Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Trưởng SOM ASEAN của Lào, ông Thongphane Savanphet tại cuộc phỏng vấn.
Trả lời phỏng vấn phóng viên TTXVN tại Viêng Chăn, đánh giá về việc Việt Nam, trên vai trò Chủ tịch ASEAN, đã dẫn dắt ASEAN vượt qua khó khăn của dịch bệnh COVID-19 như thế nào, Thứ trưởng Thongphane Savanphet cho biết năm 2020, trong bối cảnh khu vực và thế giới đang phải đối mặt với những khó khăn và thách thức lớn chưa từng có, vai trò của nước chủ tịch trong việc làm thế nào để dẫn dắt ASEAN tăng cường sự gắn kết trong nội khối là hết sức quan trọng. Trong giai đoạn vừa qua, Việt Nam với tư cách là Chủ tịch đã cố gắng lãnh đạo các nước ASEAN để cùng nhau vượt qua những thách thức mà ASEAN phải đối mặt do tác động của dịch bệnh.
Cụ thể, Việt Nam đã đưa ra nhiều sáng kiến khác nhau về phương thức kết nối để tổ chức các cuộc gặp từ cấp cao, cấp bộ trưởng, cho đến cấp chuyên viên, để các bên có thể cùng nhau ngăn chặn và xử lý tác động của đại dịch. Trong giai đoạn vừa qua, dưới sự dẫn dắt của Việt Nam, bất chấp đại dịch COVID-19 hoành hành, các cuộc họp cấp cao trong ASEAN, ASEAN + 3, ASEAN với các nước đối tác… vẫn diễn ra. Tất cả các cuộc họp này đều cùng mục đích để các bên cùng nhau trao đổi kinh nghiệm về cách thức ngăn ngừa và xử lý tác động của đại dịch. Bên cạnh đó, ASEAN cũng thiết lập cơ chế trao đổi và tham vấn lẫn nhau để cùng tổ chức triển khai các thỏa thuận của lãnh đạo ASEAN, các bộ trưởng ASEAN, cũng như trong hợp tác của khối với các nước đối tác.
Theo Trưởng SOM ASEAN của Lào, Việt Nam đang là nước đóng vai trò chính trong việc thúc đẩy, tổ chức thực hiện các thỏa thuận khác nhau của lãnh đạo ASEAN như việc thành lập quỹ đầu tư ASEAN trong phòng chống COVID-19 hay thành lập kho dự phòng các thiết bị y tế để ứng phó đại dịch COVID-19 và các bệnh nguy hiểm khác trong tương lai. Những điều này cho thấy cho dù gặp nhiều khó khăn trong năm làm Chủ tịch ASEAN 2020 nhưng Việt Nam đã có nhiều sáng kiến, ưu tiên khác nhau để thúc đẩy các nước thành viên ASEAN khác cùng tổ chức thực hiện. Đến thời điểm hiện tại, nửa năm đã trôi qua, việc tổ chức thực hiện công việc đã có nhiều tiến triển tích cực theo nhất trí trước đây.
Đánh giá về những điều chỉnh trong chương trình nghị sự mà Việt Nam đã thực hiện cho năm chủ tịch để ứng phó với khó khăn do COVID-19 gây ra, Thứ trưởng Ngoại giao Lào cho biết trong bối cảnh tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, các nước ASEAN và các đối tác đối thoại phải thực hiện nhiều biện pháp khác nhau để ngăn chặn và ngăn chặn dịch bệnh lây lan, trong đó có những biện pháp mạnh như đóng cửa biên giới, đóng cửa các đường bay khiến việc đi lại khó khăn, Việt Nam đã nhanh chóng điều chỉnh kế hoạch tổ chức các cuộc họp theo hình thức trực tuyến nếu phù hợp hoặc lùi lịch tổ chức các cuộc họp trực tiếp chuyển sang giai đoạn cuối năm. Thời gian cho thấy biện pháp mà Việt Nam thực hiện là rất tốt.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về những kỳ vọng vào Việt Nam trên vai trò Chủ tịch ASEAN trong 6 tháng còn lại của năm 2020, Thứ trưởng Thongphane Savanphet bày tỏ khen ngợi chủ đề “ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” mà nước Chủ tịch ASEAN đưa ra, khẳng định chủ đề này rất phù hợp với sự hợp tác của ASEAN.
Theo ông Thongphane, trong thời gian qua, Việt Nam đã có nhiều sáng kiến và ưu tiên trình ASEAN để các nước cùng nhau thực hiện trong năm 2020 và 6 tháng đầu năm, đã có rất nhiều tiến triển trong việc tổ chức thực hiện. Do vậy, 6 tháng tới sẽ là giai đoạn gặt hái thành quả đã thực hiện, điển hình là các văn kiện được chuẩn bị để trình Hội nghị cấp cao lần thứ 37 sẽ diễn ra vào cuối năm nay. Bên cạnh đó, trước Hội nghị cấp cao 37, cũng sẽ diễn ra các cuộc họp Ngoại trưởng ASEAN, Ngoại trưởng ASEAN với các nước đối tác đối thoại, do đó, trong giai đoạn này, sẽ có rất nhiều tài liệu, sáng kiến để trình các bộ trưởng và các nguyên thủ để thông qua. Những văn kiện này sẽ là nền tảng quan trọng cho sự hợp tác trong ASEAN cũng như giữa ASEAN với các đối tác đối thoại.
Thứ trưởng Ngoại giao Lào nhận định, giai đoạn cuối năm 2020 sẽ rất quan trọng do đầu năm các cuộc họp chỉ tập trung vào các cuộc họp nội khối ASEAN, nhưng trong giai đoạn 6 tháng cuối năm, sẽ có các cuộc họp giữa ngoại trưởng các nước ASEAN với các nước đối tác đối thoại; Cuộc họp bộ trưởng với các nước thành viên EAS, với sự tham dự của 27 nước và cuộc họp cấp cao giữa các nguyên thủ ASEAN với nguyên thủ các nước đối tác đối thoại. Điều đó cho thấy giai đoạn cuối năm sẽ có nhiều việc và Việt Nam với tư cách là Chủ tịch ASEAN sẽ có vai trò rất quan trọng trong việc thúc đẩy tổ chức thực hiện thành công các sáng kiến và ưu tiên khác nhau trong các lĩnh vực từ kinh tế, xã hội cho đến an ninh…
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Trưởng Som ASEAN Lào tin tưởng, dưới sự lãnh đạo của Việt Nam, ASEAN sẽ cùng nhau tiến tới thành công và CHDCND Lào sẽ luôn ủng hộ và hỗ trợ để Việt Nam hoàn thành vai trò Chủ tịch ASEAN.