Vụ sạt lở đá tại xóm Nà Khao, xã Trung Hội, huyện Định Hoá, tỉnh Thái Nguyên. Ảnh: Hoàng Nguyên/TTXVN
Khảo sát tại điểm sạt lở xóm Yên Thái (xã Tân Thái) cho thấy, các vết nứt đất, sạt trượt xuất hiện từ cuối năm 2018 ảnh hưởng đến 14 hộ dân với hơn 60 nhân khẩu, trong đó 6 hộ có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp, tuyến giao thông trên tuyến tỉnh lộ ĐT 270 qua địa phận xóm cũng có thể gián đoạn nếu tình trạng nứt đất, sạt trượt tiếp tục xảy ra.
Nguy hiểm hơn, trong các đợt mưa lớn của năm 2019 ở khu vực này tiếp tục xuất hiện các vết nứt lớn, rộng từ 60 - 80 cm, kéo dài trên 20 m, nứt sâu vào lòng đất, có thêm hiện tượng sạt trượt đất và các tầng đều nứt gẫy. Tuy ngành Giao thông Vận tải tỉnh đã thi công khắc phục sạt lở ở đây song đến thời điểm hiện tại, tình trạng sạt lở vẫn chưa khắc phục được...
Còn tại khu vực đất đồi của người dân nằm sát chân bãi đổ thải Mỏ than Minh Tiến - Phú Cường của Công ty Cổ phần Yên Phước thuộc xóm Cây Thổ và xóm Ao Soi (xã Na Mao) từ cuối năm 2019, đã phát hiện có nhiều vết nứt rộng từ 0,5 - 1,5 m, dài từ 10 - 30 m, vết nứt sâu xuống lòng đất. Toàn bộ lớp đất mặt ở khu vực này có diện tích khoảng 10 ha, trên đất có cây rừng đã bị sạt trượt từ 5 - 10 m, có nguy cơ sạt lở cao, ảnh hưởng đến an toàn về người và tài sản của ít nhất là 10 số hộ dân đang sinh sống phía dưới chân núi.
Gần đây nhất, ở khu vực bãi thải số 3, Mỏ than Phấn Mễ thuộc xóm Khuôn 1 (xã Phục Linh) cũng xảy ra hiện tượng sụt lún và sạt, trượt đất đá. Hiện tại, một số vị trí đã sạt trượt khoảng 20m so với vị trí ban đầu trong khi cách vị trí sạt trượt chỉ khoảng 150 m ở chân bãi thải có một số hộ dân xóm Khuôn 1 đang sinh sống. Nguy hiểm hơn, ở khu vực trên đỉnh bãi đổ thải đã xuất hiện nhiều vết nứt có chiều rộng trung bình từ 4 - 6 cm, tổng chiều dài các vết nứt khoảng 200m, hiện tượng sạt trượt có nguy cơ tiếp tục xảy ra...
Ông Phạm Quang Anh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Đại Từ, cho biết: Tại các điểm có nguy cơ sạt trượt, lở đất cao, huyện đã triển khai các biện pháp, ứng phó khắc phục, đảm bảo an toàn cho người dân. Như tại điểm sạt lở xóm Yên Thái, xã Tân Thái, chính quyền xã đã đặt các biển cảnh báo nguy hiểm, theo dõi chặt chẽ diễn biến nứt đất, sạt trượt, tổ chức trực, vọng gác cảnh giới khi có mưa bão. Huyện cũng lên phương án bố trí quỹ đất và hỗ trợ tái định cư xen ghép cho các hộ dân nằm trong khu vực nguy hiểm, trước mắt thực hiện di dời 2 hộ có nguy cơ ảnh hưởng lớn nhất của sạt lở ngay trong tháng 4/2020, để đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão.
Riêng ở khu vực nguy cơ sạt lở cao xóm Ao Soi (xã Na Mao), huyện đã yêu cầu Công ty Cổ phần Yên Phước thực hiện khắc phục tình trạng nứt đất, sạt trượt đất do ảnh hưởng bởi hoạt động khai thác của doanh nghiệp tại khu vực này. Hiện doanh nghiệp đã cam kết hỗ trợ cho 4 hộ dân với 16 nhân khẩu có nhà nằm ngay dưới chân đồi, có nguy cơ bị ảnh hưởng cao nhất nếu xảy ra sạt lở với mức 400.000 đồng/người/tháng.
Huyện cũng tổ chức kiểm kê toàn bộ tài sản, cây cối, hoa màu của các hộ dân bị ảnh hưởng trực tiếp trên phần diện tích đất bị nứt, sạt trượt. Công ty Cổ phần Yên Phước đã thuê đơn vị tư vấn thực hiện đánh giá nguy cơ sạt lở tại khu vực chân bãi thải của doanh nghiệp để làm cơ sở bồi thường, hỗ trợ các hộ dân theo quy định. Còn ở khu vực có nguy cơ sạt lở xã Phục Linh, UBND huyện Đại Từ đã yêu cầu Mỏ than Phấn Mễ dừng ngay việc đổ thải tại khu vực sạt lở và có nguy cơ sạt lở; chỉ đạo chính quyền địa phương ngăn đường tạm thời đi qua khu vực bãi đổ thải Mỏ than Phấn Mễ thuộc xóm Khuôn 1, Khuôn 2 (xã Phục Linh); xây dựng phương án di dời, tái định cư các hộ dân trong vùng nguy hiểm do sạt lở...