Để hiện thực hóa các ứng dụng AI, ngành ngân hàng Việt Nam cần triển khai đồng bộ nhiều bước đi chiến lược,
Phó Tổng giám đốc VietinBank Trần Công Quỳnh Lân cho biết, một số ứng dụng tiêu biểu gồm:
Genie - Trợ lý AI nội bộ:
Genie được xây dựng trên nền tảng Microsoft Azure Cloud và sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn của OpenAI, được huấn luyện trên hơn 2.000 tài liệu nội bộ bao gồm quy trình, chính sách và sản phẩm của VietinBank. Nhờ đó, Genie có khả năng hiểu và phản hồi chính xác các câu hỏi nghiệp vụ, giúp cán bộ dễ dàng tra cứu thông tin, soạn thảo văn bản, lập kế hoạch bán hàng, tổng hợp dữ liệu hoặc truy xuất KPI chi nhánh chỉ trong vài giây.
Genie xử lý trung bình 10.000 - 13.000 câu hỏi mỗi ngày. Không chỉ dừng lại ở việc trả lời, Genie còn hỗ trợ tự động tạo báo cáo, biên bản họp, viết thư cho khách hàng bằng nhiều ngôn ngữ...
AI hỗ trợ lập tờ trình thẩm định:
Trong lĩnh vực tín dụng, trước đây, mỗi tờ trình thẩm định có khoảng 1.600 trường thông tin mà cán bộ quan hệ khách hàng phải nhập và tổng hợp thủ công từ hồ sơ vay vốn, báo cáo tài chính, dòng tiền, hồ sơ pháp lý của khách hàng. Hiện nay, nhờ ứng dụng AI, khoảng 70% dữ liệu được xử lý tự động - từ bóc tách tài liệu, tính toán chỉ tiêu tài chính, tổng hợp dữ liệu, đến phân tích ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh và gợi ý nhận định về khả năng vay vốn, trả nợ của khách hàng. AI giúp rút ngắn thời gian lập hồ sơ từ vài ngày xuống chỉ còn vài giờ, đồng thời chuẩn hóa và nâng cao chất lượng tờ trình.
Đáng chú ý, hệ thống này không chỉ phục vụ cho việc lập tờ trình, mà còn giúp VietinBank xây dựng cơ sở dữ liệu khách hàng tập trung, hướng tới tối ưu mô hình chấm điểm tín dụng nội bộ và phân tích danh mục tín dụng tự động.
AI Market - “chợ ứng dụng” nội bộ:
VietinBank đã xây dựng nền tảng AI Market, tập hợp các ứng dụng AI phục vụ cho nhân viên toàn hệ thống. Các ứng dụng hiện có gồm: dịch thuật đa ngôn ngữ, tạo PowerPoint tự động, đánh giá hồ sơ tuyển dụng, định giá bất động sản, hỗ trợ tuân thủ thuế, hỗ trợ lập trình và phân tích dữ liệu nhanh. AI Market giúp nhân viên tiết kiệm thời gian, tăng năng suất và tiếp cận công nghệ mới một cách an toàn, có kiểm soát.
Nhờ các dự án này, AI đã trở thành một phần không thể tách rời trong hoạt động hàng ngày của VietinBank, góp phần nâng cao năng suất nội bộ, hỗ trợ công tác bán hàng và tối ưu hóa các quy trình nghiệp vụ lõi (như tín dụng, rủi ro...).
Đề cập về triển vọng mô hình ngân hàng số tại Việt Nam và tương lai của ngân hàng truyền thống, đại diện VietinBank cho rằng: “Ngân hàng số” không chỉ là ngân hàng có ứng dụng di động hay giao dịch trực tuyến, mà là ngân hàng được số hóa toàn diện, từ hạ tầng, dữ liệu đến ra quyết định.
Với sự phát triển của AI và Agentic AI, các hệ thống ngân hàng có thể tự động phân tích dữ liệu, đánh giá rủi ro, ra quyết định giao dịch và cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng, hướng tới mô hình “tự vận hành thông minh”.
Tại Việt Nam, các mô hình ngân hàng số độc lập như: Timo, Ubank, Cake, TNEX... đã ra đời, tập trung vào nhóm khách hàng trẻ. Trong khi đó, các ngân hàng truyền thống như VietinBank, Vietcombank, Techcombank, MB... đang chuyển mình theo mô hình hybrid bank, kết hợp giữa truyền thống và số hóa, vừa duy trì mạng lưới vật lý, vừa đầu tư mạnh vào nền tảng số và AI.
“Triển vọng phát triển ngân hàng số tại Việt Nam lớn nhờ các yếu tố thuận lợi: Tỷ lệ người dùng smartphone cao, khách hàng đã quen với giao dịch số; Chính phủ thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, khuyến khích Open Banking và chia sẻ dữ liệu; AI và dữ liệu lớn giúp ngân hàng hiểu khách hàng sâu hơn, cá nhân hóa sản phẩm và giảm chi phí vận hành”, đại diện VietinBank cho biết.
Tuy nhiên, theo VietinBank, trong ngắn hạn, ngân hàng số khó có thể thay thế hoàn toàn mô hình truyền thống. Các nghiệp vụ phức tạp như tín dụng doanh nghiệp lớn, đầu tư dự án hay thanh toán quốc tế vẫn cần sự can thiệp và đánh giá chuyên sâu của con người. Hơn nữa, ngân hàng là lĩnh vực nhạy cảm, liên quan đến an toàn tài chính quốc gia, nên việc vận hành ngân hàng số đòi hỏi khung pháp lý, cơ chế quản trị rủi ro và giám sát công nghệ hết sức chặt chẽ.
Một yếu tố quan trọng không kém là con người và văn hóa tổ chức. Công nghệ chỉ là công cụ; điều then chốt nằm ở cách con người sử dụng và làm chủ nó. Ngân hàng số chỉ thành công khi đội ngũ nhân sự có tư duy dữ liệu, kỹ năng số và khả năng thích ứng nhanh với thay đổi.
Trong tương lai gần, xu hướng chủ đạo sẽ là ngân hàng thông minh (Intelligent Bank) - nơi ngân hàng truyền thống được “tăng cường” bằng dữ liệu và AI, vận hành tự động, dự báo theo thời gian thực và cung cấp trải nghiệm khách hàng cá nhân hóa tối đa. Đây không phải là sự thay thế giữa “con người và máy móc”, mà là sự cộng sinh giữa trí tuệ con người và trí tuệ nhân tạo, hướng tới mô hình ngân hàng hiện đại, hiệu quả và bền vững.