Những năm gần đây, năm học nào Cao Bằng cũng có từ 600 đến 800 học sinh bỏ học. Số học sinh bỏ học tập trung chủ yếu ở các điểm trường vùng sâu, vùng xa, điều kiện kinh tế gia đình khó khăn, trường lớp thiếu thốn.
Vì sao học sinh bỏ học?
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo Cao Bằng, học sinh bỏ học là do địa hình miền núi hiểm trở, mạng lưới trường lớp rải rác và chưa được xây dựng đồng bộ các hạng mục: Nhà công vụ, nhà bán trú cho học sinh. Khó khăn hơn nữa là nhà của các em cách xa trường hàng chục km. Chẳng hạn, điểm trường THCS Hưng Thịnh, xã Hưng Thịnh, huyện Bảo Lạc, một trong những ngôi trường còn khó khăn nhất huyện, mới xây dựng được 5 phòng học, phục vụ gần 300 học sinh cả bậc tiểu học lẫn THCS. Do đó, nhà trường phải chia ca để giảng dạy, buổi sáng học sinh THCS học, còn chiều lại là ca học của học sinh tiểu học.
Lều lán xung quanh trường của các em học sinh trường THCS Hưng Thịnh, xã Hưng Thịnh, huyện Bảo Lạc. |
Đến nay, trường THCS Hưng Thịnh vẫn chưa có điện thắp sáng, thầy trò vẫn phải thắp đèn dầu học tập trong đêm. Nguồn điện thắp sáng duy nhất của nhà trường là chiếc máy phát điện do các thầy cô giáo góp tiền để mua, nhưng trường cũng chỉ dám sử dụng khi trời mưa gió. Nước sinh hoạt phải lấy từ khe núi, suối, vào mùa khô phải hứng cả ngày mới đầy chậu. Ngày mưa nước đục, thầy trò phải dắt nhau xuống tận chân núi mới lấy được nước suối về dùng. Những em nhà cách trường 15 - 20 km, bố mẹ phải làm lều lán cạnh trường để cho con ở, mỗi lều 3 - 4 em, tự nấu nướng. Gia đình em nào có điều kiện một chút thì thuê trọ ở nhà dân xung quanh khu vực với chi phí từ 20.000 - 30.000 đồng/tháng. Hiện nay, xung quanh trường có tới 92 em sống trong các lều lán.
Còn tại điểm trường tiểu học Sam Kha, xã Kim Cúc, huyện Bảo Lạc, học sinh vẫn phải học trong các lớp học tạm bợ, thậm chí mượn nhà văn hóa thôn để học. Đứng lớp có hai giáo viên dạy cả bậc mầm non lẫn các lớp 1, 2, 3, 4. Một căn nhà dành cho cả các bé mầm non và lớp 1. Một nhà lại phải chia làm 3 lớp học khác nhau, mỗi lớp chỉ từ 4 - 5 học sinh. Cô giáo Hoàng Thị Bé, cho biết: "Tình trạng học sinh bỏ học xảy ra thường xuyên, nhất là vào mùa đông. Những lúc như thế chúng em phải đến tận nhà để vận động phụ huynh cho các em tới trường. Hoặc do nhà xa, bố mẹ bận đi làm không có ai đưa đón các em đến trường".
"Ba đủ" để "kéo" học sinh đến lớp
Để hỗ trợ học sinh vượt khó, khắc phục tình trạng học sinh bỏ học, ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Cao Bằng đã thực hiện nhiều giải pháp như: Chuyển đổi các trường THCS sang các trường dân tộc bán trú. Hiện, toàn tỉnh có 9 trường được chuyển đổi sang trường phổ thông dân tộc bán trú (8 trường THCS, 1 trường tiểu học); xây dựng hơn 400 phòng ở cho học sinh tại các huyện nghèo như: Bảo Lâm, Bảo Lạc, Thông Nông. Những việc làm cụ thể này đã tạo điều kiện cho hơn 13.000 học sinh khó khăn, nhà xa có kí túc xá để ăn ở, yên tâm học tập.
Bên cạnh đó, chủ trương “ba đủ” giúp học sinh không còn thiếu ăn, thiếu mặc, thiếu sách vở được Công đoàn ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Cao Bằng triển khai đã nhận được sự đóng góp của nhiều đơn vị, cá nhân, hỗ trợ nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Trong năm học 2012 - 2013 vừa qua, các em học sinh khó khăn đã được hỗ trợ trên 6.000 bộ quần áo, 900 chăn đắp mới, hơn 2 tấn gạo. Điều này đã kịp thời động viên, khích lệ các em yên tâm tới trường.
Bà Nguyễn Thanh Hiền, Chánh Văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Cao Bằng cho biết, nếu như trước đây mỗi một bản có một điểm trường nhỏ, thì trong năm học tới, tỉnh sẽ tiến hành dồn các điểm trường về điểm trường chính, để nhà trường dễ tổ chức các hoạt động chung cho học sinh, cơ sở vật chất khang trang hơn, tiết kiệm được nguồn nhân lực giáo viên. Học sinh cũng sẽ được hỗ trợ nhà ở bán trú.
Đề án kiên cố hóa trường lớp cũng đang được tỉnh Cao Bằng quan tâm đầu tư xây dựng, tạo điều kiện cho học sinh có trường lớp khang trang để học tập. Hiện, toàn tỉnh chỉ còn 10,7% phòng học ở bậc tiểu học, 1,36% phòng học ở bậc THCS và 5,64% phòng học bậc THPT còn nhà tạm.
Bài và ảnh: Quân Trang