Theo UBND TP Hồ Chí Minh, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 167/NĐ-CP ngày 31/12/2017 về xử lý, sắp xếp lại tài sản công; trong đó, có cả doanh nghiệp cổ phần hóa mà vốn nhà nước từ 51% trở lên. Tuy nhiên, Nghị định này không xác định có thay thế, bãi bỏ hay tiếp tục các văn bản chỉ đạo trước đó của Thủ tướng Chính phủ về vấn đề này hay không như Công văn số 10285/VPCP-ĐMDN ngày 29/11/2016, Công văn số 324/TTg-V.I ngày 7/3/2017, Thông báo số 440/TB-VPCP ngày 19/9/2017, Thông báo số 563/TB-VPCP ngày 7/12/2017 của Văn phòng Chính phủ.
Trong khi đó, thời gian gần đây, nhiều doanh nghiệp đã cổ phần hóa từ trước khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg ngày 19/1/2007 về sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước. Các doanh nghiệp kiến nghị Bộ Tài chính có ý kiến về chuyển mục đích sử dụng đất cho các dự án mà doanh nghiệp đã được chuyển mục đích sử dụng đất trước khi Thủ tướng Chính phủ có các văn bản chỉ đạo nêu trên.
Trả lời kiến nghị này của doanh nghiệp, Bộ Tài chính cho biết đến nay chưa có văn bản thay thế, đề nghị rà soát thực hiện theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng chính phủ. Trên cơ sở đó, UBND TP Hồ Chí Minh kiến nghị Thủ tướng Chính phủ gia các bộ, ngành có ý kiến hướng dẫn cụ thể thực hiện cho từng nội dung.
Về trình tự thủ tục thu hồi đất theo Nghị định 167/NĐ-CP và Thông tư số 37/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính, UBND TP Hồ Chí Minh cho rằng, Luật Đất đai 2013 có những quy định khác nhau về căn cứ pháp luật, trình tự thủ tục thu hồi đất, trình tự thủ tục lập thẩm định phê duyệt phướng án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
Từ đó, UBND TP Hồ Chí Minh đề xuất Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính hướng dẫn quy định rõ 4 nội dung gồm: trình tự thu hồi đất; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; trình tự lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện phương án bồi thường hỗ trợ, tái định cư; cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc và cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất.
Tại Luật Đất đai 2013 chỉ đề cập tới việc thu hồi đất trước thời hạn thông báo thu hồi đất (90 ngày đối với đất nông nghiệp và 180 ngày đối với đất phi nông nghiệp) nhưng không đề cập việc chi trả bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với các trường hợp đồng thuận và bàn giao mặt bằng trước thời hạn. Từ đó, UBND TP Hồ Chí Minh đề xuất Bộ Tài nguyên và Môi trường phố hợp với các bộ ngành, hướng dẫn để đảm bảo cơ sở pháp lý áp dụng chung trên địa bàn thành phố.
Ngoài ra, khi áp dụng các phương án xác định giá đất theo Thông tư 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phát sinh một số nội dung liên quan đến việc khảo sát, thu thập thông tin thị trường. Vì thế UBND TP Hồ Chí Minh đề xuất Bộ Tài nguyên và Môi trường sửa đổi, điều chỉnh nội dung liên quan đến vấn đề này.
Trong thời gian chờ bổ sung, điều chỉnh, UBND TP Hồ Chí Minh đề xuất Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản hướng dẫn, cho phép được áp dụng lãi suất cho vay trung hạn bình quân tại thời điểm định giá đất của loại tiền Việt Nam đồng của các ngân hàng thương mại nhà nước trên địa bàn cấp tỉnh để thực hiện dự án bất động sản.
Trước đó tại buổi làm việc với Thủ tướng Chính phủ, UBND TP Hồ Chí Minh đã đề xuất Thủ tướng Chính phủ được thực hiện thí điểm cơ chế đặc thù rút ngắn thời gian bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, bàn giao mặt bằng. Thủ tướng đã giao Bộ Tài nguyên và Môi trường tổng hợp ý kiến của các bộ, ngành tại buổi làm việc, đưa ra thảo luận tại phiên họp Chính phủ tới, làm cơ sở để Chính phủ đưa ra Nghị quyết giúp thành phố thực hiện thí điểm cơ chế này.