống các trường đại học sư phạm để trao đổi về nội dung tập huấn, bồi dưỡng giáo viên cũng như phát triển các ngành nghề đào tạo thuộc nhóm sư phạm để bảo đảm cung cấp đủ giáo viên, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông những năm tiếp theo.
Nhận định, năm học 2021 - 2022 tới đây vừa thực hiện mục tiêu đổi mới, cũng là năm học đầy thách thức do dịch bệnh, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn mong muốn, lãnh đạo các địa phương, cơ sở giáo dục, các thầy cô giáo, cán bộ quản lý sẽ quyết tâm hơn, năng động và sáng tạo hơn nữa, vượt qua mọi khó khăn thách thức, hoàn thành tốt các mục tiêu đổi mới.
Lấy mục tiêu ưu tiên số 1 của giáo dục phổ thông là dạy người, dạy thái độ sống, kỹ năng sống, trách nhiệm xã hội, năng lực tự học, đi cùng với các năng lực khác về nhận thức, về tư duy…, làm nền tảng để tạo dựng nguồn nhân lực chất lượng cao. Đây là điều cần phải kiên định, kiên trì, xuyên suốt.
Kiên trì với định hướng đổi mới
Tại Hội nghị trực tuyến tổng kết một năm thực hiện đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông diễn ra ngày 20/8, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: Chặng đường triển khai đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, bắt đầu với lớp 1 trong năm học vừa qua đã nhận được sự quan tâm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Bộ GD&ĐT coi đây là nhiệm vụ rất trọng tâm, quyết liệt tập trung chỉ đạo, cùng với đó là sự quan tâm phối hợp của các bộ, ngành. Đặc biệt, địa phương đã vào cuộc rất trách nhiệm.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu: "Với sự quyết tâm, nỗ lực chung, chúng ta đã bước đầu vượt qua được khó khăn, thách thức. Sau một năm triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới với lớp 1, Bộ trưởng nhấn mạnh đến sự quyết tâm, tính thống nhất, sự kiên định trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo; sự vào cuộc của các địa phương, ban ngành; đặc biệt sự dốc sức của những người triển khai trực tiếp là đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục".
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: “Quá trình đổi mới, hơn ai hết những người làm lãnh đạo, quản lý cần hiểu thấu và kiên định mục tiêu; nhưng có thể linh hoạt, mềm dẻo ở phương pháp. Nếu mục tiêu lớn, cốt lõi không kiên định thì đổi mới đã khó sẽ càng khó hơn”.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đánh giá: "Chúng ta đã làm khá tốt, nhưng cần làm tốt hơn nữa để tạo sự đồng thuận lớn trong xã hội khi đón nhận đổi mới và đồng hành trong công cuộc đổi mới".
Về chặng đường sắp tới, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh đến sự kiên trì trong tư tưởng, quan điểm đổi mới; bám sát, bám chắc mục tiêu và triết lý đổi mới. Đổi mới để chuyển mạnh từ trang bị kiến thức, truyền thụ bị động, sang tăng cường sự sáng tạo, năng động của cả thầy và trò, từ đó phát triển năng lực, phẩm chất, kỹ năng của người học.
Khẳng định đổi mới lần này rất sâu sắc, toàn diện, triệt để, vì thế, theo Bộ trưởng Nguyễn Sim Sơn, trên phương diện quản lý nhà nước và cơ chế chính sách, Bộ GD&ĐT cần phải đổi mới thêm một bước. Từ chỗ quản lý nhà nước đối với cách thức dạy học, biên soạn SGK, triển khai kế hoạch như cũ; chuyển sang phương thức xã hội hóa biên soạn SGK, triển khai năng động hơn dành cho giáo viên và cơ sở giáo dục, thì quản lý nhà nước cần có sự đổi mới tương xứng. Việc này đã từng làm, đã làm tích cực nhưng thời gian tới cần lưu ý hơn nữa.
Bên cạnh đó, cũng cần tăng cường thu hút các nhà giáo, chuyên gia có chuyên môn tốt tham gia biên soạn SGK, để bảo đảm có được chất lượng bản thảo sách tốt nhất. Chất lượng bản thảo phải là khâu then chốt. Việc thẩm định, chọn sách, phát hành bảo đảm cạnh tranh lành mạnh dựa trên tiếng nói chuyên môn của các nhà giáo, cơ sở giáo dục và tinh thần không có học sinh thiếu SGK. Việc chỉ đạo đẩy mạnh biên soạn SGK và tài liệu giáo dục địa phương, SGK tiếng dân tộc cũng sẽ được Bộ GD&ĐT tiếp tục lưu ý triển khai trong thời gian tới.