Mới đây, từ ngày (9-12/7) thực hiện chủ trương của UBND thành phố Hà Nội về công tác phục vụ thoát nước mùa mưa theo quy định, Công ty Thoát nước Hà Nội đã xả khoảng 1 triệu m3 nước từ hồ Tây ra sông Tô Lịch. Việc mở cửa xả này đã làm cho thượng nguồn sông Tô Lịch thay đổi bất ngờ. Nguồn nước thải bị ô nhiễm hằng ngày của sông được thay thế bằng nước hồ Tây.
Các chuyên gia đặt 4 tấm vật liệu Bioreactor xử lý bùn tại khu thí điểm làm sạch nước sông Tô Lịch.
Tuy nhiên, đoạn đầu nguồn sông Tô Lịch (đường Nguyễn Đình Hoàn, quận Cầu Giấy) lại đang được chọn để làm thí điểm công nghệ Nano bioreactor của Nhật Bản. Đặc biệt, dự án thí điểm này sắp hết hạn sau 2 tháng chạy thử nghiệm (16/5 - 16/7). Sau khi Công ty Thoát nước Hà Nội ngừng việc xả nước, chuyên gia Nhật Bản kiểm tra hệ vi sinh vật của tấm Bioreactor thì thấy toàn bộ hệ vi sinh vật có lợi do các tấm Bioreactor kích hoạt trong vòng gần 2 tháng qua đã bị cuốn trôi và không còn ở khu vực thử nghiệm .
Nhiều người lo ngại, việc xả nước hồ Tây vào sông Tô Lịch sẽ khiến mẫu nước phân tích để đánh giá hiệu quả của công nghệ Nano sẽ bị sai lệch.
Độ trong của nước, có thể nhìn thấy tận đáy bùn đang bị phân hủy nhờ xử lý bằng công nghệ nano-bioreactor.
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Tuấn Anh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Cải thiện môi trường Việt Nhật (JVE, đơn vị lắp đặt thí điểm) cho biết: "Chúng tôi cần nước ô nhiễm của sông Tô Lịch, chứ không cần nước màu xanh của hồ Tây đổ vào. Vì công nghệ Nhật Bản chỉ xử lý sông Tô Lịch trong điều kiện bình thường, tức lúc sông đang ô nhiễm.
Để khách quan, chúng tôi có đề xuất với chính quyền thành phố xin lùi lại thời gian lấy mẫu nước để phân tích. Khi nào nước sông trở lại bình thường như cũ thì chúng tôi mới lấy mẫu".
Về kết quả sau gần 2 tháng thử nghiệm, ông Tuấn Anh cho biết, các chỉ số đo đạc được đều khả quan, đặc biệt là các tiêu chí về độ dày bùn, nồng độ oxy hòa tan.
Tiến sĩ Takeba Akira, Cố vấn Tổ chức xúc tiến Thương mại - Môi trường Nhật Bản cho biết thêm: "Quan điểm của chúng tôi là ủng hộ việc xả nước nhưng cần làm theo thứ tự. Tức là làm sạch sông rồi mới xả nước vào. Một dòng sông phải có nước sạch cấp, dòng chảy, trong khi đó sông Tô Lịch chỉ có nguồn cấp là nước thải, tốc độ chảy thấp. Do đó, chúng tôi cho rằng, muốn hồi sinh sông Tô Lịch thì cần làm sạch sông, sau đó cấp nước, nâng mực nước, tạo dòng chảy cho sông".
Theo các kết quả JVE công bố, tính từ thời điểm đặt máy (16/5) đến ngày 8/7, độ dày của bùn sông giảm mạnh. Hàm lượng oxy hòa tan (DO) bên trong khu vực xử lý tăng mạnh đạt 6.67 mg/l (đạt tiêu chuẩn cột A1 - quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam về chất lượng nước mặt). Nước trong khu quây trong hơn, có thể nhìn thấy đáy bùn.