Khách sạn đổ nát Iz nằm phía bên trên một cây cầu, ngay ở bên ngoài những bức tường của thành phố cổ Zadar. Phía trước là con đường chính được đặt theo tên Josip Jelacic, anh hùng dân tộc của Croatia ở thế kỉ 19. Đây cũng là nơi một người hùng khác, Luka Modric, tiền vệ đang khoác áo Real Madrid và là đội trưởng của Vatreni (biệt danh của Croatia) sinh sống những năm đầu như là một kẻ tị nạn ngay trên chính mảnh đất quê hương anh.
Lúc 6 tuổi, Modric đã phải chạy khỏi ngôi làng của anh nằm cách Zadar về phía Đông khoảng 48 km. Ông nội anh có cái tên giống anh, đã bị quân đội Serbia giết hại trong chiến tranh Balkan. Cùng với những thành viên còn lại trong gia đình, Modric ẩn náu tại Zadar, ban đầu là trong khách sạn Kolovare, và sau là khách sạn Iz.
Ngày nay, trong khi trung tâm Zadar được biết đến nhờ vẻ đẹp thanh bình, khu vực xung quanh khách sạn Iz vẫn tương đối đổ nát. Dĩ nhiên là trước đây nó còn tệ hơn thế. Bà Mira, 65 tuổi, đã sống ở Zadar gần hết cuộc đời, tại tầng 4 của một khu nhà tập thể cách đó không xa. Khuôn mặt bà như chai sạn khi kí ức của những năm tháng đó ùa về. Thậm chí, bà đã xuất bản một cuốn sách kể lại thời kì này.
"Đó là một giai đoạn đau khổ," bà Mira nhớ lại. "Trong 3 năm, từ 1991 đến 1994, chúng tôi không có điện hay nước sinh hoạt." Những người khác còn khổ hơn thế. Cuối cùng, hòa bình và độc lập được khôi phục. Giờ thì người Zadar như bà Mira cảm thấy rất tự hào khi một người con của thành phố là đội trưởng đội tuyển Croatia.
Từ Zadar đến World Cup
Modric chỉ là một đứa trẻ trong những năm tháng chiến tranh nhưng anh cũng có một quả bóng để bầu bạn. Câu chuyện về anh đủ hấp dẫn để có thể dựng thành phim hay tiểu thuyết. Bị Hajduk Split, CLB mà nhiều đứa trẻ ở thị trấn quê hương anh yêu thích, từ chối, Modric đã có một cơ hội khác với kình địch Dinamo Zagreb. Rồi mùa bóng anh thi đấu trong một môi trường khắc nghiệt ở giải vô địch Bosnia khi còn trẻ.
Tài năng của Modric sớm được tất cả biết đến. Là một tiền vệ xuất sắc, anh đã cùng Croatia loại đội tuyển Anh ở vòng loại EURO 2008 vào năm 2007. Phần còn lại thuộc về lịch sử. Những năm tháng khoác áo Tottenham ít nhiều đã cho thấy bóng dáng của một cầu thủ lớn. Đến Madrid thì khẳng định rõ hơn điều này. Modric đã 4 lần giành Champions League cùng Los Blancos và giờ, anh đã đưa Croatia tới gần vinh quang ở World Cup.
Trước đó, anh tỏa sáng trong những trận thắng Nigeria và Argentina, sửa sai sau cú sút 11m không thành trước Đan Mạch để dứt điểm thành công trong loạt sút luân lưu. Gặp Nga tại vòng tứ kết, anh nhận danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất trận đấu lần thứ 3 và là nguồn cảm hứng trong thắng lợi trước Anh ở bán kết. Về lí thuyết, chỉ có Kylian Mbappe có thể ngăn cản anh giành Quả bóng Vàng World Cup mà thôi.
90 phút hoặc hơn thế ở Luzhniki sẽ là câu trả lời chính xác, còn ở Zadar, thành phố đón nhận anh khi anh chẳng có gì, đã coi anh là một người hùng. Dĩ nhiên là trong một số cửa hiệu có bán áo in tên anh trên đó nhưng cùng với đấy là những chiếc áo của Ivan Rakitic, Lionel Messi... Còn nếu ai đó chờ đợi một tượng đài như của Cristiano Ronaldo ở Madeira, họ sẽ phải thất vọng. Ít nhất là lúc này.
Nguy cơ ngồi tù
Nói vậy bởi đó là vì mối quan hệ giữa Croatia và người đội trưởng của Vatreni đang phủ mây đen vì sự liên quan của anh với nhân vật đầy tai tiếng Zdravko Mamic. Cựu giám đốc điều hành của Dinamo Zagreb từng một thời là người đàn ông quyền lực nhất trong làng bóng Croatia và cũng chắc chắn là người gây tranh cãi nhiều nhất.
Mamic có hợp đồng của nhiều cầu thủ Croatia. Những thỏa thuận này khiến ông phải bỏ ra không ít tiền hỗ trợ cầu thủ và đổi lại, ông sẽ nhận được một phần thu nhập hoặc phí khi họ chuyển đến một CLB khác. Điều này đã xảy ra với Modric khi anh nhận được 10,5 triệu euro trong vụ chuyển nhượng đến Tottenham năm 2008 và khoảng 80% trong số đó thuộc về Mamic và gia đình ông ta.
Modric và “bố già” Mamic. |
Vấn đề là Mamic bị buộc tội đã gài vào điều khoản này, và những điều khoản khác liên quan đến các cầu thủ như Dejan Lovren, chỉ sau khi vụ chuyển nhượng hoàn tất. Ông đã bị kết tội biển thủ và trốn thuế, và tháng 6 vừa qua, Mamic bị tuyên án 6,5 năm tù. Sau khi chạy trốn tới Bosnia trước lúc tuyên án, hiện không rõ liệu ông có thực hiện án phạt này không.
Tình thế khó khăn của Modric bắt đầu từ thực tế là vào tháng 6/2017, ra làm chứng ở vụ xử Mamic, anh nói rằng anh “không thể nhớ” chi tiết và khẳng định những điều khoản nêu trên đã có từ trước vụ chuyển nhượng đến Tottenham. Điều này đã mâu thuẫn với những tuyên bố trước đó và tháng Ba vừa qua, Modric bị buộc tội khai man. Vì vậy, anh có nguy cơ bị kết án tù 5 năm.
Như nhà báo người Croatia là Bernard Juricic giải thích, cảm giác của công chúng giờ rất lẫn lộn. "Phiên tòa xử Mamic nhận được sự quan tâm rất lớn ở Croatia và việc Modric liên quan đến toàn bộ câu chuyện ít nhiều đã hủy hoại danh tiếng của anh”, ông Juricic nói. "Người hâm mộ đang bị chia rẽ. Một bên khẳng định Modric có thể không hiểu rõ luật pháp. Một bên lại cho rằng, anh cũng phải chịu trách nhiệm như Mamic. Với việc thay đổi lời khai sau khi đã thề trước tòa, Modric đã bị chỉ trích rất nhiều tại Croatia, thậm chí ở Zadar".
Những bức họa bên ngoài khách sạn Iz đã khẳng định điều đó. Thông cảm thì ít, chửi bới Modric thì nhiều. Một thông điệp phía trên một nhà hàng cũ có ghi Modric "sẽ nhớ lấy ngày này", ý ám chỉ tới nơi anh đã lớn lên, đá bóng vì niềm đam mê thay vì chính trị mà anh giờ đang bị vướng vào.
Dĩ nhiên, không phải ai cũng giận dữ như thế. Những gì Modric đã làm là chuyện của quá khứ, là chuyện của bản thân anh khi còn là một cầu thủ trẻ, còn bây giờ, điều anh đang cho dân tộc Croatia là dẫn Vatreni bước ra sân Luzhniki trong trận chung kết World Cup 2018.
Và thay vì cho rằng anh là tòng phạm với Mamic, tất cả nên nghĩ đến cậu bé từng mơ ước có khoảnh khắc này khi còn chơi bóng ở bên ngoài khách sạn Iz tại Zadar.
Luka Modric cưới Vanja Bosnic, đại diện của anh, vào năm 2010 tại Zagreb. Họ gặp nhau lần đầu ở chính công ty môi giới thể thao của Zdravko Mamic, nơi cô làm việc. |