Đồng thuận, quyết tâm cao - Nhìn từ các phiên chất vấn tại Quốc hội

Đây là lần thứ ba Quốc hội khóa XIV tiến hành hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội. Phát huy những mặt tích cực đã làm được của các kỳ họp trước, phiên chất vấn diễn ra trong không khí dân chủ, sôi nổi và xây dựng. Tại các phiên chất vấn, đã có nhiều lượt đại biểu đặt câu hỏi chất vấn và nhiều đại biểu Quốc hội tham gia tranh luận.

Không khí dân chủ, thẳng thắn

Nối tiếp sự đổi mới thành công của kỳ họp trước, tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội dành thêm nửa ngày cho hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, mặc dù các nhóm vấn đề chất vấn không tăng thêm. Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc đánh giá đây là cơ hội để đại biểu Quốc hội có thêm thời gian chất vấn thành viên Chính phủ. Đại biểu Quốc hội tiếp tục tranh luận và tranh luận lại các vấn đề thành viên Chính phủ đã trả lời, thậm chí tranh luận cả với đại biểu Quốc hội để cùng nhau “đào sâu”, làm rõ vấn đề.

Tại kỳ họp này, Quốc hội đã tiến hành chất vấn về 4 nhóm nội dung liên quan đến những vấn đề nhân dân, cử tri cả nước quan tâm, những vấn đề quan trọng đối với sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước. Đó là về công tác quản lý thuế, hải quan, tăng cường quản lý nợ công an toàn hiệu quả; việc điều hành chính sách tiền tệ; giải pháp đảm bảo an toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống ngân hàng; ứng dụng công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và công tác quản lý nhà nước về báo chí, truyền thông; nâng cao chất lượng công tác xét xử, xây dựng đội ngũ cán bộ ngành tòa án nhân dân đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp.

Theo đánh giá của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân các nhóm vấn đề chất vấn được Quốc hội lựa chọn đều là những vấn đề bức xúc, được đông đảo cử tri và dư luận xã hội quan tâm.

Tiếp nối những đổi mới tích cực và hữu hiệu trong các phiên chất vấn lần trước, tại kỳ họp này, quyền tranh luận của đại biểu Quốc hội tiếp tục được thực hiện và phát huy, với tinh thần thẳng thắn, trách nhiệm, xây dựng. Qua phần trả lời của các thành viên Chính phủ, đại biểu nào chưa hài lòng với câu trả lời có thể chất vấn lại, phản biện hoặc tranh luận thêm, làm rõ hơn nội dung chất vấn, đề cập sâu sắc từ nhiều góc độ và đi đến tận cùng của vấn đề. Cũng qua phần tranh luận, các Bộ trưởng, thành viên Chính phủ có thể giải trình cặn kẽ hơn những việc đã làm, đang làm hoặc chưa làm được, những khó khăn đặt ra, định hướng sắp tới và giải pháp khả thi.

Trong quá trình chất vấn, các Phó Thủ tướng Chính phủ: Vương Đình Huệ, Vũ Đức Đam, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ trưởng Bộ Công an đã tham gia giải trình và báo cáo làm rõ thêm những vấn đề liên quan đến nội dung chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Lần đầu tiên đăng đàn trước Quốc hội, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Lê Minh Hưng đã nhận nhiều lời khen ngợi của các đại biểu bên hành lang Quốc hội và cử tri theo dõi qua phát thanh, truyền hình trực tiếp. Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Lê Thanh Vân đánh giá, Thống đốc Lê Minh Hưng là gương mặt mới trong Chính phủ, phần trả lời lưu loát, trôi chảy, thể hiện sự bình tĩnh, tự tin, nắm chắc vấn đề, trả lời rành mạch các câu hỏi đại biểu đặt ra.

Đáp ứng mong đợi của cử tri

Qua 3 ngày chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá Thủ tướng Chính phủ, các thành viên của Chính phủ, người đứng đầu ngành Tòa án nắm chắc chức năng, nhiệm vụ, thực trạng của ngành, lĩnh vực phụ trách; nghiêm túc trả lời đầy đủ, giải trình rõ nhiều vấn đề đại biểu nêu, làm rõ những vấn đề thuộc phạm vi trách nhiệm của mình phụ trách; cam kết tập trung chỉ đạo khắc phục những tồn tại, hạn chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả điều hành, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, quyết tâm tạo sự chuyển biến trong thời gian tới.

Trong nửa ngày cuối cùng của phiên chất vấn, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã thay mặt Chính phủ, trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về những vấn đề thuộc trách nhiệm của Chính phủ. Khác với các phiên chất vấn trước đây, tại kỳ họp này, Quốc hội dành gần trọn một buổi làm việc để Thủ tướng Chính phủ trả lời các chất vấn của đại biểu Quốc hội, làm rõ những vấn đề cử tri quan tâm. Việc kéo dài thời gian trả lời chất vấn của Thủ tướng theo đánh giá của nhiều đại biểu là đã đáp ứng mong đợi của cử tri bởi chỉ có Thủ tướng trên cương vị của mình mới có thể trả lời thỏa đáng những vấn đề hệ trọng quốc gia.

Tại phiên chất vấn đã có 48 đại biểu Quốc hội đăng ký, trong đó 23 đại biểu đã đặt câu hỏi chất vấn và 4 đại biểu tranh luận đối với Thủ tướng về các nội dung quản lý nợ công, vay nợ nước ngoài; dự án BOT và chủ trương của Chính phủ đối với các dự án BOT trong thời gian tới; công tác điều hành của Chính phủ; xây dựng Chính phủ kiến tạo, Chính phủ điện tử; tăng cường tiếp cận Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0...

Trước câu hỏi của đại biểu liệu có tình trạng “chìm xuồng” trong quá trình xử lý những vụ án liên quan đến tham nhũng hay không, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định không có vùng cấm trong xử lý tham nhũng. “Tôi xin khẳng định Đảng và Nhà nước không cho phép chìm xuồng các vụ án tham nhũng lớn mà nhân dân dư luận bức xúc”, Thủ tướng khẳng định và nhấn mạnh, các hệ thống hành pháp, tư pháp sẽ phối hợp làm tốt hơn để nhân dân yên tâm hơn, công khai kết quả trước Quốc hội các vụ án đã được phát hiện.