Đồng xu 10 cent bí ẩn của Peru. Ảnh: The NY Times
Một thập kỷ trước, tại Đại học Công giáo Peru ở Lima, một bí ẩn liên quan đến tiền bạc đã thu hút sự chú ý của các nhà khoa học và sinh viên.
Trường đại học đã mua lại một số đồng xu Peru thế kỷ 19 và 20 từ các đại lý địa phương để phục vụ cho nghiên cứu của sinh viên tốt nghiệp khoa hóa học.
Nhưng có một đồng xu 10 xu được gọi là "dinero", đúc năm 1899 là nổi bật nhất.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là không có hồ sơ chính thức cho thấy không có đồng tiền nào có mệnh giá đó được đúc ở Peru vào năm 1899. Theo những người kiểm tiền, đồng tiền này chưa bao giờ tồn tại.
Luis Ortega, một nhà hóa học tại trường đại học, cho biết hầu hết các danh mục tiền xu quốc tế không liệt kê đồng dinero năm 1899.
Luis Ortega và Fabiola Bravo Hualpa, hai nhà nghiên cứu tại trường đại học, đã quyết định giải mã bí ẩn này.
Nhìn bằng mắt thường, đồng xu 10 cent năm 1899 giống với các đồng xu khác. Đồng xu màu bạc với hình huy hiệu và hình người phụ nữ ngồi tượng trưng cho nữ thần tự do. Đồng xu có kích thước tương tự so với các loại dineros khác được đúc vào khoảng đầu thế kỷ 20.
Trong một bài báo xuất bản trên tạp chí Khoa học Di sản năm trước đây, họ tiết lộ kết quả của việc phân tích đồng xu bằng tia X và ánh sáng, chỉ ra rằng dinero được làm từ hợp kim bạc niken, không giống với đồng xu chính thức của Lima Mint có chứa khoảng 90% bạc.
Đồng thời, họ phát hiện rằng dinero năm 1899 chứa dấu vết của sắt, coban và chì, ngụ ý rằng đồng xu này có thể là hàng giả từ thời kỳ lâu đời hơn. Sự kết hợp của những tạp chất này cũng là đặc điểm của các hợp kim cổ điển do công nghệ hạn chế của thời kỳ đó.
Tiến sĩ Ortega và bà Bravo Hualpa giả định rằng đồng xu này có thể đã được sản xuất ở nước ngoài, và những người sản xuất có thể hoàn toàn không biết về sự không tồn tại của đồng dineros chính thức vào năm 1899.
Trong bối cảnh kinh tế và chính trị bất ổn tại Peru vào thời kỳ đó, đồng xu có giá trị thấp như dinero trở nên phổ biến, và người làm giả đã tận dụng cơ hội này để tạo ra đồng xu giả.
Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn đang tiếp tục, và Tiến sĩ Ortega dự định tiếp tục khám phá về lịch sử và bối cảnh của những đồng xu giả này.
Những điều này có thể mang lại thông tin quan trọng về xã hội và nền kinh tế Peru trong giai đoạn cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20.