[Trực tiếp] Phiên chất vấn Quốc hội: 'Nóng' vấn đề trách nhiệm quản lý văn hóa, du lịch

Trả lời ý kiến của các địa biểu Quốc hội về tình trạng mê tín dị đoan đang có nhiều biến tướng, ảnh hưởng đến các giá trị văn hóa truyền thống, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện cho biết, nguyên nhân của tình trạng mê tín dị đoan có nhiều, do cơ chế thị trường, thói quen, bị kẻ xấu lợi đụng, trình độ dân trí hạn chế… Tuy nhiên, hiện nay, các văn bản quy phạm pháp luật để xử lý vi phạm liên quan để răn đe vừa thiếu, vừa hạn chế.

Để giải quyết vấn đề này không thể một sớm một chiều, mà phải lâu dài. Do đó, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện đề nghị cần sớm ban hành, bổ sung hệ thống văn bản pháp luật đủ sức xử lý nghiêm; đồng thời tuyên truyền sâu rộng các biện pháp nâng cao đời sống tinh thần cho người dân, qua đó hạn chế tình trạng mê tín dị đoan.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) chất vấn:, Bộ trưởng cho biết chính sách nhà nước tạo điều kiện cho các nghệ sĩ hoạt động sáng tạo trong điều kiện đất nước có thu nhập trung bình?

Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Ngọc Thiện trả lời: Nhà nước của chúng ta hết sức quan tâm văn nghệ sỹ, đội ngũ trí thức, sáng tác. Hiện nay, Nhà nước đã cấp kinh phí cho Hội Nhà văn, Nhà nước hỗ trợ kinh phí cho các hội trong việc sáng tác các tác phẩm. Tuy nhiên, nguồn kinh phí vẫn hạn hẹp, chúng tôi thấy rằng, nếu có nguồn kinh phí ngân sách, Đảng và Nhà nước cần dành sự quan tâm nhiều hơn đối với lực lượng văn nghệ sỹ. Ví dụ một số ngành thuộc lĩnh vực văn hóa nghệ thuật, có ngành 5 năm nay không tuyển được một sinh viên nào, không ai học. Liên quan lĩnh vực nghệ thuật truyền thống càng khó khăn.

Trả lời ý kiến chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Yến (Bà Rịa Vũng Tàu), Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Ngọc Thiện cho biết cũng nhận được chất vấn của Đoàn liên quan tới công tác nguồn lực bảo tồn trùng tu di tích Côn Đảo. Bộ trưởng nói: Đây là di tích rất quan trọng đất nước, phải bảo tồn nguồn lực.

Bộ Văn hóa hiện nay không có bất cứ một nguồn lực gì liên quan tới phân bổ ngân sách cho các địa phương liên quan tới vấn đề này. Các nguồn lực, nguồn vốn thông qua địa phương và thông qua chương trình đầu tư trung hạn. Vì vậy, diễn đàn này, chúng tôi đề nghị chính quyền tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu nên dành nguồn lực trùng tu di tích này. Nếu nguồn lực khó khăn, Bộ ủng hộ để trùng tu di tích.

Chúng tôi xin lỗi đại biểu Yến cũng như Đoàn, mấy lần chất vấn chỉ có khả năng trả lời như vậy

Trao đổi về ý kiến của đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) về biển Việt Nam, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Ngọc Thiện khẳng định: Nước ta là đất nước biển, chiều dài hơn 3.400 km, có gần 4.000 hòn đảo lớn nhỏ, biển đẹp, biển Việt Nam. Xét về lợi thế biển lợi thế 32/153 quốc gia có biển. Việt Nam có lợi thế để phát triển du lịch biển. Vừa rồi, Hội nghị TƯ8, NQ số 36 về chiến lược bền vững kinh tế biển vững đến năm 2030, tầm nhìn 2045 xác định du lịch là 1 trong 6 kinh tế ngành kinh tế quan trọng. Hiện du lịch biển là sản phẩm du lịch biển hàng đầu của du lịch VN. Số khách đến du lịch biển chiếm khoảng 70%, doanh thu trên 60%, ngành du lịch hàng đầu trong các loại hình du lịch của Việt Nam. Đây là lợi thế, chúng ta phải tập trung để phát triển du lịch biển mạnh hơn nữa.

Giải pháp: Kinh nghiệm phải quy hoạch các khu du lịch biển, quy hoạch gắn với kinh tế xã hội để không phá vỡ môi trường biển; đồng thời không làm tồn hại tài nguyên du lịch biển của chúng ta. Có nhiều bãi biển xảy ra hiện tượng này.

-Chúng ta đầu tư cơ sở hạ tầng tương đối đồng bộ đối với du lịch biển, đường ven biển đang triển khai, phải nghĩ tương lai lâu dài. Chọn tập đoàn doanh nghiệp lớn kinh doanh du lịch để phát triển. Nhờ những tập đoàn lớn thì du lịch biển tăng trưởng.

Quan tâm phát triển bền vững, quan tâm sinh kế của người dân vùng ven biển, đây là vùng tỷ lệ hộ nghèo còn cao, dân trí chưa bằng nơi khác, chúng ta phải lưu ý vấn đề dân sinh.

Với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, nhân dân, du lịch biển vươn lên vị trí hàng đầu.

Các đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi chất vấn với nhiều nội dung trong lĩnh vực văn hóa. Trong đó, có nội dung về chiến lược phát triển du lịch biển Việt Nam:

Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên): Trước những biến động phức tạp của đời sống xã hội hiện nay xin Bộ trưởng cho biết yếu tố nào hình thành văn hóa ứng xử, văn hóa truyền thống, thói quen là hành vi ứng xử. Đã đến lúc chúng ta hình thành hành lang pháp lý bảo vệ ngôn ngữ tiếng Việt, chuẩn hóa những khái niệm quan niệm văn hóa về đạo đức, nét đẹp truyền thống của dân tộc trong xây dựng luật pháp hay chưa?

Đại biểu Nguyễn Thị Yến (Bà Rịa - Vũng Tàu): Đề nghị Bộ trưởng cho biết đối với những khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt cần duy tu bảo tồn như thế nào để vừa phát huy giáo dục văn hóa, giữ gìn bản sắc Việt Nam vừa là điểm đến hấp dẫn của du lịch. Vi dụ như khu di tích lịch sử Côn Đảo chưa được quan tâm đúng mức xứng tầm?

Công tác bảo đảm an ninh, vệ sinh môi trường tại các điểm du lịch, đặc biệt là các dịp lễ hội, mùa cao điểm du lịch. Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của Bộ và giải pháp cho thời gian tới?

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) tranh luận: Về nội dung dư luận cho rằng có hiện tượng kinh doanh đền chùa có hay không? Mong Bộ trưởng có trả lời với cử tri? Việc nữa là Bộ trưởng cho rằng thu chi trong cơ sở này công khai minh bạch nhưng các cơ sở này có thực hiện hay không và cơ quan nào giám sát kiểm tra việc này?

Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội): Biển đảo Việt Nam rất đẹp, thực trạng, định hướng chiến lược và giải pháp phát triển bền vững du lịch biển Việt Nam?

Thứ 2, Bộ trưởng cho biết chính sách nhà nước tạo điều kiện cho các nghệ sĩ hoạt động sáng tạo trong điều kiện đất nước có thu nhập trung bình?

Đại biểu Ngô Trung Thành (Đắk Lắk): Gần đây, nhiều tỉnh liên tiếp xảy ra tình trạng liên kết, lợi dụng uy tín của các tổ chức như chi hội phụ nữ, cựu chiến binh… để tổ chức đưa người đi tham quan, du lịch giá rẻ miễn phí với mục đích dụ dỗ người tham dự mua hàng kém chất lượng với giá cao cắt cổ. Việc tổ chức du lịch biến tướng gây thiệt hại cho người dân và tổn hại uy tín tổ chức quần chúng, ảnh hưởng an ninh cơ sở. Trách nhiệm của Bộ và Bộ đã làm gì, tránh lây lan loại hình du lịch biến tướng này?

Tôi đề nghị Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói về trách nhiệm của Chính phủ

Đại biểu Cầm Thị Mẫn (Thanh Hóa): Đánh giá công tác xã hội hóa trong nghệ thuật còn nhiều hạn chế, việc huy động các nguồn lực cho hoạt động nghệ thuật biểu diễn của địa phương còn nhiều khó khăn. Bộ trưởng có giải pháp gì khắc phục tồn tại và đề xuất thu hút nguồn lực xã hội hóa trong lĩnh vực này?

Đại biểu Trương Anh Tuấn (Nam Định) tranh luận: Bộ trưởng nêu rõ mê tín dị đoan và tâm linh tín ngưỡng rất khác nhau, tôi tán thành quan điểm này, ranh giới giữa hai cái này rất mong manh nên vì thế mà công tác xử lý chưa kịp thời mê tín dị đoan. Đề nghị Bộ trưởng nêu rõ sự khác nhau như thế nào giữa hai cái này?

Trong phần trả lời chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện đã đề cập tới những vấn đề liên quan đến lệch chuẩn của con người Việt Nam:

Chúng ta thấy vừa qua có nhiều hiện tượng lệch chuẩn. Chúng ta đã xử lý một số trường hợp, có hiện tượng công dân Việt Nam đi ra nước ngoài cũng có hiện tượng lệch chuẩn. Ví dụ như vừa rồi có người mẫu Ngọc Trinh đi ra nước ngoài (theo con đường cá nhân) và có những hành vi lệch chuẩn, có thể nói rất phản cảm, chúng ta phải phê phán gay gắt. Chúng tôi đề nghị cộng đồng xã hội lên án đây là hành động phản văn hóa và ảnh hưởng uy tín dân tộc, đất nước, người Việt Nam. Về xử phạt chúng tôi đang nghiên cứu với quy định hiện hành thì xử phạt hành vi này như thế nào.

Đại biểu Châu Quỳnh Giao (Kiên Giang) chất vấn: Sự kiện 152 du khách Việt Nam mất tích bí ẩn tại Đài Loan (Trung Quốc) vừa qua được nghi là bỏ trốn, sự việc này chưa có trong tiền lệ để lại hệ lụy, đó là xấu xí hình ảnh Việt Nam đối với bạn bè quốc tế. Trách nhiệm này thuộc về ai? Hướng xử lý sắp tới thế nào? Bộ trưởng có giải pháp cơ ban ngăn chặn hành vi tương tự xảy ra?

Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện trả lời: Việc khách Việt do các công ty lữ hành "chui" đưa khách đi nước ngoài và để khách bỏ trốn tại Đài Loan (Trung Quốc) là vết nhơ của du lịch Việt Nam. Chúng ta cần lên án và xử lý.

Vụ việc này, trách nhiệm thuộc cơ quan quản lý nhà nước từ trung ương đến địa phương, công tác thanh kiểm tra chưa tốt, và cũng có sự vi phạm lừa đảo của các doanh nghiệp. Chúng ta đã xử lý và bài học rút ra là trong công tác quản lý nhà nước, khi cấp phép các doanh nghiệp lữ hành quốc tế thì đây là vấn đề cần lưu ý. Hiện nay cải cách thủ tục hành chính thông thoáng, cấp phép thông thoáng nhưng hậu kiểm như thế nào?

Thực tế này đặt ra nhiều vấn đề cần suy ngẫm trong quản lý nhà nước về du lịch nói chung và quản lý lữ hành nói riêng. Chúng tôi đã tăng cường quản lý nhà nước về cấp phép, tăng cường thanh tra kiểm tra công ty lữ hành du lịch trong thực hiện nhiệm vụ và tuyên truyền giáo dục, xử lý vi phạm của các công ty. Với khách du lịch chúng tôi khuyến cáo khách du lịch nên chọn những công ty du lịch có năng lực, không nên nghe những lời nói ngon ngọt công ty lữ hành năng lực yếu và có hành vi lừa đảo.

Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy (Bến Tre) chất vấn: Cử tri cho rằng, việc xử phạt hành vi vi phạm tại Chùa Ba Vàng 5 triệu đồng là quá nhẹ so với mức độ vi phạm, xin hỏi Bộ trưởng mức xử phạt đối vớ hành vi này đã đủ tính răn đe, có giải pháp gì chống tái diễn vi phạm tại Chùa Ba vàng và các cơ sở tâm linh khác?

Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện trả lời: Việc xảy ra ở chùa Ba Vàng tất cả chúng ta biết rồi, đây là việc làm vi phạm, vừa ảnh hưởng đạo đức lối sống và văn hóa, chúng ta cần lên án và xử lý. Việc xử lý là chính quyền địa phương, UBND thành phố Uông Bí đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính về hành vi vi phạm nếp sống văn hóa và phạt vi phạm 5 triệu đồng.

Phạt thì theo quy định của Nghị định 158 là mức phạt cao nhất. Chúng tôi thấy rằng, thực ra phạt 5 triệu rất nhỏ kể cả lên 100 triệu đồng cũng không phải lớn, vấn đề rõ ràng tiền là 1 phần nhưng chúng ta phải tăng nặng xử phạt quản lý nhà nước, nhưng đồng thời quan trọng hơn, chúng ta phải lên án, phê phán những hành vi phản văn hóa, phi đạo đức. Vừa kết hợp xử phạt, vừa kết hợp dư luận xã hội sẽ tốt hơn.

Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy tranh luận: Hoạt động mê tín dị đoan ở chùa Ba Vàng gồm có thỉnh vong, thu tiền bất chính, xúc phạm vong linh các anh hùng liệt sĩ, tác động tư tưởng nhận thức và văn hóa có đông đảo quần chúng nhân dân.

Bộ trưởng cũng thấy rằng xử phạt đó là rất nhẹ, nhưng tại sao Bộ trưởng ko nghĩ đến với vai trò của ngành xem xét lại xử lý đúng người đúng tội chưa và yêu cầu cơ quan chức năng truy tố bà Yến trước pháp luật không?

Bộ cần có biện pháp ngăn chặn triệt để tình trạng trên tại chùa Ba Vàng vì sau khi bị xử phạt thì bà Yến tiếp tục tuyên truyền và đưa lên youtube thách thức các cơ quan pháp luật. Đồng thời trấn chỉnh cơ sở tâm linh khác về vấn đề này.

Đại biểu Nguyễn Thị Xuân (Đăk Lăk) chất vấn: "Tour du lịch 0 đồng" đang là vấn nạn của nước ta hiện nay, hệ lụy là các công ty giao dịch bằng ngoại tệ, hệ thống khép kín từ nhà hàng, khách sạn, vận tải ra nước ngoài núp bóng điều hành dẫn đến thất thu thuế, lợi nhuận thì ở lại nước ngoài còn chúng ta thì phải gánh chịu chi phí bảo vệ mô trường, an ninh, trật tự. Đối với du khách, do bị cắt giảm thời gian nghỉ tại khách sạn, ăn những bữa ăn rẻ tiền, khách du lịch còn bị đưa vào những cửa hàng mua sắm với giá cao gấp nhiều lần thị trường. Sau khi biết bị lừa, nhiều khách đã lên mạng nói xấu người Việt Nam, khiến hình ảnh du lịch Việt Nam xấu xí. Với trách nhiệm quản lý nhà nước của mình Bộ đã tính toán cụ thể thiệt hại hàng năm của vấn nạn này đối với nước ta như thế nào? Đề nghị Bộ trường cho biết trách nhiệm của mình và những giải pháp chủ yếu để khắc phục tình trạng này?

Trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Văn Thể khẳng định cần kiên quyết chống các "tour du lịch 0 đồng". 

 Đối với tour 0 đồng, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã có nhiều biện pháp xử lý. Trên thực tế, có nhiều dạng tour giá rẻ nằm trong chiến lược cạnh tranh vào từng thời điểm. Tuy nhiên cũng có loại hình tour giá rẻ có hành vi có hành vi tiêu cực như cắt bớt chương trình và đưa vào nơi mua sắm. Với loại hình này cần xử lý nghiêm.

Về giải pháp, Bộ VHTTDL đã làm việc với cơ quan quản lý du lịch của nước đưa khách đến để cùng quản lý. Đối với các nước có tổ chức tour 0 đồng đưa khách đến, họ cũng đã phản đối bởi ảnh hưởng đến hình ảnh đất nước họ.

Bên cạnh đó, Bộ tuyên truyền để khách hiểu về loại hình tiêu cực tour du lịch 0 đồng và tăng cường thanh, kiểm tra công ty du lịch, hướng dẫn viên tour 0 đồng để xử lý tận gốc.

Với loại tour này tên gọi là 0 đồng nhưng khách vẫn phải trả giá khách sạn, dịch vụ… với giá bán cao nhưng chất lượng thấp. Do đó, Bộ cũng đã triển khai đồng bộ các giải pháp, nhất là liên quan đến mua sắm, Bộ VHTTDL phối hợp với ngành công an, công thương và đặc biệt là chính quyền địa phương để cùng vào cuộc mới xử lý được.

Trở lại phiên chất vấn sau giờ giải lao chiều 5/6, các đại biểu Quốc hội đặt nhều câu hỏi liên quan tới vấn đề lễ  hội tổ chức rầm rộ với các biểu hiện mê tín dị đoan, tính minh bạch trong thu chi tiền công đức, thậm chí có đại biểu đặt câu hỏi với khái niệm "kinh doanh chùa".

Các đại biểu nêu thực trạng: Có biểu hiện nhầm lẫn giữ khái niệm "tâm linh" và "mê tín dị đoan", nên có tình trạng núp bóng tâm linh để hành nghề mê tín dị đoan.

Đại biểu Mai Sĩ Diến (Thanh Hóa) chất vấn: Sự phát triển của dự án tâm linh là rất lớn tầm cỡ kỷ lục quốc gia, khu vực và thế giới. Báo cáo quản lý thu chi tiền công đức công khai minh bạch. Xin Bộ trưởng cho biết tính chính xác của tổng thu chi tiền công đức mỗi năm là bao nhiêu, sử dụng vào mục đích gì. Bộ trưởng có chủ trương thanh tra kiểm soát nguồn thu chi cho hoạt động lễ hội tín ngưỡng mang tính xã hội hóa đang thực hiện hiện nay hay không?

Bộ VHTT&DL đã ban hành quy định mỗi di tích không quá 3 hòm công đức tại 3 ban thờ chính. Bộ khẳng định đã bố trí sắp xếp hệ thống hòm công đức, nơi đặt lễ tiền lễ theo quy định. Tuy nhiên, ó nhều điểm du lịch tâm linh đặt hòm công đức dày đặc, người cúng thuê, tạo nên tình trạng thương mại hóa đời sống tâm linh. Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của mình?

Trả lời câu hỏi của đại biểu Quốc hội về các quy định quản lý thùng công đức, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cho biết: Bộ cũng khuyến cáo thực hiện nếp sống văn hóa, các chùa không được đặt quá nhiều thùng công đức. Bộ cũng tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội căn cứ thực tiễn đặt thùng công đức như thế nào văn minh.

Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Ngọc Thiện trả lời các câu chất vấn của đại biểu Quốc hội, nêu rõ lý do năng lực cạnh tranh du lịch của Việt Nam thấp

Liên quan năng lực cạnh tranh của ngành du lịch Việt Nam, đúng như đại biểu nói, trong báo cáo diễn đàn thế giới về năng lực cạnh tranh năm 2017 chúng ta xếp hạng 67/136 nền kinh tế tức là xếp hạng trung bình, trong đó có những điểm rất mạnh của chúng ta như tài nguyên thiên nhiên xếp thứ 30, tài nguyên văn hóa 34 và sức cạnh tranh về giá xếp thứ 35 nhưng vì sao năng lực cạnhtranh chung chỉ đứng thứ 67 tức là rất thấp trong Asean? Bởi vì có những chỉ số chúng ta rất hạn chế như hạ tầng du lịch đứng thứ 113/136 trong đó Thái Lan đứng thứ 6, mức độ ưu tiên cho ngành du lịch chúng ta đứng 101, Thái Lan hạng 34 và ví dụ như mức độ mở cửa quốc tế, chúng ta xếp 73.Thị thực chúng ta đứng thứ 116 trong khi đó Thái Lan đứng thứ 21… Thị thực chúng ta chỉ mở cửa cho phép miễn thị thực cho 24 nước và cấp thị thực điện tử 80 nước trong khi Indonesia miễn 158…

Đây chính là câu trả lời cho câu hỏi lí do tại sao năng lực cạnh tranh du lịch của Việt Nam lại thấp. Giải pháp cho tình trạng này cũng chính là cải thiện các vấn đề cơ sở hạ tầng, mở cửa, thị thực, về bền vững môi trường,... như đã nêu.

Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Ngọc Thiện trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Văn Quyền (Cần Thơ) đã nhắc tới vai trò của quản lý du lịch để không phá vỡ di sản văn hóa

Đại biểu Nguyễn Văn Quyền hỏi với tình trạng du lịch chưa đạt 10% GDP, Bộ VHTT&DL có giải pháp gì: Du lịch Việt Nam hiện nay đạt 9% GDP. Theo Nghị quyết 08 Bộ Chính trị, phấn đấu đưa du lịch thành ngành mũi nhọn, đến 2020, du lịch Việt Nam đón từ 17 đến 20 triệu lượt khách quốc tế và 85 triệu lượt khách nội địa và phải đóng góp 10% GDP, với mức độ như vậy ngành du lịch mới cơ bản trở thành ngành mũi nhọn, nếu thực sự trở thành ngành du lịch mũi nhọn phải đến năm 2030. Bộ VHTT&DL có nhiều giải pháp với thực trạng này, trong đó có giải pháp khắc phục hạn chế về năng lực cạnh tranh, quảng bá xúc tiến, hạ tầng, nhân lực, công tác quản lý nhà nước về du lịch… là những giải pháp Nghị quyết 08 đã đề cập tới.

Làm sao phát triển du lịch bền vững, không ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, không làm phá vỡ di sản văn hóa là vấn đề lớn trong mối quan hệ bảo tồn và phát triển trên tất cả các nước. Vấn đề này liên quan tới việc xây dựng các nhà máy, khu du lịch ở nơi này nơi khác ảnh hưởng đến vấn đề bảo tồn cho nên câu hỏi này là câu hỏi hết sức đáng lưu ý. Chúng tôi xin trích dẫn của nói của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trong hội nghị toàn quốc liên quan công tác bảo tồn di sản văn hóa. Thủ tướng nói rằng, “Tất cả mọi cái có thể xây dựng được, làm được nhưng di sản văn hóa không thể làm lại được. Cho nên không thể hi sinh di sản vì sự phát triển vì bất cứ giá nào”. Có lẽ câu nói đó nói lên tất cả. Cho nên trong quá trình phát triển kinh tế luôn luôn phải lưu ý bảo tồn di sản.

Thời gian qua có mấy tồn tại, thứ nhất trong quy hoạch phát triển thì bảo tồn còn đang bị coi nhẹ và khi phát triển thì không quan tâm tới bảo tồn.

Bên lề Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV, trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn chiều 5/6, đại biểu Nguyễn Thị Phúc, Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách tỉnh Bình Thuận kỳ vọng, các Bộ trưởng sẽ trả lời ngắn gọn, đi vào trọng tâm vấn đề.

Qua nội dung chất vấn phải đưa ra giải pháp xử lý với những vấn đề bức xúc được đại biểu nêu.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Tuyên Quang, Ma Thị Thúy cho biết, cử tri quan tâm đến trách nhiệm quản lý của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch với việc xây dựng các đền, chùa quá lớn.

Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch cần tăng cường quản lý chặt chẽ hơn, đưa ra giải pháp để nhân dân yên tâm.    

Với vụ việc chùa Ba Vàng (Quảng Ninh), đại biểu Ma Thị Thúy cho biết, việc xử lý còn phụ thuộc cơ quan liên quan hoàn thiện hồ sơ.

“Lẽ ra phải báo cáo tiến độ thực hiện với cử tri nhưng hiện nay đại biểu Quốc hội cũng chưa nhận được báo cáo về tiến độ thực hiện”, đại biểu Ma Thị Thúy cho hay.

Trong số các đại biểu đặt câu hỏi đầu tiên chất vấn Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Ngọc Thiện, đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy (Bến Tre) thẳng thắn: Cử tri cho rằng, việc xử phạt hành vi vi phạm tại Chùa Ba Vàng 5 triệu đồng là quá nhẹ so với mức độ vi phạm, xin hỏi Bộ trưởng mức xử phạt đối với hành vi này đã đủ tính răn đe, có giải pháp gì chống tái diễn vi phạm tại Chùa Ba Vàng và các cơ sở tâm linh khác?

Đại biểu Nguyễn Mai Bộ (An Giang) quan tâm đến việc đầu tư xây dựng chùa lớn và chất vấn: Trong báo cáo 126 ngày 3//2019, Bộ Văn hóa Thể thao không thừa nhận khái niệm du lịch tâm linh, vậy xin Bộ trưởng cho biết về thương mại hóa xây dựng một số công trình tâm linh, ở đó có việc quan chức đóng góp xây dựng chùa để kiếm lời sau khi công trình đưa vào hoạt động hay không?

Đại biểu Nguyễn Mai Bộ cũng gửi Bộ Công an, Bộ Văn hóa Thể thao du lịch xử lý hoạt động lệch chuẩn của số ít của công dân VN đã lợi dụng tôn giáo tâm linh để vi phạm pháp luật.

Những vấn đề về quản lý du lịch được nhiều đại biểu Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao du lịch Nguyễn Văn Thiện:

Đại biểu Nguyễn Quốc Hưng (Hà Nội): Trả lời đại biểu quốc hôi tại kỳ họp thứ 6, Thủ tướng cho biết, Chính phủ sẽ kiến nghị Quốc hội cần quan tâm hơn nữa để đảm bảo hằng năm đầu tư cho văn hóa không thấp hơn 1,8% tổng chi ngân sách. Xin Chính phủ và Bộ cho biết đã có kế hoạch giải pháp cụ thể nào để kiến nghị này sớm thành hiện thực?

- Diễn đàn kinh tế thế giới đã xếp hàng năng lực cạnh tranh du lịch của 136 nền kinh tế thế giới, Việt Nam được xếp thứ 30 về tài nguyên văn hóa, xếp thứ 34 về tài nguyên thiên nhiên, xếp thứ 37 về tài nguyên nhân lực nhưng tổng thể về năng lực cạnh tranh của du lịch Việt Nam lại đứng thứ 67. Đâu là “nút thắt cổ chai” dẫn đến tình trạng này; giải pháp sớm cải thiện để đưa du lịch Việt Nam vào nhóm đầu các nước ASEAN?

- Du lịch Việt Nam tăng trưởng mạnh, tại sao tăng trưởng 30% trong năm 2016, 2017 thì 5 tháng đầu năm, lượng khách quốc tế đến Việt nam chỉ đạt 8,8%?

Đại biểu Nguyễn Văn Quyền (Cần Thơ): Du lịch Việt Nam hiện mới đóng góp chưa đầy 10% GDP, vậy theo Bộ trưởng cần có biện pháp căn cơ gì để du lịch Việt Nam thực sự là ngành mũi nhọn của nền kinh tế như NQ 08 mà Bộ Chính trị đã đề cập và làm thế nào ngành đóng góp nhiều hơn nữa trong tỷ trọng phát triển kinh tế của đất nước?

- Phát triển du lịch không phải bằng mọi giá, do vậy đề nghị Bộ trưởng xem chúng ta cần phải làm gì để giải quyết mâu thuẫn xung đột giữa mục tiêu phát triển du lịch thành kinh tế mũi nhọn với yêu cầu cần phải bảo tồn, giữ vững bản sắc dân tộc, giữ gìn an ninh trật tự xã hội.

Đại biểu Châu Quỳnh Giao (Kiên Giang): Sự kiện 152 du khách Việt Nam mất tích bí ẩn tại Đài Loan vừa qua được nghi là bỏ trốn, sự việc này chưa có trong tiền lệ để lại hệ lụy, đó là xấu xí hình anh Việt nam đối với bạn bè quốc tê. Trách nhiệm này thuộc về ai? Hướng xử lý sắp tới thế nào? Bộ trưởng có giải pháp cơ ban ngăn chặn hành vi tương tự xảy ra?

Chủ tịch Quốc hội chủ trì điều hành chất vấn nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch: Công tác quản lý nghệ thuật biểu diễn, quản lý điện ảnh, quản lý hoạt động mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm. Công tác phòng ngừa mê tín dị đoan; quản lý nguồn thu từ các khu di tích, danh lam thắng cảnh, du lịch tâm linh. Công tác quản lý và phát triển dịch vụ du lịch.

Người trả lời chất vấn là Bộ trưởng  Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) Nguyễn Ngọc Thiện. Bộ trưởng các Bộ: Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Công an, Thông tin và Truyền Thông cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện chia sẻ: Thời gian qua lĩnh vực VHTT&DL đã được một số thành tựu: Xây dựng nền tảng văn hoá, đạo đức lối sống, quản lý lễ hội... Các lĩnh vực mỹ thuật, điện ảnh, nhiếp ảnh.. có nhiều thành tựu. Trong lĩnh vực thể thao thành tích cao như bóng đá, bơi lội, điền kinh có nhiều thành tích đáng ghi nhận. Du lịch đạt những thành tựu quan trọng, trong 3 năm đã đạt lượng khách du lịch gấp đôi so với trước.

"Ngành VHTT&DL là ngành rộng, có nhiều vấn đề nóng. Với tinh thần nghiêm túc cầu thị lắng nghe và trả lời các vấn đề mà đại biểu Quốc hội đặt ra" - Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện chia sẻ.

Kết luận phiên chất vấn nhóm vấn đề giao thông, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá cao phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể, phần trả lời bổ sung của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng và Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng.

Theo Chủ tịch Quốc hội, các câu trả lời của Bộ trưởng Bộ GTVT đã đi thẳng vào vấn đề đại biểu nêu, các địa biểu hỏi ngắn gọn, đúng trọng tâm. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể đã nắm chắc vấn đề, thẳng thắn nhận trách nhiệm và có giải thích nguyên nhân khách quan, chủ quan của ngành và đưa ra các giải pháp.

GTVT là động lực phát triển của nền kinh tế xã hội cả nước. Thời gian qua lĩnh vực GTVT đã đạt được những tích tích cực, nhưng thời gian tới đòi hỏi phải tiếp tục đổi mơi, khắc phục vấn đề chậm tiến độ, đội vốn, nhà thầu kém năng lực…  

Các đại biểu đã chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cần đưa ra những giải pháp có tính đột phá trong thời gian tới.

“Đề nghị Bộ trưởng Bộ GTVT nghiêm túc tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Thời gian tới ngành GTVT cần rà soát bổ sung các quy định của pháp luật, khắc phục hạn chế, điều chỉnh quy hoạch giao thông theo đúng Luật quy hoạch, làm tốt công tác thanh tra trong lĩnh vực GTVT, xử lý nghiêm sai phạm để phát huy hiệu quả các dự án giao thông đã được đầu tư.

Về phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, cần có những kết nối giao thông liên kết liên hoàn giữa các vùng lãnh thổ. Tập trung huy động nguồn lực để giảm tác nghẽn, ùn tắc giao thông. Đầu tư để kết nối giao thông đảm bảo liên kết giữa các trung tâm kinh tế với nhau đảm bảo hoạt động giao thông thông suốt. Đảm bảo các dự án đúng tiến độ, giải quyết dứt điểm những dự án chậm tiến độ, đội vốn. Đặc biệt chú ý lựa chọn các nhà thầu, công tác kiểm toán, quyết toán những dự án đã được đầu tư. Xử lý những tổ chức, cá nhân có liên quan làm chậm tiến độ, đội vốn.

Giải quyết dứt điểm các hạn chế được đại biểu nêu ra. Chọn nhà thầu có năng lực, tăng cường kết nối, siết chặt trong công tác quản lý đăng kiểm. Cải cách hành chính trong vận tải, hoàn thành đề án ứng dụng công nghệ thông tin trong GTVT. Đảm bảo công bằng cho các hãng tắc xi truyền thống và tắc xi công nghệ. Rà soát xử lý những dự án, đặc biệt là các BOT không hợp lý, sớm đưa vào sử dụng việc thu phí không dừng ở các trạm BOT.

Tiếp tục đảm bảo an toàn giao thông, giảm thiểu tai nạn giao thông, ra soát phát hiện xử lý những điểm đen trên toàn tuyến GTVT. Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật giao thông cho người dân. Xử lý nghiêm các trường hợp tiêu cực, có các giải pháp nâng cao chủ phương tiện, lái xe khi tham gia giao thông.  

GTVT có vai trò là mạch máu để phát triển kinh tế xã hội. Tuy nhiên nguồn lực của đất nước còn hạn chế, để đảm bảo tốt nhất cần có sự đầu tư, huy động vốn, nguồn lực cho phát triển. Rà soát xử lý theo đúng Luật đầu tư công.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng thay mặt Chính phủ trả lời và làm rõ thêm một số nội dung trong lĩnh vực Giao thông Vận tải, trong đó nhấn mạnh ưu tiên đầu tư các công trình giao thông cho khu vực đồng bằng sông Cứu Long: 

Trong năm qua Nhà nước giành nhiều ngân sách để đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông nên giao thông Việt Nam có thay đổi nhanh chóng, thúc đẩy phát triển KTXH, góp phần nâng cao đời sống người dân. Tuy nhiên hạ tầng giao thông vẫn còn những bất cập

Đó là kết nối thiếu đồng bộ; Đường giao thông cao tốc còn ít; Tình trạng quá tải đường hàng không; Đường sắt ít đầu tư; Giao thong đường thủy còn hạn chế. Hạ tầng các vùng Tây Bắc, Đông Bắc, Tây Nguyên còn nhiều khó khăn. Hạ tầng các khu đô thị chậm được đầu tư, gây ách tắc. Đặc biệt, hạ tầng giao thông vùng đồng bằng sông Cửu Long còn khó khăn.

Cơ cấu vận tải hiện còn nhiều hạn chế. Nhiều đại biểu bức xúc với hiện tượng tăng vốn các các công trình trọng điểm. Một số dự án tạo bức xúc trong nhân dân. Còn tình trạng chọn nhà thầu kém năng lực, tình trạng tai nạn giao thông diễn biến phức tạp trên cả đường bộ, đường thủy và hàng không.

Thời gian tới ngành giao thông cần khắc phục các hạn chế yếu kém: Cần đẩy nhanh tiến độ các dự án ngành đã được bố trí vốn giai đoạn 2016-2020; Đẩy nhanh lựa chọn các nhà thầu tuyến Bắc Nam, sân bay Tân Sơn Nhất. Quan điểm của Chính phủ, Thủ tướng là lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư công khai minh bạch để hạn chế thất thoát lãng phí; Ưu tiên các nhà thầu, chủ đầu tư trong nước đủ năng lực, có trách nhiệm, uy tín và được kiểm chứng, không để xảy ra các dự án tượng tự như đường sắt Cát Linh.

Các tuyến cao tốc cần nhanh chóng hoàn thành tuyến Trung Lương, Hà Nội, Bắc giang bố trí vốn để hoàn thành. Nhanh chóng hoàn thành tuyến Long Thành – Dầu Giây, đẩy mạnh giao thông đường thủy nội địa, đây đang là nút thắt của đồng bằng sông Cửu Long, bố trí 500 tỷ cho đồng bằng sông Cửu Long.

Cần hài hòa lợi ích trong các dự án BOT để đảm bảo các dự án phát huy hiệu quả, kiên quyết không đầu tư các dự án mới. Rà soát lại quy hoạch kết cấu hạ tầng, xác định nút thắt trong giao thông.

Bộ GTVT cần xây dựng chiến lược giai thông đoạn 2020-2030. Những dự án chưa được bố trí vốn sẽ chuyển sang giao đoạn 2030-2035. Ưu tiên vốn cho các dự án đã phê duyệt. Trong đó, dự kiến tập trung các mục tiêu chính: Xây dựng đường bộ, giai đoạn tới tập trung vào các tuyến đường cao tốc; Tập trung xây dựng một số tuyến đường sắt ưu tiên trong đó có Hà Nội – Vinh, TP. Hồ Chí Minh - Cần Thơ, Hà Nội –TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 và những năm tiếp theo, Báo cáo Thủ tướng và Bộ Chính trị giai đoạn 2021-2030.

Cần cải tạo hệ thống giao thông hiện có, đường giao thông kết nối, các loại hình giao thông với khu công nghiệp, khu kinh tế và các thành phố lớn.Trên cơ sở đó cân đối nguồn vốn ngân sách, nguồn vốn huy động, vốn vay ODA để đầu tư cho giao thông và hạ tầng giao thông trên toàn quốc.

Cần huy động nguồn lực cho hạ tầng giao thông, phê duyệt, thẩm định lựa nhà thầu, thi công xây dựng, nghiệm thu bàn giao đưa công trình vào khai thác. Quan trọng là chọn được nhà thầy đủ năng lực.

Liên quan đến đầu tư cho đồng bằng sông Cửu Long có thể nói đây là trung tâm cung cấp lương thưc, thực phẩm và đóng góp lớn cho xuất khẩu cần tiếp tục ưu tiên đầu tư. Hiện nay giao thông đồng bằng sông Cửu Long còn nhiều bất cập, cần ưu tiên trong giai đoạn tới. Nút thắt ở đây là liên kết đồng bằng sông Cửu Long với cảng biển Cái Mép - Thị Vải ta phải giải quyết nút thắt đường bộ, đường thủy ở vùng này.

Đại biểu Đặng Xuân Phương (Đắk Lắk) hỏi: Thời gian qua Bộ Giao thông Vận tải đã có giải pháp cụ thể gì nhằm cải thiện việc kết nối vận tải toàn khu vực Tây Nguyên? Hiện nay giao thông vận tải tuyến  này đang lệ thuộc vào vận tải đường bộ gây chi phí cao, trở ngại vận chuyển tiêu thụ hàng hóa, chủ yếu là nông sản. Bộ Giao thông Vận tải có trách nhiệm như thế nào khi trong thời gian dài trong tổng báo cáo rà soát vẫn chưa đưa ra được phương thức có hiệu quả kết nối hạ tầng giao thông? Đâu là nguyên nhân khiến Bộ chưa quan tâm đề xuất phát triển dịch vụ hỗ trợ vận tải khiến cho thị phần ngành logistic nằm chủ yếu trong tay nước ngoài?

Trả lời chất vấn của các đại biểu, về vấn đề kết nối Tây Nguyên với các vùng miền, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thế cho biết:

Ở Tây Nguyên chủ yếu đường bộ, đường thủy nội địa không có sông suối lớn, đường sắt cũng không có nên Bộ Giao thông Vận tải chủ yếu tập trung phát triển đường bộ, nâng cấp QL 24, 15, 19 cùng với hệ thống giao thông Tây Nguyên với các tỉnh. Cũng có mục tiêu kết nối Tây Nguyên với các vùng miền khác bằng đường sắt nhưng do nguồn vốn hạn chế nên Bộ phải tính đến phương án này.

Tai nạn giao thông hiện nay đang là vấn đề nghiêm trọng, cần giáo dục nâng cao ý thức cho người tham gia giao thông là chủ yếu, khi tham gia giao thông phải có giấy phép lái xe. Chúng ta cần phải tăng cường công tác giáo dục trong trường học, nơi đào tạo lái xe, và công tác sát hạch lái xe phải chặt chẽ.

Trong các vấn đề được đại biểu Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể, nội dung về hàng không được dẫn chứng với những con số cụ thể.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang): Dự án di dời 2.000 cây xanh tại Hà Nội đề nghị cơ quan chức năng chia sẻ phân tích thông tin, tránh lặp lại sai phạm 2015 chặt 6.700 cây xanh? Bộ trả lời như thể nào khi có tình trạng các dự án công trình giao thông có sự tham gia của nhà thầu Trung Quốc thì tỉ lệ đội vốn công trình, cũng như chất lượng công trình?

Đại biểu Đặng Xuân Phương (Đắk Lắk): Thời gian qua Bộ GTVT đã có giải pháp cụ thể gì nhằm cải thiện việc kết nối vận tải toàn khu vực Tây Nguyên và hiện nay đang lệ thuộc vào vận tải đường bộ gây chi phí cao, trở ngại vận chuyển tiêu thụ hàng hóa, chủ yếu là nông sản. Bộ GTVT có trách nhiệm như thế nào khi trong thời gian dài trong tổng báo cáo rà soát vẫn chưa đưa ra được phương thức có hiệu quả kết nối hạ tầng giao thống? Đâu là nguyên nhân Bộ GTVT chưa quan tâm đề xuất phát triển dịch vụ hỗ trợ vận tải khiến cho thị phần ngành logistic nằm chủ yếu trong tay nước ngoài?

Đại biểu Trần Đình Gia Thùy (Hà Tĩnh): Chúng tôi đã có đề nghị bộ ngành liên quan xem xét ban hành quy chuẩn xe điện 3 bánh trong thu gom rác, thực tế Hà Tĩnh đã dùng thí điểm và thấy hiệu quả trong thu gom rác thải. Công văn của Bộ Tài nguyên Môi trường tiếp thu ý kiến và kết hợp Bộ GTVT trong nghiên cứu bổ sung quy định này nhưng đến nay chưa có?

Đại biểu Lê Thu Hà (Lào Cai): Việc tuyên truyền phổ biến kiến thức tham gia giao thông từ trường học các cấp và trường học lái xe ra sao? Nhiều dự án chưa đủ vốn thanh quyết toán, nhiều dự án bị dừng, kéo dài tiến độ. Bộ đưa ra giải pháp nhưng không thuộc thẩm quyền của Bộ thì trong phạm vi của Bộ, giải pháp là gì để giải quyết các dự án nợ đọng?

Đại biểu Phùng Thị Thường (Vĩnh Phúc): Nghị định 86 của Chính phủ quy định về niên hạn sử dụng taxi là 8 năm với đô thị đặc biệt và 12 năm với địa phương khác dẫn đến bất bình đẳng chất lượng dịch vụ giữa các địa phương. Nhiều phương tiện niên hạn 8 năm tại đô thị đặc biệt chuyển về các địa phương khác dẫn đến người dân phải sử dụng dịch vụ xe cũ kém chất lượng. Bộ trưởng cho biết giải pháp như thế nào?

Đại biểu Nguyễn Thị Xuân (Đắk Lắk): Minh bạch đánh giá và thời gian thu phí, tính phí BOT khó khăn? Triển khai thu phí tự động không dừng nhiều đại biểu đã chất vấn nhưng giải pháp Bộ trưởng đưa ra vẫn duy trì hai làn thu phí thủ công. Phải chăng việc tiếp tục duy trì các trạm thu phí thủ công sẽ tiếp tục làm mất tính minh bạch, nhập nhèm?

Một số hãng hàng không liên tiếp trì hoãn bay làm ảnh hưởng công việc, gây thiệt hại kinh tế người dân. Trách nhiệm của Bộ trưởng xử lý việc này như thế nào?

Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông): Nhiệm vụ an ninh, an toàn hàng không quan trọng nhưng thời gian qua xảy ra nhiều vụ việc liên quan an ninh an toàn hàng không. Bộ trưởng cho biết quy trình giám sát, kiểm tra kỹ thuật trước khi đi vào khai thác đã đảm bảo chưa? Việc vận chuyển khai thác công suất tối đa các hãng hàng không đảm bảo an toàn bay hay không?

Theo báo cáo Bộ trưởng, vận tải hàng không có tốc độ tăng trưởng cao nhất bình quân 16.7%/năm, năm 2018 các hãng thực hiện gần 300.000 chuyến bay nhưng có tới 40.000 chuyến bị chậm, 790 chuyến bị hủy. Trong 4 tháng đầu 2019 tình trạng chậm và hủy chuyến vẫn tiếp tục xảy ra. Bộ trưởng cho biết nguyên nhân và giải pháp vừa qua đã hiệu quả hay chưa và giải pháp trong thời gian tới, chế tài đối với việc chậm, hủy chuyến đủ mạnh chưa? Bồi thường quyền lợi người tiêu dùng như thế nào?

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang): Thực tế nguồn lực quốc gia khó khăn, bộ trưởng có nêu phát triển đồng bộ hệ thống giao thông của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Bộ có tham mưu gì cho chính phủ tháo điểm nghẽn về giao thông đồng bằng sông Cửu Long hay không? Giao thông đường thủy là lợi thế của đồng bằng sông Cửu Long nhưng chưa được quan tâm gây lãng phí nguồn lực, thế mạnh của vùng. Bộ có giải pháp gì để giao thông đường thủy phát huy hết thế mạnh của vùng?

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa chất vấn: Nhiều cử tri trong đó có nhiều chuyên gia kinh tế, kỹ thuật nước ta rất bức xúc trước thông tin chỉ có nhà thầu đầu tư Trung Quốc quan tâm đến dự án đường cao tốc Bắc -Nam và cử tri cho rằng đây là tín hiệu sai do chúng ta xúc tiến chưa tốt. “Cử tri đề nghị dự án đường cao tốc Bắc Nam phải là công trình tiêu biểu của các thế hệ hiện nay để lại cho con cháu hằng trăm năm sau. Do đó con đường này cần là dự án chất lượng cao, bền vững, bảo đảm các yêu cầu chính trị, kinh tế xã hội và đặc biệt bảo đảm về an ninh quốc phòng. Nếu có cách làm tốt, công khai minh bạch hợp lý thì sẽ huy động được nguồn vốn chủ yếu từ cách doanh nghiệp Việt Nam và hàng chục triệu người dân qua phát hành trái phiếu các loại, qua đó giảm gánh nặng nợ công và nợ nước ngoài. Cử tri còn hỏi rằng Chính phủ có biện pháp gì bảo đảm không lặp lại vấn nạn và hệ lụy của việc chọn thầu dựa vào giá rẻ, cuối cùng đội vốn nhiều lần, công nghệ thấp, chất lượng kém, chưa kể các hậu quả khác và nếu xảy ra thì ai chịu trách nhiệm.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể trả lời: Hiện nay, trong các công trình trọng điểm, Bộ xác định cao tốc Bắc - Nam là một trong những công trình trọng điểm. Dứt khoát, những công trình trọng điểm như thế này phải đảm bảo chất lượng là hàng đầu, do đó từ công tác tư vấn giám sát cho đến tổ chức thi công, chúng tôi sẽ làm giám sát chặt chẽ ngay từ đầu và cần thiết. Chúng tôi sẽ kiến nghị Chính phủ bố trí nguồn lực để thuê tư vấn nước ngoài giám sát quá trình tổ chức thực hiện để đảm bảo công trình đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng. Một dự án trọng điểm quốc gia mà có vấn đề về chất lượng sẽ rất nguy hiểm, do đó, tôi rất đồng tình với ý kiến đại biểu Nghĩ và chúng tôi sẽ tập trung chỉ đạo.

Về vấn đề đảm bảo quốc phòng, an ninh và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam, cũng như huy động vốn, chúng tôi đồng thuận với đại biểu, chúng tôi đã tạo điều kiện để hình thành các liên doanh để các doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có thêm công ăn, việc làm thì tình hình tài chính sẽ tốt. Còn huy động vốn thì nếu chúng ta tổ chức được gói tín dụng để hỗ trợ cho dự án, huy động từ dân thì dự án sẽ có ý nghĩa một cách toàn diện hơn. Khi xảy ra có vấn đề thì ai chịu trách nhiệm? Chúng ta có đầy đủ các cơ quan pháp luật, tôi nghĩ, cá nhân, tổ chức nào vi phạm các quy định về đấu thầu và xây dựng cơ bản chắc chắn sẽ bị xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) về đảm bảo sự công bằng giữa các hãng hàng không, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thế cho biết:  Các hãng được tạo điều kiện hoạt động. Nhưng có tình trạng những hãng mới mua thêm tàu bay, lẽ ra phải thu hút nhân lực nước ngoài để vận hành nhưng lại bỏ tiền lôi kéo nhân lực của hãng hàng không khác, trong đó có hãng hàng không quốc gia.

Do đó chúng tôi yêu cầu các hãng hàng không mới mở, mua thêm máy  bay thì cần làm rõ đội ngũ nhân lực được chuẩn bị, được đào tạo ra sao... để tránh cạnh tranh không  lành mạnh. 

Nội dung này được đại biểu Lưu Bình Nhưỡng tranh luận: Vấn đề nhân sự này phải tuân thủ các quy định của Bộ Luật lao động. 

Đầu giờ chiều 5/6,  Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể tiếp tục trả lời các câu hói chất vấn của đại biểu Quôc hội về các dự án công trình giao thông grong đó có vai trò của tổng thầu và những nguyên nhân chậm trễ của dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông.

Trước khi kết thúc buổi chất vấn sáng 5/6, các đại biểu tiếp tục đưa ra các câu hỏi về các dự án công trình giao thông.

Đại biểu Đỗ Đại Phong (Thái Nguyên): Mỗi lần nâng cấp, cải tạo, mở rộng đường giao thông thì phải dành ngân sách lớn giải phóng mặt bằng, Bộ cho biết có giải pháp gì hạn chế tình trạng trên? Khi thi công các công trình giao thông thường xảy ra hiện tượng làm sụt lún, nứt nhà dân. Bộ trưởng có giải pháp gì khắc phục những hệ lụy trên?

Đại biểu Trần Văn Minh (Quảng Ninh):  Dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông có nguy cơ kéo dài do tổng thầu thực hiện công việc chưa đúng cam kết. Nếu như trả lời của Bộ trưởng thì dự án chưa biết sẽ đi vào khai thác từ khi nào vì còn phụ thuộc tổng thầu, điều này khó chấp nhận. Tại sao ta phải phụ thuộc tổng thầu và cách xử lý hiệu quả về vấn đề này là gì? Báo cáo đã xác định trách nhiệm tuy nhiên dự án đã tồn tại nhiều năm, vậy đã xác định trách nhiệm hay chưa? Đã xử lý hay chưa?

Đại biểu Phạm Văn Tuân (Thái Bình): Hiện nay nhiều công trình giao thông xuống cấp nghiêm trọng cần vốn đầu tư lớn trong khi vốn nhà nước hạn hẹp. Bộ có giải pháp gì để giải quyết vấn đề trên? Theo báo cáo của Bộ, có 25 dự án thiếu vốn, phải trì hoãn, không phát huy được tác dụng. Thống kê hết chưa hay còn nữa, Bộ có giải pháp gì khắc phục tình trạng này?

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh): Nhiều cử tri trong đó có nhiều chuyên gia kỹ thuật bức xúc trước thông tin chỉ có nhà thầu Trung Quốc quan tâm đến dự án cao tốc Bắc Nam. Cử tri cho rằng đây là thông tin không đúng. Đề nghị công trình cao tốc Bắc Nam cần đảm bảo các yếu tố về chất lượng, kinh tế, chính trị và an ninh quốc phòng. Nếu có cách làm tốt có thể huy động vốn từ người dân qua trái phiếu và doanh nghiệp Việt, Chính phủ có giải pháp gì đảm bảo không lặp lại vấn nạn và hệ lụy khi chọn thầu dựa vào giá rẻ rồi cuối cùng đội vốn?

Đại biểu Đặng Thuần Phong (Bến Tre): BOT giao thông chưa minh bạch từ đấu thầu, xây dựng, đặt trạm, thu phí gây bức xúc trong nhân dân. Bộ trưởng cho biết giải quyết vấn đề này như thế nào? Đặc biệt liên quan đến BOT Cai Lậy và T2? Bộ trưởng kêu gọi Quốc hội quan tâm đầu tư hạ tầng đồng bằng sông Cửu Long. Tôi đề nghị Bộ tính đến vốn trung hạn, ODA vì đây là vấn đề lớn, cũng mong Chính phủ quan tâm trao đổi vấn đề này.

Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre): Đề nghị thanh tra sử dụng xe 4 bánh tại Sầm Sơn (Thanh Hóa) còn nhiều bất cập? Việc đặt trạm BOT là việc của nhà nước và nhà đầu tư nhưng khi nhân dân có bức xúc thì không thấy vai trò của nhà nước? Đề nghị Bộ trưởng cho biết làm sao đảm bảo kinh doanh bình đẳng giữa hàng không tư nhân và hàng không quốc doanh? Bộ trưởng cho biết việc xây dựng tuyến đường sắt cao tốc xây theo kịch bản nào để đảm bảo hiệu quả? Đề nghị xem xét việc xử lý cổ phần hóa tại Tổng công ty vận tải thủy Việt Nam?

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Lạng Sơn) về việc Thủ tướng đã khẳng định sẽ thực hiện các giải pháp để hoàn thành tuyến này vào năm 2020 nhưng đến thời điểm này dự án có nguy cơ đình trệ do không thu xếp được vốn:

Cao tốc Hà Nội - Bắc Giang - Lạng Sơn là trục cao tốc quan trọng. Tiến độ từ Bắc Giang - Lạng Sơn tương đối đáp ứng yêu cầu. Riêng đoạn bổ sung từ Lạng Sơn đến cửa khẩu Hữu Nghị khoảng 40km, đây là tuyến mới hoàn toàn.

Nhà đầu tư tính toán đề xuất nhà nước hỗ trợ kinh phí để thực hiện. Đề xuất này cũng giống như những đề xuất khác mà Bộ trình lên Chính phủ. Nhu cầu rất lớn, chúng ta có 25 dự án, nhiệm kỳ này mới bố trí được 5 dự án, còn 20 dự án, khoảng 12.000 tỉ là chưa hoàn thành. Chúng tôi biết rằng Thủ tướng có chỉ đạo, nhưng cân đối ngân sách quốc gia, phần dự phòng không đáp ứng được nên đến thời điểm này cũng chưa được bố trí.

Tương tự như tuyến Quốc lộ 1, đoạn từ thị xã Ngã Bảy xuống Sóc Trăng, Thủ tướng đã có ba thông báo kết luận, chủ trương là bố trí vốn nhưng đến thời điểm này chúng ta cũng chưa bố trí được.

Khi lãnh đạo Đảng và nhà nước thấy cần thiết thì chúng ta tập trung, tuy nhiên nguồn lực bây giờ không có, chúng ta đã phân bố 90% ngay từ đầu nhiệm kỳ, đến thời điểm này làm sao có kinh phí.

Mong các đồng chí nghiên cứu cùng với Bộ tìm ra các giải pháp khác để triển khai. Có thể không tới cửa khẩu Hữu nghị mà cắt khúc ra… Sắp tới Bộ sẽ làm việc với Lạng Sơn để thực hiện dự án này.

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về quản lý xe công nghệ, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết:

Trong NĐ 86 sửa đổi hiện nay đề xuất xe taxi công nghệ cũng gắn mào để cơ quan chức năng nhìn lướt qua là thấy. Hiện số lượng xe không còn hạn chế. Các doanh nghiệp phải tính hiệu quả để đầu tư, phải chịu rủi ro. Nếu địa phương hạn chế số lượng xe công nghệ là vi phạm luật.

Trong NĐ 86 sửa đổi, xe hợp đồng điện tử, xe công nghệ và truyền thống có hồ sơ, thủ tục như nhau, xe Grab hoạt động tại Việt Nam phải đăng ký đăng kiểm, các thủ tục như xe truyền thống. Hãng lớn Mai Linh, Vinasun hoạt động song song. Hiện có13 phần mềm kết nối các hãng taxi với người dân. Điều kiện hoạt động của các loại xe này như nhau.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về vấn đề xử lý các sai phạm ở khâu đăng kiểm phương tiện:

Cả nước có trên 300 trung tâm đăng kiểm, đơn vị nên việc giám sát cần tăng cường. Sai phạm trung tâm đăng kiểm lớn nhất là không đúng quy trình, một số cán bộ vi phạm chúng tôi xử lý nghiêm. Các nhân viên đăng kiểm sai phạm bị cho nghỉ việc, bởi công tác này làm không nghiêm sẽ dẫn đến phương tiện không đảm bảo. Mỗi trung tâm đăng kiểm nhiều dây chuyển, số lượng 1.600 cán bộ. Một số trung tâm không quản lý tốt cán bộ, chúng tôi đóng cửa. Năm 2018 đã đình chỉ 7 trung tâm. Đầu năm 2019 đến nay, đình chỉ 1 trung tâm ở Bắc Giang. Sai phạm chủ yếu là công tác kiểm định, cán bộ trung tâm vi phạm xử lý nghiêm túc.

Bộ Giao thông Vận tải tăng cường giám sát kiểm tra các trung tâm, nhất là trung tâm mà dư luận phản ánh, xử lý nghiêm, các hoạt động trung tâm kiểm định. Công tác này nếu chúng ta làm tốt, các phương tiện khi đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ hạn chế các tai nạn giao thông liên quan chất lượng phương tiện. Dưới sự giám sát của Quốc hội và dư luận vừa qua, các cơ quan chức năng, trong đó có cơ quan điều tra, thực hiện nghiêm giám sát này.

Các câu chất vấn ngày càng "nóng", tập trung vào làm đường, dự án chậm tiến độ.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (Hà Nội): Xin Bộ trưởng cho biết sai phạm nghiêm trọng nhất trong đăng kiểm thời gian vừa qua là gì? Có dấu hiệu tham nhũng không? Trách nhiệm của Bộ trưởng và giải pháp thời gian tới?

Thứ 2, Theo báo cáo của Bộ trưởng chỉ trong 17 tháng có tới 86 đăng kiểm viên có sai phạm, trung bình có 5 sai phạm trong 1 tháng, đề nghị Bộ trưởng báo cáo kết quả xử lý 86 đăng kiểm viên sai phạm?

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Lạng Sơn): Tuyến cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn đến nay vẫn đình trệ dù địa phương và nhà đầu tư cố gắng lớn nhưng thiếu về vốn. Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của Bộ như thế nào và có giải pháp gì để khắc phục?

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn): Cử tri phản ánh việc làm đường giao thông giá thành cao, làm lâu mà xuống cấp nhanh. Đề nghị Bộ trưởng cho biết phản ánh đúng không và giải pháp khắc phục như thế nào?

Thứ 2, thời gian tới Bộ trưởng tham mưu Chính phủ như thế nào để có chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư hạ tầng giao thông cho các tỉnh miền núi phía bắc?

Đại biểu Lê Công Nhường (Bình Định): Gía vé tàu xe dịp Tết tăng cao, đường không đảm bảo, xe vận tải chở khách quá quy định. Tình trạng tái đi diễn lại, nhiều tai nạn giao thông vẫn diễn ra. Giải pháp khắc phục như thế nào về giao thông dịp Tết, quá tải giao thông đường bộ hiện nay?

Đại biểu Đào Thanh Hải (Hà Nội): Bộ trưởng cho biết sẽ không hạn chế các phương tiện vận chuyển hành khách trong đó có grab. Năm qua số người tham gia giao thông công cộng ở Hà Nội mới có 15%, năm qua Hà Nội phải quản lý không cho taxi truyền thống phát triển quá 22.000 đầu xe, trong khi đó xe grab là 31.000 và 50.000 xe máy. Xe grab không phải đeo mào nên có thể len lỏi tuyến phố cấm xe trong giờ cao điểm… hiện tại không ai quản lý, các hợp tác xã cho rằng thuộc trách nhiệm các hãng công nghệ. Bộ trưởng cho biết phương hướng quản lý thời gian tới?

Đại biểu Nguyễn Quốc Hậu (Cà Mau): Cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận nằm trong nhóm chậm tiến độ. Bộ có dám cam kết dự án này sẽ hoàn thành trong Qúy 2/20120?

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội. Trong nội dung trả lời chất vấn, việc xây dựng cơ sở hạ tầng cho các tuyến đường được đặc biệt quan tâm.

Liên quan mở rộng quốc hộ 1A cũng như đường gom Pháp Vân - Cầu Giẽ, và đường trên cao TP Hà Nội. Chúng tôi thấy, cả 3 công trình là hết sức bức xúc bởi vì Hà Nội có tốc độ phát triển kinh tế cao, lượng xe tăng nhanh. Các tỉnh đi vào Hà Nội đều đi theo cửa ngõ. Theo phân cấp trên địa bàn thủ đô, TP Hà Nội sẽ chủ động xây dựng các dự án để triển khai đầu tư. Về góc độ Bộ, chúng tôi ủng hộ những dự án giao thông các địa phương triển khai trong đó có Hà Nội.

Với những dự án chỉ định thầu, ví dụ, dự án Quốc lộ 1 đường Hồ Chí Minh trong Tây Nguyên, dự án BOT, trong thời gian qua, khi đấu thầu không thành công, chúng ta xin chủ trương của Chính phủ, khi Chính phủ đồng ý, chỉ định thầu thực hiện đúng quy định, chứng minh hồ sơ năng lực. Trong thời gian vừa qua, chúng tôi có một số giải pháp liên quan nhà thầu chỉ định thầu, khi chỉ định có hồ sơ như hồ sơ chỉ định thầu, mặc dù không tổ chức đấu thầu. Do đó, hoàn toàn có thể xử lý doanh nghiệp chậm tiến độ. Cụ thể, trong năm vừa qua, chúng tôi xếp hạng doanh nghiệp tham gia ngành giao thông, để xếp ra loại tốt và kém. Đối với loại kém thì thì hạn chế trong quá trình xét thầu, kể cả chấm điểm, đối với nhà thầu yếu kém không được tham gia gói thầu. Nếu phát hiện doanh nghiệp làm sai quy định, không dảm bảo chất lượng thì xử lý theo quy định pháp luật. Không chỉ ngành giao thông mà các ngành cần phối hợp để xử lý những doanh nghiệp không làm đúng.

Đồng bằng sông Cửu Long là vùng rất nhạy cảm, đang chịu ảnh hưởng nghiêm trọng biến đổi khí hậu. Không chỉ giao thông mà các ngành và cả Thủ tướng có chủ trương phát triển vùng này. Thời gian tới, bộ Giao thông Vận tải sẽ tham mưu Chính phủ, Quốc hội, dành nguồn lực xứng đáng triển khai tốt nghị quyết 120 với vùng này. Vùng này trong vài chục năm tới chịu ảnh hưởng nghiêm trọng, nước biển dâng, úng ngập.... Riêng đối với giao thông, khi đầu tư dự án lớn, phải tính toán đến biến đổi khí khậu, để đảm bảo phục vụ tốt hơn. Đồng thời, hình thành cảng nằm nước sâu để có đầu ra. Trước mắt sử dụng nguồn duy tu bảo trì đường bộ trong khi vốn ngân sách đã hết toàn bộ. Chúng tôi đầu tư sử đổi nâng cấp, đầu tư vốn hạ tầng giao thông đang có. Tạo điều kiện hoạt động vận tải cho vùng này. Nhưng về lâu dài cần những giải pháp căn cơ, kể cả đối với đường sắt TP Hồ CHí Minh, Cần Thơ, để phát triển bền vững.

Đường Hồ Chí Minh hiện nay thực hiện theo Nghị quyết 66 của Quốc hội, Chính phủ nỗ lực triển khai nhiều đoạn đường Hồ Chí Minh. Nhưng thời gian vừa qua đường Hồ Chí Minh còn qua điểm nghẽn, ở khu vực Tuyên Quang, Bắc Cạn, Khu vực Miền Đông Nam Bộ, Bình Phước, Miền Tây Nam Bộ, Kiên Giang, Cà Mau, 3 đoạn này chưa hoàn thiện theo Nghị quyết 66 của Quốc hội. Có nghĩa làm làm thông tuyến đến năm 2020, đang trình Quốc hội gói tín dụng 200 tỷ để chuẩn bị phương án đầu tư trong giai đoạn này. Cố gắng bố trí vốn trong nhiệm kỳ mới thực hiện theo quyết định 66 của Quốc hội. Chúng tôi đồng thuận với ý kiến của đại biểu Quốc hội là phải thông xe từ bắc vào nam thì mới phát huy được hiệu quả của cả đường Hồ Chí Minh.

Quốc lộ 1 và vùng ven biển, hiện nay chúng ta đang đầu tư mở rộng nâng cấp quốc lộ 24, 25, cùng với quốc lộ 19 sử dụng vốn ADB cũng đang triển khai. 3 công trình nếu hoàn thành, những tuyến này sẽ nối khu vực phát triển một cách bền vững. Về đường sắt cũng cần để vận chuyển hàng hóa từ Tây Nguyên ra các cảng biển, nhất là hàng như gỗ, nông lâm sản, nhưng đầu tư đường sắt kinh phí lớn hiện nay chúng ta tập trung đường sắt Bắc Nam. Chúng tôi ủng hộ ý kiến đại biểu nhưng nguồn lực có hạn, khi Quốc hội biểu quyết thì chúng ta xây dựng đường sắt kết nối giữa Tây Nguyên và Bà Rịa, Vũng Tàu.

Quốc lộ 62 là quốc lộ trọng điểm của khu vực Đồng Tháp Mười, kết nối Tiền Giang, Long An, Đồng Tháp và kết nối với phía bạn Camphuchia. Đây là tuyến đường không chỉ đảm bảo phát triển kinh tế xã hội mà còn đảm bảo quốc phòng, an ninh. Nguồn lực chúng ta hiện nay hạn chế, nhu cầu lớn, chúng tôi vừa hoàn thành Đề án xem xét công tác quản lý di tu sửa chữa đường bộ. Hiện nay, cả nước có 24.600km đường quốc lộ, thì thống kê lại còn 15.150 km đã đến giai đoạn trung tu đại tú, gần 10.000km là trung tu, Hơn 5.000 km là đại tu. Chúng phải nâng cấp sửa chữa nhưng không có nguồn lực, trong đó có quốc lộ 62.

Tôi đề nghị đoàn đại biểu quốc hội , chính quyền địa phường cùng bộ ngành tham mưu chính phủ quốc hội, cố gắng bổ sung nguồn lực đồng bằng Sông Cửu Long cho bộ ngành, đang có nhiều ý kiến liên quan vùng này. Nhận định hệ thống vùng này đang yếu kém và không đáp ứng được vùng trọng điểm về an ninh lương thực.

Trong các câu hỏi mà các đại biểu chất vấn Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể, có một nội dung quan trọng: Với các dự án chậm do năng lực nhà đầu tư kém, việc xử lý trách nhiệm của người tham mưu  ra sao?

Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh (Hà Nội): Đến bao giờ Bộ Giao thông Vận tải phối hợp Hà Nội triển khai mở rộng quốc lộ 1A, xây dựng tuyến đường mở rộng Cao tốc Pháp Vân – Cầu giẽ vì Quốc lộ 1A đã bị treo trong thời gian qua và hiện xuống cấp nghiêm trọng? Trường hợp các dự án này vượt quá khả năng về vốn của Hà Nội thì với trách nhiệm của Bộ có báo cáo Chính phủ, Quốc hội bố trí vốn hay không?

Đại biểu Nguyễn Thị Phúc (Bình Thuận) tranh luận: Thực tế có tình trạng xe không chính chủ, người vi phạm bị phát hiện qua thiết bị công nghệ thì không chịu nộp phạt. Khi chưa có quy định pháp luật về vấn đề này, trước mắt Bộ có giải pháp gì phạt nguội người vi phạm?

Đại biểu Nguyễn Hoàng Mai (Tiền Giang): Trong báo cáo của Bộ đánh giá các dự án chậm do năng lực nhà đầu tư yếu kém, chúng ta xử lý trách nhiệm người tham mưu, quyết định các nhà đầu tư này chưa? Vì nhiều nhà đầu tư là chỉ định chứ không qua đấu thầu?

Xin hỏi Thủ tướng: Chúng ta thiếu nguồn vốn đầu tư cho giao thông, vậy Thủ tướng chính phủ đã tính đến việc sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội để tham gia hạng mục giao thông hay chưa?

Đại biểu Thạch Phước Bình (Trà Vinh): Những năm qua dù kết quả khích lệ phát triển hạ tầng giao thông nhưng so với mặt bằng chung cả nước thì đồng bằng sông Cửu Long vẫn kém phát triển về hạ tầng giao thông. Bô trưởng có giải pháp trước mắt và lâu dài gì để hạn chế tình trạng trên bờ kẹt xe, dưới sông kẹt tàu nghiêm trọng hiện nay?

Đại biểu Lê Thị Thanh Xuân (Đắk Lắk): Đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên chỉ phát huy tác dụng khi có kết nối với các tuyến đường đang xây dựng trên địa bàn. Bộ đã xây dựng kế hoạch đấu nối các tuyến đường trên địa bàn Tây Nguyên như thế nào? Bộ có xây dựng đường sắt trên địa bàn Tây Nguyên hay không?

Đại biểu Hoàng Văn Liên (Long An): Quốc lộ số 62 là huyết mạch kết nối vùng Đồng tháp 10 với quốc lộ 1A, con đường Hồ Chí Minh…Đây là con đường có vai trò phát triển kinh tế xã hội vùng Đồng tháp mười nhưng hiện nay ngày càng xuống cấp trầm trọng, nhiều nhiệm kỳ bà con có kiến nghị nhưng chưa được giải quyết. Xin Bộ trưởng cho biết bao giờ thì mở rộng quốc lộ 62?

Trả lời các đại biểu tỉnh An Giang, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói:

ĐBSCL hiện nay có lợi thế xuất khẩu gạo, thủy sản. Đa số hàng hóa từ ĐBSCL chuyển lên TP Hồ Chí Minh qua đường bộ. Dù ĐBSCL có 21 cảng nhưng luồng lạch ra vào còn hạn chế, rất cần phát triển giao thông với phát triển kinh tế. Kế hoạch của Bộ GTVT đang trình Chính phủ xây dựng cảng Trần Đề (tỉnh Sóc Trăng) để đón tàu 100.000 tấn có thể ra vào được.

Nếu Chính phủ đồng ý thì Bộ GTVT sẽ huy động nguồn vốn làm cảng này phục vụ phát triển kinh tế, công nghiệp vùng ĐBSCL sẽ có đột phá, giải quyết việc làm cho nhân dân. Từ Châu Đốc đến Cần Thơ rồi đến cảng Trần Đề sẽ có đường cao tốc, phát triển kinh tế, kết nối đưa hàng hóa từ cảng Trần Đề  ra nước ngoài. Bộ GTVT mong muốn các đại biểu ủng hộ dự án này.

Trả lời đại biểu Quốc hội về các dự án BOT, Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết: Trong quá trình làm các dự án BOT, Bộ GTVT đã mời Kiểm toán Nhà nước vào giám sát ngay từ đầu và đồng loạt kiểm tra các dự án BOT. Đây là ý thức của nhà đầu tư, sau này Bộ GTVT tiếp tục hậu kiểm 3 - 4 dự án khi có dư luận nêu Đối với các dự án BOT, việc quyết toán BOT hiện nay được các địa phương phối hợp với chủ đầu tư, Bộ GTVT làm việc với địa phương để quyết toán.

Khi xây dựng các dự án BOT cần có cơ quan chức năng vào kiểm tra, quyết toán từng dự án, thu phí cần có giám sát chặt chẽ. Bộ GTVT yêu cầu Cục Giao thông đường bộ vào kiểm tra việc thu phí.  Cuối năm nay, Bộ GTVT sẽ giám sát việc thu phí tự động không dừng.

Tổng Cục đường bộ sẽ cung cấp số liệu của các trạm thu phí BOT để các cơ quan cùng giám sát việc thu phí. Bố trí lắp đặt camera để xem xét từng giờ, từng ngày cụ thể, thời gian thu phí qua một ngày có bao nhiêu phương tiện giao thông qua trạm để có số liệu chính xác, giám sát việc thu phí BOT qua thiết bị công nghệ.

Trả lời về tình hình tai nạn giao thông hiện nay gia tăng, Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết tất cả các con đường quốc lộ, tỉnh lộ, giao thông nông thôn đã và đang được siết chặt nhằm kiểm tra, hạn chết TNGT. Ở những địa bàn trọng điểm, công an giao thông đã có nhiều hình thức xử phạt, áp dụng công nghệ xử lý những trường hợp vi phạm giao thông vào để xử lý, hạn chế các phương tiện giao thông vi phạm Luật ATGT đường bộ.

Tình trạng xe hết niên hạn sử dụng, hàng năm Bộ GTVT đều có thông báo cho các tỉnh số lượng xe vận tải hành khách, xe vận chuyển hàng hóa... để ngành chức năng kiểm tra những phương tiện này.

Trả lời về công tác đào tạo, sát hạch lái xe, Bộ trưởng cho biết: Hiện nay bộ đề thi sát hạch lái xe có 450 câu hỏi, tới đây sẽ tăng lượng câu hỏi lên để việc giám sát thi đảm bảo chất lượng sát hạch lái xe. Tăng độ khó lên để sát hạch, lái xe được nâng cao chất lượng đào tạo lái xe.

Hiên nay Bộ GTVT kiểm soát hàng hóa đưa lên xe tải từ các cảng, mỏ để giám sát tải trọng. Khi biết những nơi vi phạm, thanh tra giao thông bố trí cán bộ kiểm tra bất cứ phương tiện nào quá khổ, quá tải. Vấn đề này được làm rất quyết liệt.

Bộ GTVT mong muốn sớm đưa đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông vào sử dụng nhưng do có những yếu tố khách quan nên dự án này vẫn chậm tiến độ. Bộ GTVT và UBND TP Hà Nội đang đào tạo 800 người để sử dụng phương tiện này. Hiện nay những người vận hành dự án này chạy không tải, để thuần thục trước khi đưa vào sử dụng.  

Với trách nhiệm của mình, Bộ GTVT đang phối hợp chặt chẽ với UBND TP Hà Nội để sớm đưa dự án đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông vào sử dụng. Bộ GTVT cũng đang làm việc với tổng thầu và cơ quan chức năng để có thông tin, quy trình vận hành để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Chúng ta còn nhiều dự án khác nên Bộ GTVT đang tiếp tục đầu tư.

"Nếu Bộ GTVT không làm hết trách nhiệm thì Chính phủ và các cơ quan Quốc hội sẽ giám sát xử lý", Bộ trưởng Bộ GTVT nói.

Các đại biểu Quốc hội tiếp tục đặt câu hỏi với Bộ trưởng Nguyễn Văn Thế. Vấn đề BOT được đại biểu Nguyễn Thị Phúc (Hưng Yên) chất vấn:  Bộ trưởng hãy làm rõ cách tính giá BOT? Bộ có cách quản lý ra sao, để tránh tình trạng các trạm BOT tự ý thu phí, dẫn tới thiệt thòi cho người dân? 

Hà Thị Mịnh Tâm (Hà Giang): Báo cáo của Bộ trưởng chỉ rõ xe hết niên hạn vẫn hoạt động, tình trạng đào tạo cấp giấy phép lái xe còn nhiều vấn đề, tình trạng kiểm soát hàng hóa nguy hiểm lên xe chưa được thực hiện... Vậy trách nhiệm của Bộ trưởng trong các vấn đề này ra sao? 

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải trả lời các ý kiến chất vấn, cho biết nếu sắp tới sẽ có thanh tra các dự án đội vốn lớn, phát hiện sai phạm sẽ xử lý.

Về dự án đường sắt đô thị ở Hà Nội, TPHCM: Tư vấn trong nước, Ban quản lý dự án có yếu kém, tổng thể cũng có vấn đề. Những dự án đường sắt khi chúng ta có chủ trương đầu tư, nhưng chưa có vốn, thường phải huy động vốn các doanh nghiệp trong nước, lập dự toán trình các cấp có thẩm quyền xem xét.

Khi có chủ trương của Quốc hội, ngành chức năng sẽ tiến hành lập dư á, tư vấn nghiên cứu kỹ. Thực tế các dự án đường sắt trong thời gian qua hầu như không làm mới. Việc tư vấn còn hạn chế nên khi triển khai thường lúng túng, phát sinh nhiều vấn đề.

Dự án đường sắt Hà Nội liên quan tới tổng thầu: Tổng thầu nước ngoài nằm trong Hiệp định, khi ký Hiệp định vay nước ngoài thì phía bạn đã chỉ đạo nhà thầu thực hiện dự án này. Khi thực hiện, thấy rằng, tổng thầu xây dựng đường sắt tốt nhưng vận hành đường sắt thiếu kinh nghiêm bởi khi thi công vận hành đường sắt đô thị khác nhau. Đánh giá tổng thầu thiếu kinh nghiệm nên chúng ta đã trao đổi để cải thiện tình hình để dự án sớm đưa vào thực hiện. Nguyên nhân chậm, thiết bị đã cung cấp 99%, còn 1% còn lại là một số hạng mục nhỏ, công tác xây lắp, đặc biệt phải chứng minh an toàn hệ thống.

Chúng tôi đã thuê công ty tư vấn của Pháp đánh giá an toàn đường sắt, nếu tổng thầu cung cấp không chuẩn thì tư vấn sẽ không thông qua. Làm như vậy để bảo đảm an toàn hệ thống. Chúng ta cùng tổng thầu, cơ quan liên quan, cơ quan thẩm định, cố gắng kết thúc 1% này. Khi 1% xong thì chứng nhận thiết bị đảm bảo an toàn hệ thống, sau đó mới có thể vận hành thương mại được.

Về năng lực vận tải đường sắt: Hiện đường sắt Bắc Nam, mỗi ngày chỉ đủ khả năng vận chuyển 22 đôi tàu Bắc - Nam. Các phương tiện phải tránh nhau các ga do đó năng lực lưu thông kém. Hiện vận tải, đường sắt đảm đương 2% tổng số hành khách vận chuyển trên các chuyến tàu Bắc - Nam. Bộ GTVT đã xây dựng Đề án xây dựng đường sắt Bắc - Nam tốc độ cao, Chính phủ đang giao thẩm định và mong muốn các đại biểu ủng hộ. Dự án này có tổng vốn lớn nên phải thông qua chủ trương đầu tư thì mới triển khai các công việc tiếp theo.

Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông tăng tổng mức từ 8.679 tỷ đồng lên 18.001 tỷ đồng. Dự án này được phê duyệt 2009, và từ 2010 đến 2012, do trượt giá, biến động lớn về ổn định kinh tế vĩ mô. Chúng tôi thống kê trượt giá 49%, rồi thêm công nghệ, trong quá trình vận hành, phát sinh giải phóng mặt bằng, linh kiện... Tôi nghĩ con số này thì sắp tới cơ quan thanh tra, kiểm toán sẽ vào cuộc. Khi phát sinh, nếu đơn vị làm sai, chủ quan thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Bộ GTVT đang chỉ đạo Ban quản lý dự án đường sắt cùng cơ quan liên quan sớm vận hành đường sắt Cát Linh - Hà Đông. Sau khi vận hành sẽ tiến hành thủ tục quyết toán kiểm toán.

- Về ý kiến của đại biểu Nguyệt (Hưng Yên): Dự án thu phí tự động không dừng, về tiến độ lắp đặt các thiết bị, chúng tôi đã bám sát chỉ đạo, Quyết định 07 của Thủ tướng. Bất cập dán thẻ, nạp tiền vào thẻ hạn chế. Đây là nguyên nhân do hiện chưa hoàn chỉnh toàn bộ hệ thống nên các trạm thu phí mặc dù có làn thu phí không dừng nhưng chúng ta vẫn thu phí thủ công.

Hiện còn có tâm lý nếu thu phí tự động cũng được hoặc truyền thống cũng được nên tâm lý lái xe là mặc dù dán thẻ nhưng không nạp tiền và đi vào phương thức thủ công. Số lượng doanh thu từ làn thu phí tự động không dừng không cao. Để giải quyết, chỉ đạo các đơn vị lắp đặt thiết bị theo tiến độ; Bộ GTVT đã tham mưu Chính phủ ban hành Chỉ thị để cuối năm nay các phương tiện chưa dán thẻ, chưa nộp tiền thì phải đi vào làn thủ công. Bố trí các trạm, mỗi trạm 2 làn thủ công, nếu phương tiện không chấp hành thì cũng phải xếp hàng, 5 hay 10 km cũng phải xếp hàng.

Để tạo điều kiện lái xe dán thẻ cũng như nộp tiền, chúng tôi sẽ làm việc với Ngân hàng nhà nước để nộp tiền thuận lợi, có sự liên thông tài khoản thẻ, ngân hàng.

- Về taxi: Hiện chúng ta quản lý theo hạn ngạch, nhưng từ khi Luật quy hoạch có hiệu lực, và hiện nay chuẩn bị ban hành các Nghị định. Trong Nghị định 86 sửa đổi, chúng tôi thực hiện nghiêm theo Luật quy hoạch, không còn hạn mức taxi, cho taxi gắn thiết bị thu phí tự động giống như taxi công nghệ để đảm bảo công bằng giữa taxi truyền thống và xe công nghệ.

Theo Luật quy hoạch, chúng tôi không còn quản lý số lượng nữa, tương tự như các trạm đăng kiểm sắp tới xây dựng theo yêu cầu, theo phương án nhà đầu tư. 

Hiện nay có 48.000 xe Grab, có một số người dân đăng ký không hoạt động, diễn biến này chỉ doanh nghiệp nắm được. Hiện chúng tôi đã chỉ đạo địa phương kết nối số liệu với Bộ GTVT, Bộ Công an, để quản lý chặt chẽ hoạt động các xe, để tránh thất thu thuế, đảm bảo an toàn.

- Với số lượng gần 50.000 xe Grab, hiện chúng tôi có 14 phần mềm, các phương tiện này đều kết nối chi cục thuế, nên việc thất thu có thể ít xảy ra. Tuy nhiên thực tế phần trích lại cho các doanh nghiệp như Grab, rất mong cơ quan liên quan giám sát bởi có thông tin Grab lỗ. Tôi nghĩ, Bộ Tài chính nắm rõ. Cơ quan Nhà nước sẽ đảm bảo sân chơi công bằng doanh nghiệp, đặc biệt taxi công nghệ và truyền thống.

Về xây dựng đường cao tốc ở đồng bằng sông Cửu Long thì giải pháp là xây dựng đường cao tốc phải dùng nguồn kinh phí Nhà nước bởi suất đầu tư rất cao, xử lý nền đất yếu, phải có nhiều cầu, các vật liệu giá cao. Số ki-lô-mét; đường ngắn, thu phí ít nên hoàn vốn khó (doanh nghiệp sợ). Chúng tôi mong Quốc hội xem xét quan tâm việc này để đầu tư hệ thống đường cao tốc đồng bằng Sông Cửu Long.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn đại biểu về nội dung thu phí không dừng:

Thu phí không dừng, căn cứ vào quyết định 07 thì đến 31/12/2019 sẽ phải hoàn thành, trong đó chia thành 2 giai đoạn gồm: Giai đoạn 1 có 28 dự án trạm thu phí đã triển khai; còn 15 trạm đang triển khai. Giai đoạn 2, Tổng cục Đường bộ phối hợp với Viettel và ngân hàng liên kết để công khai áp dụng rộng rãi tại 33 trạm. Bộ Giao thông Vận tải đang bam sát chỉ đạo để thực hiện.

Vướng nhất hiện nay là dán thẻ và nạp tiền vào hệ thống. Hiện có thu phí tự động cũng được và không cũng được nên lái xe chọn nộp tiền thủ công. Các trạm sau này chỉ để khoảng 2 làn thủ công, lúc đó tắc 3-5km thì cũng phải chịu. Do đó, đề nghị Ngân hàng ủng hộ việc liên thông các ngân hàng để việc triển khai thu phí không dừng được triển khai.

Liên quan đến kiểm tra chất lượng xe cơ giới, Bộ GTVT kết nối kiểm định xe cơ giới tại các trung tâm với Cục Đăng kiểm Việt Nam để thống nhất về quy trình và các dây truyền kiểm định. Vừa qua, Bộ GTVT cũng đã rút giấy phép một trung tâm kiểm định tại Bắc Giang. Các trung tâm nào vi phạm sẽ xử lý vi phạm.

Về tình trạng đào tạo lái xe có trường dễ, trường khó nên có việc đổ xô đến trường dễ để thi. Tình trạng này là có, Bộ cũng vào cuộc xử lý và đã xử lý một trung tâm tại Hải Phòng. Bộ cũng thông qua việc giám sát của người dân và báo chí và đơn vị nào sai xử lý nghiêm quy định.

Còn dự án đội vốn nhiều nhất là các đường sắt đô thị. Do năm 2008 khủng khoảng kinh tế thế giới và từ năm 2009 đến các năm sau đó dẫn đến trượt giá dựa án đường sắt 49%. Việc đội vốn có yếu tố trượt giá, công nghệ mới.

Về một số dự án thi công trong mùa mưa không hợp lý. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng mùa mưa vẫn có thể một số hạng mục, công việc nào trong mùa mưa vẫn làm được vẫn triển khai để đảm bảo dự án, chất lượng dự án.

Trong các ý kiến chất vấn của đại biểu quốc hội dành cho Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, dự án đường sắt đô thị tại Hà Nội được đặt biệt quan tâm.

Đại biểu Nguyễn Minh Đức (TP Hồ Chí Minh): Trong báo cáo 5177 ngày 3/6/2019 có nói đến nguyên nhân 2 dự án đường sắt đô thị của Hà Nội đội vốn do kinh nghiệm lập dự án ban đầu của tư vấn trong nước còn hạn chế; Bộ máy quản lý dự án năng lực còn hạn chế, yếu kém; Tổng thầu chưa phải là đơn vị chuyên nghiệp, không đủ kinh nghiệm. Ứng xử của Bộ trưởng đối với con người nằm trong 2 bộ phận này như thế nào? Giải pháp ra sao?

Cũng trong báo cáo này nói về vận tải đường sắt chỉ có 3 dòng, như vậy các đại biểu hầu như không biết được năng lực vận tải của đường sắt bây giờ ra sao. Đề nghị Bộ trưởng cho biết trong tương lai của nó như thế nào?

Đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình): Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông đã được Bộ GTVT là chủ đầu tư phê duyệt từ năm 2009, dự án có vốn ban đầu là 8.769 tỷ được điều chỉnh nâng năm 2016 lên 18.000 tỷ đồng và dự kiến dự án đi vào vận hành 2013, đến nay dự án vẫn chưa đưa vào vận hành thương mại được. Lý do gì mà đến nay qua chạy thử rồi, 99% phần thi công xong rồi mà vẫn chưa đưa vào vào vận hành thương mại? Có xem xét đến trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc đội vốn, liên quan đến việc kéo dài cái dự án này không?

Đại biểu Vũ Thị Nguyệt (Hưng Yên): Việc triển khai thu phí tự động không dừng, thì hiện nay số chủ xe ô tô đồng ý mở tài khoản và dán thẻ thu phí vẫn còn ở mức khiêm tốn, điều này sẽ ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện chủ trương này. Xin hỏi Bộ trưởng có giải pháp gì xử lý vấn đề trên?

Trước đây xe taxi bị giới hạn về số lượng, muốn kinh doanh thì phải được cấp hạn ngành. Xin Bộ trưởng cho biết cơ chế quản lý này có ưu và nhược điểm gì? Hiện nay cơ quan quản lý không được đặt giới hạn về số lượng xe nữa. Bộ trưởng sẽ xử lý vấn đề này như thế nào để đảm bảo phù hợp với điều kiện cơ sở hạ tầng giao thông, vừa đáp ứng nhu cầu thực tế đi lại của người dân và quyền tự do gia nhập thị trường của người kinh doanh dịch vụ vận tải hành khách?

Bên lề Quốc hội, đại biểu Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) cho rằng, Bộ trưởng Bộ Giao thông – Vận tải chưa trả lời cụ thể câu hỏi trên hội trường của bà về việc sát hạch cấp đổi giấy phép lái xe hiện nay. Cử tri phản ánh một số hiện tượng tiêu cực trong công tác này nhưng Bộ trưởng chưa đưa ra giải pháp cụ thể. “Việc bỏ ngỏ chất lượng các trung tâm sát hạch lái xe là một trong những nguyên nhân làm gia tăng tai nạn giao thông. Bộ phải quyết liệt ngay từ đầu, kiểm tra các trung tâm sát hạch này. Nhiều nơi không dạy đúng quy trình, Bộ sách và quy trình đào tạo chưa hoàn chỉnh, dạy lớt phớt vẫn cấp bằng... Phải nâng cao chất lượng các trung tâm này, đó mới là cái gốc”, đại biểu Ma Thị Thúy cho hay. Vừa qua, Bộ đầu tư nhiều để mua các trạm cân nhưng không biết hiệu quả như thế nào, đại biểu Ma Thị Thúy muốn Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể đánh giá thêm hiệu quả.

Bên hành lang Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV, trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 5/6, đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP Hồ Chí Minh) chia sẻ:

Qua các phiên chất vấn đã qua, cách trả lời của các Bộ trưởng phải có trách nhiệm hơn, cụ thể hơn.

“Vấn đề ở chỗ là trách nhiệm của mình như thế nào với vấn đề đó, giải pháp là gì? Quốc hội phải giám sát kết quả trả lời chất vấn. Cần đẩy mạnh việc này hơn nữa để hoạt động chất vấn của Quốc hội đạt hiệu quả hơn”, đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm cho hay.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội: Việc mở rộng quốc lộ 1 nhằm đảm bảo an toàn giao thông. Tuy nhiên do nguồn vốn hạn hẹp nên chủ yếu làm tuyến tránh qua các thành phố lớn, tuyến tránh 2 làn xe rộng 12m… Tuy nhiên với phương tiện giao thông gia tăng, đường hẹp dễ gây tai nạn giao thông. Do đó một số tuyến đường tránh cần phải nâng cấp nhưng nay chỉ còn 10% nguồn vốn dự phòng nên không đủ để làm.

Đối với xe quá khổ quá tải, việc quản lý là trách nhiệm của cả Bộ và địa phương. Tại cấp Bộ có Cục Đăng kiểm, Thanh tra giao thông Bộ thực hiện quản lý việc cấp phép…. Việc xe quá khổ quá tải xảy ra nhiều tại địa phương. Tình trạng xe quá tải xảy ra ở nhiều địa phương, do đó, để hạn chế tình trạng này thanh tra giao thông các cấp phối hợp tăng ường xử lý nghiêm.

Vấn đề đào tạo sát hạch lái xe cũng là nguyên nhân gây tai nạn giao thông. Bộ chỉ đạo Cục đăng kiểm và Thanh tra sát hạch lái xe. Chính phủ cũng đã có Nghị định tăng cường giám giát việc học lý thuyết, học thực tế trên đường và bổ sung quy định các tính huống không trả lời được là rớt ngày… Các quy định này để đào tạo lái xe tốt nhất.

Liên quan đến một số tai nạn giao thông nghiêm trọng vừa qua, đối tượng gây tại nạn thường có kinh nghiệm 5-10 năm kinh nghiệm. Ngoài đào tạo sát hạch, Bộ sẽ kiểm tra hoạt động của doanh nghiệp vận tải; tăng cường mức xử phạt với các lái xe vi phạm sử dụng bia rượu, ma túy…

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chủ trì điều hành chất vấn nhóm vấn đề thứ ba thuộc lĩnh vực giao thông vận tải: Xử lý vướng mắc về kết cấu hạ tầng giao thông, nhất là các công trình giao thông trọng điểm, đội vốn lớn, chậm tiến độ, chất lượng kém. Quản lý hoạt động vận tải, chất lượng phương tiện, quản lý xe hợp đồng điện tử; công tác đào tạo, sát hạch, cấp, thu hồi giấy phép lái xe cơ giới. Thực hiện, quản lý, giám sát thu phí tự động không dừng tại các trạm thu phí hoàn vốn dự án đầu tư trên Quốc lộ, đường bộ cao tốc. Công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể báo cáo trước Quốc hội về một số vấn đề Bộ Giao thông Vận tải đang tập trung điều hành, quản lý. Trong đó, có một số vấn đề như quản lý hoạt động vận tải, vấn đề an toàn giao thông....

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tổng kết phiên chất vấn với nhóm vấn đề về lĩnh vực xây dựng: 

Phiên chất vấn với nhóm vấn đề về lĩnh vực xây dựng, có 49 đai biểu đặt câu hỏi, 9 đai biểu tham gia tranh luận. Một số ý kiến chưa được trả lời, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà tiếp tục trả lời bằng văn bản, cũng như những văn bản trước đây mà đại biểu gửi mà chưa trả lời thì trả lời nốt.

Với nhóm vấn đề xây dựng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trình Đình Dũng đã tham gia phiên chất vấn, giải trình làm rõ một số nội dung. Nếu sau phiên chất vấn, các nội dung mà Chính phủ chỉ đạo này được Bộ Xây dựng làm đúng thì chắc chắn ngành xây dựng sẽ có bước phát triển tốt, có nhiều giải pháp đột phá hơn.

Phiên chất vấn đã diễn ra sôi nổi, nhiều đại biểu đã đặt câu hỏi tập trung đi thẳng vào vấn đề mà xã hội đã quan tâm. Lần đầu tiên Bộ trưởng bộ Xây dựng trả lời trước QH, trước đó Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã trả lời chất vấn tại phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ QH. Cơ bản, Bộ trưởng đã bao quát được toàn bộ nội dung thuộc lĩnh vực được chất vấn; nắm vững tình hình thực trạng và trả lời hầu hết những vấn đề mà đại biểu nêu; thẳng thắn nhìn nhận mặt hạn chế của ngành. Tuy nhiên phần đầu câu trả lời còn dài, vì Bộ trưởng muốn giải thích cặn kẽ, sau đó đã rút kinh nghiệm đi vào trọng tâm của câu hỏi. Vì vậy các đại biểu đăng ký chất vấn đều đã được giải đáp. Một số câu hỏi Bộ trưởng chưa trả lời hết, hoặc trả lời chưa thỏa đáng, nên có 9 tiếp tục tranh luận.

Lĩnh vực xây dựng nói chung và các vấn đề đưa ra chất vấn hôm nay liên quan tới đời sống người dân, nhiều nội dung có tính vĩ mô liên quan chính sách, công tác quản lý điều hành. Có những vấn đề xuất hiện mới nảy sinh đòi hỏi có giải pháp thiết thực hơn. Qua phiên chất vấn, cho thấy, thời gian qua, Chính phủ đã có nhiều nỗ lực, thực thi nhiều giải pháp để góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý xây dựng, quản lý đô thị. Diện mạo đô thị của VN có nhiều chuyển biến, thị trường bất đông sản dần đi vào nề nếp, đây là kênh đầu tư quan trọng trong nền kt.

Tuy nhiên vẫn còn các hạn chế đã được Bộ trưởng thẳng thắn trả lời và thừa nhận trách nhiệm, đưa ra giải pháp, hứa thời gian nào sẽ khắc phục. Những tồn tại đó, có nội dung từ trước, giai đoạn trước, có nội dung xuất phát do khách quan, nhưng cũng không ít vấn đề xuất phát từ chủ quan điều hành. Để khắc phục tồn tại, đề nghị Chính phủ, Bộ xây dựng, các bộ liên quan nghiên cứu tiếp thu, triển khai hiệu quả các giải pháp trước pháp lâu dài liên quan các việc đã được chất vấn.

Bộ Xây dựng cần rà soát hệ thống quy định pháp luật nhà ở, quản lý đô thị, kinh doanh BĐS; Quy định liên quan kinh doanh quản lý nhà chung cư, đảm bảo thống nhất; Tăng cường hiệu quả thanh tra giám sát công tác quy hoạch; Ngăn chặn vi phạm trong quản lý thị trường BĐS, quản lý đô thị, chấm dứt tồn tại phạt cho tồn tại trong quản lý xây dựng, nhà chung cư.

Rà soát đến năm 2021 ban hành thực hiện quy định hệ thống định mức tiêu chuẩn, đơn giá xây dựng đảm bảo minh bạch, đồng bộ; Khắc phuc thất thoát lãng phí xây dựng, kiểm soát chặt chẽ áp dụng định mức đơn giá nước ngoài đố vói lĩnh vực mà ta chưa xây dựng định mức.

Năm 2019, Bộ Xây dựng đã ban hành 4 quy chuẩn, 62 tiêu chuẩn về quy hoạch xây dựng, ban hành các quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc, bảo đảm phù hợp với pháp luật làm cơ sở công tác quản lý đầu tư xây dựng. Cần đẩy mạnh thủ tục hành chính công khai minh bạch, đơn giản hóa trong đầu tư xây dựng, làm rõ trách nhiệm cá nhân tổ chức trong quản lý đầu tư xây dựng; tiếp tục phân cấp mạnh hơn nữa trong công tác quản lý xây dựng

Bộ Xây dựng cần xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về xây dựng, trong đó tập trung, thanh tra chất lượng công trình, chú ý công tác về rà soát mật độ xây dựng, độ cao, diện tích cây xanh trong đô thị, khu dân cư; Tổng kết hoàn thiện thanh tra xây dựng đô thị; Xử lý dứt điểm vụ nhà 8B Lê Trực và chung cư HH Linh Đàm.

Công tác quy hoạch phải đảm bảo công khai quy hoạch trong việc lập phê duyệt, công bố quy hoạch theo quy định, chú trọng công tác quy hoạch gắn với giảm áp lực dân số nội đô phù hợp hệ thống hạ tầng, cảnh quan đô thị; Quan tâm đúng mức, tiếp thu ý kiến của cộng đồng dân cư.

Năm 2019, bộ Xây dựng cần hoàn thành việc lập cổng thông tin điện tử Quốc gia về quy hoạch, sớm phê duyệt quy hoạch, kiểm soát quy hoạch nhưng ko triển khai; chấn chỉnh quy hoạch; Cần có các giải pháp tái cơ cấu thị trường bất động sản gắn với chiến lược nhà ở quốc gia, bảm đảm thị trường bất động sản ổn định bền vững, phòng ngừa tình trạng đầu cơ, ngăn chặn tình trạng thổi giá, làm giá để lừa đảo kiếm lời; Hỗ trợ tín dụng, quỹ đất cho người dân mua nhà ở thu nhập thấp, nhà ở xã hội, giảm mất cân đối phân khúc bất động sản; Rà soát hình thành khu chung cư, khu dân cư tự phát; Thực hiện xử lý các chung cư cũ, xuống cấp để bảo đàm hài hòa lợi ích nhân dân và nhà đầu tư; phối hợp cơ quan chức năng, việc người Việt Nam đứng tên cho người nước ngoài mua nhà, nhận quyền sử đất cho người nước ngoài.

Về chức năng quản lý của nhà đầu tư, ban quản trị, chủ sở hữu, chủ sử dụng; phòng cháy chữa cháy, việc quản lý phí bảo trì chung cư: Cần xử lý dứt điểm những bất cập về tranh chấp có liên quan đế nhà chung cư; Ban hành tiêu chuẩn xây dựng đối với loại hình nhà ở, công trình, căn hộ du lịch, biệt thự du lịch; Văn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn; Nghiên cứu làm rõ và sớm có hướng dẫn cụ thể về chế độ sử dụng đất đối với công trình đa năng có kết hợp chức năng để ở; Phối hợp với bộ liên quan rà soát quy hoạch dự án tâm linh kết hợp kết hợp du lịch sinh thái.

Cần đẩy nhanh việc: Di dời các trụ sở bộ ngành, cơ sở giáo dục, y tế, sản xuất công nghiệp ra ngoài trung tâm Hà Nội theo đề án đã phê duyệt, bàn giao quỹ đất địa phương sau khi rời, ưu tiên quỹ đất này để phát triển công trình công cộng, hạn chế tối đa viêc xây dựng chung cư mới, tòa nhà cao tầng tại các địa bàn di dời không đúng với quy hoạch, đồ án; Rà soát việc bàn giao cơ sở cho địa phương theo di dời.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng dành nhiều thời gian trả lời về công tác quy hoạch nói chung: Quy hoạch đô thị; Quy hoạch treo; Di dời các trụ sở khỏi nội đô; Quản lý vận hành nhà chung cư..

Các vấn đề mà đại biểu nêu lên về những hạn chế của Bộ Xây dựng, thay mặt Thủ tướng Chính phủ, tôi xin tiếp thu những ý kiến của các đại biểu Quốc hội, thẳng thắn nhìn nhận về những hạn chế, yếu kém của ngành xây dựng và phát huy những kết quả tích cực của ngành xây dựng đã có đóng góp cho sự phát triển đất nước thời gian qua.

Bộ trưởng Phạm Hồng Hà đã trả lời khá đầy đủ, tôi xin trả lời và làm rõ thêm những vấn đề sau: Đại biểu chất vấn về việc điều chỉnh quy hoạch tùy tiện ở các địa phương: Điều chỉnh trong quy hoạch là một nội dung thực hiện quy hoạch, có thể do chất lượng quy hoạch kém, do người dân yêu cầu, do nhà đầu tư yêu cầu… Nhưng khi có ý kiến cử tri bức xúc có hiện tượng quy hoạch chạy theo chủ đầu tư, nâng cao tầng, tăng áp lực với hạ tầng đô thị, gây bức xúc và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người dân… Về việc này, tất cả các địa phương cần cho thanh tra, kiểm tra tất cả các vi phạm quy hoạch, có giải pháp đầu tư hạ tầng và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm.

Về tình trạng quy hoạch treo, dự án treo như ở Đà Nẵng: Không riêng gì Đà Nẵng mà ở nhiều địa phương trên cả nước có tình trạng đầu tư làm nhà ở, khu đô thị, khu sản xuất tập chung chậm… Nguyên nhân của tình trạng này là các yếu kém trong quy hoạch. Do công tác quản lý quy hoạch yếu kém, chạy theo phong trào… nên ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống người dân và thị trường bất động sản. Cùng với đó còn có tình trạng chọn nhà đầu tư yếu về năng lực tài chính.

Thời gian tới, cần đẩy mạnh công tác quy hoạch gắn nâng cao chất lượng quy hoạch, rà soát, điều chỉnh, lựa chọn các nhà tư vấn quy hoạch có chất lượng. Thường xuyên rà soát, công khai quy hoạch, lắng nghe ý kiến người dân. Khi được phê duyệt, các đia phương phải tuân thủ và làm theo đúng quy hoạch. Xây dựng kế hoạch nhà ở quốc gia. Chú trọng phát triển nhà ở xã hội, có chính sách nhà ở cho gia đình chính sách, công nhân khu công nghiệp; bởi nhu cầu phát triển của thị trường sẽ ảnh hưởng đến chế độ nhà ở của người dân. Cần có cơ chế lựa chọn nhà đầu tư có năng lực, phát hiện kịp thời những dự án chậm tiến độ, làm thiệt hại cho nhà nước và người dân. Các giải pháp được đưa ra là hạn chế gia tăng dân số ở nội đô, nông thôn.

Xu hướng đô thị hóa tăng nhanh trong khi đó người dân có xu hướng dịch chuyển về các đô thị lớn để tìm kiếm việc làm dẫn đến dân số các đô thị tăng nhanh, bình quân mỗi năm tăng 2%. Mặt khác dân số nội đô cao, trong khi hạ tầng giao thông chậm được đầu tư, từ đó dẫn đến áp lực lớn cho cuộc sống người dân. Cần có một hệ thống giải pháp đồng bộ, kiểm soát chặt chẽ xây dựng nhà cao tầng ở các đô thị lớn. Có kế hoạch đầu tư xây dựng đối trọng ở phía ngoài nội đô để giảm người dân dồn về nội đô. Thành phố Hà Nội đã điều chỉnh khu vực phía Bắc thành phố để giãn dân ra ngoài. Bố trí nguồn lực đưa các nhà máy, xí nghiệp ra khỏi nội đô. Về dài hạn, cần xây dựng đô thị vùng gắn với sự phát triển khu công nghiệp, cụm công nghiệp để giữ chân người lao động.

Về việc xử lý vi phạm trật tự xây dựng nhà 8B Lê Trực, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã chỉ đạo rõ, đề nghị bộ Xây dựng phối hợp với TP Hà Nội để xử lý dứt điểm, an toàn cho người dân. Cùng với đó UBND thành phố Hà Nội tiếp tục xử lý vi phạm xây dựng khu nhà HH Linh Đàm.

Về công tác quản lý nhà có tranh chấp, đề nghị Bộ Xây dựng và Bộ Công an cùng các địa phương xử lý nghiêm theo Chỉ thị 29 của Chính phủ để vận hành nhà chung cư theo đúng pháp luật, xử lý dứt điểm những chủ đầu tư, Ban quản lý vi pham quỹ bảo trì nhà cao tầng. Các giải pháp khắc phục ách tắc trong xây dựng đã được Bộ trưởng Bộ Xây dựng trả lời rõ. Những dự án, công trình hoàn thiện các giải pháp phân quyền mạnh hơn, lồng nghép các yếu tố như  phòng cháy chữa cháy, cải cách thủ tục hành chính, áp dụng cơ chế một cửa liên thông, xử lý nghiêm cán bộ gây phiền hà sách nhiễu cho người dân.

Ngay sau khi Bộ trưởng Bộ Xây dựng trả lời chất vấn, 11 đại biểu tiếp tục đặt các câu hỏi xung quanh các vấn đề còn tồn tại của ngành xây dựng cần được giải đáp. Nhiều câu trả lởi của Bộ trưởng trong các lần trả lời chưa giải đáp hết những thắc mắc của đại biểu Quốc hội và cử tri, tiếp tục được các đại biểu Quốc hội tranh luận, yêu cầu làm rõ. 

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chỉ đạo: Bộ trưởng Bộ Xây dựng nghiên cứu kỹ và trả lời tất cả những câu hỏi của đại biểu bằng văn bản. 

 Đại biểu Nguyễn Mai Bộ (An Giang): Với hành vi tự xử lý chuyển đổi công năng ở công trình xây dựng, đề nghị Bộ trưởng rà soát lại vấn đề này để đảm bảo quyền lợi cho người dân. Chủ đầu tư có nơi chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng, quỹ bảo trì ở hàng loạt chung cư không xử lý…

Đại biểu Đinh Duy Vượt (Gia Lai): Nhiều lỗi quy hoạch đô thị gây bức xúc cho dân. Đó là, đường tại các đô thị luôn luôn đào đi lấp lại; Các công trình xây dựng không được che chắn, thậm chí làm chết người; Công trình xây dựng làm lún, sập nhà bên cạnh… Bộ trưởng cho biết nguyên nhân, giải pháp cấp thiết lâu dài?

Đại biểu Tô Thị Bích Châu (TP Hồ Chí Minh): Bộ trưởng đã trả lời về điều chỉnh Thông tư 02, Tuy nhiên, tôi đề nghị Bộ trưởng sau khi có điều chỉnh Thông tư 02, phải giải quyết được sự mâu thuẫn hiện nay. Tôi đã tiếp xúc nhiều cử tri, tình hình hết sức phức tạp. Như vậy, sau khi sửa Thông tư 02 này, phải giải quyết được mâu thuẫn. Nếu không, sẽ bị kẻ xấu lợi dụng tình hình này.

Đại biểu Nguyễn Thị Phúc (Hưng Yên): Các dự án xây dựng có vốn đầu tư nhà nước, ngoài việc các dự án có định mức cao hơn dự án xây dựng tư nhân, cử tri cho rằng việc kéo dài tiến độ các dự án xây dựng có vốn ngân sách nhà nước gây ra việc phát sinh chi phí, hệ lụy, nếu nhà thầu không cắt giảm chi phí theo dự toán ban đầu thì sẽ lỗ. Nếu cắt giảm chi phí thì ảnh hưởng đến chất lượng tiếp theo của công trình. Hiệu quả lao động sản xuất, các nhà thầu có năng lực thực sự thì xa dần các dự án có vốn đầu tư Nhà nước, chỉ còn những đơn vị sản xuất kém, dẫn đến chất lượng công trình kém. Bộ trưởng đưa ra giải pháp nào để đẩy nhanh tiến độ?

Đại biểu Ngô Trung Thành (Đắk Lắk): Thời gian qua, dư luận và cử tri bức xúc trước việc tùy tiện, thay đổi mục đích sử sụng đất, xây dựng công trình vào đất cây xanh, đất giao thông, đất đai dành xây chung cư cao ốc, dẫn đến hạ tầng đô thị bị quá tải, quy hoạch chung bị phá vỡ, báo cáo của Bộ Xây dựng cũng thừa nhận thực trạng này. Phần trả lời của Bộ trưởng chưa rõ trách nhiệm Bộ Xây dựng. Vì vậy, đề nghị Bộ trưởng cho biết, Bên cạnh trách nhiệm địa phương thì Bộ Xây dựng để xảy ra tình trạng này, Bộ trưởng đã thực hiện đầy đủ trách nhiệm thanh tra kiểm tra và xử lý với vụ việc cụ thể nào hay chưa? Bộ trưởng đã đưa ra nhiều giải pháp, vậy đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp nào là quan trọng nhất?

Đại biểu Bùi Xuân Thống (Đồng Nai): Việc xây dựng kiến trúc đô thị chưa được làm nghiêm túc dẫn đến các đô thị bị ngập úng, nền đường khi làm lại cao hơn nhà dân. Bộ trưởng có giải pháp gì khắc phục tình trạng này trong thời gian tới?

Đại biểu Nguyễn Thanh Hải (Tiền Giang): Thời gian qua phát sinh nhiều vụ cháy lớn ở nhiều nhà cao tầng, chung cư gây thiệt hại lớn đến tính mạng và tài sản của người dân. Ngoài trách nhiệm kiểm tra, giám sát pháp luật phòng cháy chữa cháy của cơ quan công an, trách nhiệm của Bộ trưởng như thế nào trong quản lý thiết kế xây dựng, công trình có ảnh hưởng tác động đến cộng đồng dân cư, phương hướng khắc phục, đặc biệt là tuân thủ luật xây dựng trong thời gian tới?.

Qua khảo sát tình trạng công nhân, người lao động có thu nhập thấp tại các khu đô thị, công nghiệp có khó khăn nhà ở, Bộ trưởng có giải pháp thiết thực nào nhằm tạo điều kiện phát triển nhà ở xã hội cho các đối tượng nêu trên?

Các đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể, tập trung vào các vấn đề liên quan tới hạ tầng giao thông

Đai biểu Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long): Các đô thị lớn, nhất là Hà Nội, TP Hồ Chí Minh có tình trạng ùn tắc giao thông chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, ùn tắc cục bộ ở các khu đô thị mới do công tác quy hoạch: Dọc đoạn đường Lê Văn Lương, Hà Nội chỉ 2km thôi nhưng có 40 tòa nhà cao ốc; Nguyễn Hữu Cảnh (TP Hồ Chí Minh) chưa tới 3km mà tới tới 17 chung cư. Xin Bộ trưởng nêu rõ trách nhiệm vấn đề này ở đâu, bài học gì rút ra trong công tác quy hoạch và phát triển hạ tầng đô thị tương lai như thế nào?

Đại biểu Trần Thị Hằng (Bắc Ninh): Trách nhiệm Bộ trưởng ở đâu khi tình trạng điều chỉnh quy hoạch cục bộ, điều chỉnh quy hoạch chi tiết diễn ra khá phổ biến, tùy tiện không tuân thủ trình tự, thẩm quyền việc này cấp thiết tới mức ngày 1/3/2019, Thủ tướng Chính phủ ban hành chỉ thị 05 là yêu cầu tăng cường chấn chỉnh công tác quy hoạch xây dựng?

Về vấn đề cải tạo nhà chung cư xuống cấp, Bộ trưởng đã trả lời nhưng trả lời của Bộ trưởng đưa ra một số giải pháp trong thời gian tới, đề nghị Bộ trưởng cho biết thời gian tới là bao giờ? Đề nghị Bộ trưởng có lộ trình cụ thể, đề xuất chính sách cụ thể để vấn đề này khả thi?

Đại biểu Phạm Đình Toản (Hưng Yên): Hiện nay, thu hút đầu tư ngoài ngân sách cung cấp dịch vụ đô thị, cung cấp dịch vụ cấp thoát nước rác thải hết sức khó khăn. Bộ trưởng cho biết giải pháp?

Nhiều dự án nhà nước thời gian qua thực hiện chìa khoa trao tay nhưng có nhiều hạn chế, chậm tiến độ, tăng chi phí, điều chỉnh tăng đầu tư nhiều lần. Bộ trưởng cho biết trách nhiệm, giải pháp giải quyết?

Đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình): Bộ trưởng nói về điều chỉnh quy hoạch tùy tiện thời gian tới, trong năm nay và sang năm sẽ thanh tra nhưng nếu được, từ nay đến kỳ họp thứ 8 có kết quả thanh tra để báo cáo Quốc hội.

Đối với các chủ đầu tư năng lực đạo đức yếu kém, kinh doanh chụp giật, vi phạm pháp luật đã xử lý rồi, nhưng phải làm sao loại họ bỏ thị trường kinh doanh bất động sản. Giải pháp lập danh mục, danh sách công khai trên cổng thông tin điện tử của Bộ, để người dân, giám sát, không mua sản phẩm của họ nữa?

Đại biểu Nguyễn Văn Hiển (Lâm Đồng): Về nhà 8B Lê Trực, tòa nhà này cắt theo chiều dọc, nguy cơ mất an toàn rất cao, không đảm bảo an toàn kỹ thuật, trong tình huống này, xử lý nghiêm các vi phạm là chắc chắn, tuy nhiên tình huống có phá rỡ tòa nhà hay không. Đây là vấn đề tôi muốn Bộ trưởng nêu rõ.

Đại biểu Đặng Thuần Phong (Bến Tre): Ngày 9/1/2019, tôi chuyển đơn của Uỷ ban các vấn đề xã hội tiếp nhận gửi đến Bộ trưởng đến nay Bộ trưởng không trả lời, xung quanh toàn bộ hệ thống chiếu sáng của tòa nhà Quốc hội, chưa thanh toán cho chủ đầu tư, họ đã nợ lãi ngân hàng hơn 1,5 năm đến nay lãi xuất là 24 tỷ, tôi biết vốn dự phòng đã trả tiền nhà xuốc hội, tôi vọng Bộ trưởng trả lời và sớm giải quyết vấn đề này cho Quốc hội biết.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh): Dư luận cử tri và nhiều báo chí chính thống nêu, thứ nhất, sự nhọc nhằn dự án tâm linh và dự án du lịch có những bài báo rút tít: Nghèo mà không có tiền thì không đi chùa được vì nhiều khâu dịch vụ phải đóng tiền. Về quản lý về tài nguyên đất đai, việc đầu tư tư nhân kiểm soát chặt chẽ như vậy hay không. Sự phân bổ hàng nghìn ha cho dự án này có hợp lý hay không, chưa kể những đầu tư khác như điện, đường mà nhà nước đã đầu tư vào khu vực này?

Đại biểu Phạm Văn Hoàn (Đồng Tháp): Ở Việt Nam có nên quy hoạch cả ngàn ha hay không, cả 5 ha cho du lịch tâm linh, kết hợp nghỉ dưỡng hay không, trong khi đất chúng ta là hữu hạn. Trên thế giới có nước nào quy hoạch như vậy hay không?

Trong phần trả lời các câu hỏi mà chiều qua các đại biểu Quốc hội đã đặt ra, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà đã đề cập tới các nội dung về quyền và trách nhiệm của các nhà đầu tư các dự án chung cư; việc điều chỉnh chiều cao của các nhà cao tầng trong các thành phố lớn; quy định về người nước ngoài mua và sở hữu nhà tại Việt Nam và về vụ phá dỡ nhà 8B Lê Trực. 

Cụ thể, các dự án bất động sản bị dừng triển khai do lỗi của nhà đầu tư thì nhà đầu tư phải đền bù cho các nhà đầu tư thứ cấp.

UBND các thành phố phải điều chỉnh chiều cao tầng của các tòa nhà tại thành phố và đầu tư hệ thống hạ tầng.

Pháp luật cho phép người nước ngoài mua và sở hữu nhà tại tại Việt Nam, đồng thời có quy định của Bộ Quốc phòng về các khu vực đất đai, bất động sản được mua. Luật không cho người Việt Nam cho đứng tên mua nhà, nhưng thực tế vẫn có. Trước mắt đề nghị các địa phương nắm tình hình cư trú các địa phương để có giải pháp.

Hiện nay có nhiều quy hoạch chậm triển khai ảnh hưởng đến quyền lợi người dân. Chính quyền các địa phương cần rà soát lại quy hoạch, có giải pháp đẩy nhanh tiến độ cho các dự án.

Quản lý nhà nước về bất động sản còn phân tán. Bộ Xây dựng, Bộ TNMT, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch Đầu tư…đều có những trách nhiệm cụ thể liên quan trong quản lý bất động sản. Mô hình quản lý này tương đối hợp lý với điều kiện các bộ ngành thực hiện đúng chức năng.

Nhà 8B Lê Trực đang trong giai đoạn phá dỡ với lộ trình cụ thể. UBND thành phố Hà Nội đang chỉ đạo để triển khai. Tới nay chưa có kết luân cụ thể cho nhà 8B Lê Trưc, nhưng Bộ Xây dựng đã giao Viện Khoa học xây dựng và các chuyên gia đầu ngành và có văn bản hướng dẫn UBND TP Hà Nội. Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục hỗ trợ UBND thành phố Hà Nội xử lý vụ việc này.

Cơ quan chuyên môn của Bộ Xây dựng có trách nhiệm thẩm định nhà từ 25 tầng trở lên, tuy nhiên Bộ Xây dựng chưa giám sát tốt việc này, để xảy nhà tình trạng nhiều nhà cao tầng với mật độ cao, phá vỡ quy hoạch ở Hà Nội, gây nhiều hệ lụy. Đây là trách nhiệm của Bộ Xây dựng.

Về vấn đề điều kiện để chủ đầu đầu tư kinh doanh mở bán căn hộ đã được quy định đầy đủ. Tuy nhiên, thực tế vẫn có nhiều chủ đầu tư vi phạm. Về giải pháp, đề nghị các Sở xây dựng kịp thời có văn bản thông báo về điều kiện đủ để đưa vào kinh doanh khi các chủ đầu tư yêu cầu. Trên thực tế, nhiều địa phương chậm trả lời chủ đầu tư tho quy định của pháp luật. Nếu không có thông báo đủ điều kiện của Sở Xây dựng thì chủ đầu tư sẽ tiếp tục làm. Chính quyền địa phương phải thường xuyên thanh tra, kiểm tra, nếu vi phạm phải xử lý nghiêm theo quy định pháp luật. Nếu nghiêm trọng sẽ xử lý hình sự.

Về vấn đề nhà ở cho người dân ở những vùng thường xuyên chịu tác động bất lợi của thiên tai, trong những năm qua, Đảng và nhà nước có chính sách hỗ trợ nhà ở cho những vùng khó khăn, bị tác động bởi thiên tai. Đã có đề án di dân khẩn cấp khỏi những vùng có nguy cơ sạt lở cao. Bố trí những khu tái định cư phù hợp. Bộ Tài nguyên Môi trường đã lập bản đồ các khu vực có nguy cơ sạt lở cao để các ngành liên quan có căn cứ để xây dựng quy hoạch, nhất là các quy hoạch về điểm dân cư.

Trường hợp các dự án bất động sản vi phạm bị dừng triển khai do lỗi của chủ đầu tư thi chủ đầu đầu tư phải đền bù quyền lợi cho những nhà đầu tư thứ cấp đã đầu tư vốn, đã đóng tiền chuyển nhượng đất đai ở dự án đó trên cơ sở hợp đồng kinh tế đã ký. Trường hợp chủ đầu tư không đủ khả năng thanh toán cho nhà đầu tư cấp 1 thì phải phát mại tài sản thế chấp hoặc cưỡng chế thu hồi tài sản của nhà đầu tư để đền bù cho những nhà đầu tư thứ cấp theo quy định của pháp luật.

Về việc chiếm dụng phần diện tích sử dụng chung của các chung cư, thanh tra Bộ xây dựng và thanh tra các địa phương đã biết và đã tham mưu trình Chính phủ ban hành nghị định 139/2017 trong đó có quy định về xử phạt hành chính các vi phạm, tự ý chuyển đổi công năng mục đích sử dụng phần sở hữu chung, sử dụng chung. Đối với chủ đầu tư, ngoài việc xử phạt bằng tiền còn áp dụng các biện pháp khắc phục hiệu quả. Trong năm 2018, 6 tháng đầu năm 2019 thanh tra Sở Xây dựng Hà Nội và TP HCM đã tiến hành kiểm tra 92 dự án chung cư , xử phạt vi phạm hành chính số tiền 5,5 tỷ đồng và yêu cầu áp dụng biện pháp áp dụng hậu quả đối với 20 chủ đầu tư có hành vi tự ý chuyển đổi công năng, mục đích sử dụng phần sở hữu chung. Qua thanh tra chưa phát hiện trường hợp lạm dụng tín nhiệm quỹ bảo trì chung cư.

Đầu giờ sáng 5/6, Quốc hội tiếp tục phiên chất vấn và trả lời chất vấn về lĩnh vực quản lý xây dựng. Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà và Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng sẽ làm rõ thêm những vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm. Sau đó, sẽ là nội dung chất vấn liên quan lĩnh vực giao thông vận tải.

Tiếp đó, Quốc hội sẽ chất vấn nhóm vấn đề thứ 3 dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân về  lĩnh vực giao thông vận tải: Xử lý vướng mắc về kết cấu hạ tầng giao thông, nhất là các công trình giao thông trọng điểm, đội vốn lớn, chậm tiến độ, chất lượng kém. Cùng với đó là công tác quản lý hoạt động vận tải, chất lượng phương tiện, quản lý xe hợp đồng điện tử; công tác đào tạo, sát hạch, cấp, thu hồi giấy phép lái xe cơ giới; việc thực hiện, quản lý, giám sát thu phí tự động không dừng tại các trạm thu phí hoàn vốn dự án đầu tư trên Quốc lộ, đường bộ cao tốc; công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.

Trong sáng 5/6, sau khi Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà và Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Định Dũng trả lời các câu hỏi chất vấn của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Giao thông và Vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thể sẽ báo cáo tình hình và đón các câu chất vấn của đại biểu. Cùng có mặt tại phiên chất vấn sáng nay là Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Công an, Y tế; Tổng Thanh tra Chính phủ, Tổng Kiểm toán Nhà nước cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Xem chi tiết bài tường thuật trực tiếp phiên chất vấn và trả lời chất vấn ngày thứ nhất tại đây.