Phát triển không gian xanh, thân thiện tại các cơ sở trợ giúp xã hội, cai nghiện ma túy

Thực hiện Luật Người cao tuổi, Luật Người khuyết tật, Luật Trẻ em, Luật Phòng chống ma tuý, Nghị định số 103/2017/NĐ-CP ngày 12/9/2017 của Chính phủ quy định về thành lập, tổ chức, hoạt động, giải thể và quản lý các cơ sở trợ giúp xã hội và Nghị định số 116/2021/NĐ-CP ngày 21/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống ma túy, Luật Xử lý vi phạm hành chính về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy, trong thời gian vừa qua, các địa phương đã quan tâm đầu tư, phát triển các cơ sở trợ giúp xã hội, cai nghiện ma túy. Đồng thời, thực hiện Luật Quy hoạch, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 996/QĐ-TTg ngày 17/8/2023 phê duyệt Quy hoạch mạng lưới cơ sở trợ giúp xã hội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 với mục tiêu hình thành hệ thống cơ sở trợ giúp xã hội đủ năng lực chăm sóc, cung cấp các dịch vụ trợ giúp cho các đối tượng bảo trợ xã hội và cai nghiện ma túy cho người nghiện. 

Đến nay, cả nước có 425 cơ sở trợ giúp xã hội đang cung cấp dịch vụ chăm sóc, nuôi dưỡng và công tác xã hội cho 50.000 đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, 110 cơ sở cai nghiện ma túy đang tổ chức cai nghiện ma túy cho hơn 40.000 học viên. Nhiều cơ sở trợ giúp xã hội, cai nghiện ma túy hoạt động hiệu quả, số lượng đối tượng được phục hồi ngày càng tăng. Nhiều cơ sở có đầy đủ các phân khu chức năng đồng bộ về chăm sóc, nuôi dưỡng, văn hóa, thể thao, vật lý trị liệu, hướng nghiệp, lao động trị liệu, phục hồi chức năng cho đối tượng, đảm bảo môi trường xanh, sạch, thân thiện, như: Trung tâm Phục hồi chức năng người khuyết tật Thụy An, Trung tâm Phục hồi chức năng tâm thần thành phố Hà Nội, Thừa Thiên Huế, Ninh Bình, Hải Dương, Thanh Hóa, Nghệ An; Trung tâm Bảo trợ xã hội Sơn La, Trung tâm Bảo trợ xã hội và công tác xã hội tỉnh Vĩnh Long; Cơ sở cai nghiện ma túy thành phố Hải Phòng, Quảng Ninh, Sơn La, Sóc Trăng, Cần Thơ và một số cơ sở khác. 

Tuy nhiên, qua công tác kiểm tra tại một số địa phương cho thấy nhiều cơ sở trợ giúp xã hội, cai nghiện ma túy cơ sở vật chất xuống cấp, diện tích cơ sở hẹp, không đủ các phân khu chức năng phù hợp với các nhóm đối tượng, không gian sinh hoạt chật hẹp không khép kín. Diện tích đất để bố trí tỷ lệ cây xanh còn ít, có xu hướng bê tông hóa. Điều kiện về cơ sở vật chất khác và số lượng cán bộ, nhân viên chăm sóc, nuôi dưỡng, cai nghiện và phục hồi cho đối tượng chưa bảo đảm quy định. 

Để bảo đảm cơ sở vật chất đồng bộ, đáp ứng tiêu chí, điều kiện theo quy định của pháp luật và nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ của cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cai nghiện ma túy, Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm giao Sở Lao động- Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các Sở, ban, ngành chức năng ở địa phương rà soát hiện trạng cơ sở vật chất các cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cai nghiện ma túy. Trước hết là diện tích đất tự nhiên, điều kiện về khu nhà ở, khu vệ sinh, khu nhà bếp, khu rèn luyện thể thao, văn hóa, khu lao động trị liệu; đối chiếu các tiêu chí, điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân sự của các cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cai nghiện ma túy quy định tại Nghị định số 103/2017/NĐ-CP và Nghị định số 116 /2021/NĐ-CP, đánh giá mức độ đáp ứng các tiêu chí, điều kiện theo quy định, nếu chưa đáp ứng thì có văn bản trình Chủ tịch UBND cấp tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy có giải pháp kiện toàn về cơ sở vật chất, nhân sự theo quy định. 

Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các Sở Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính phối hợp với Sở Lao động – Thương binh và Xã hội và các ban ngành liên quan ở địa phương tham mưu, trình UBND tỉnh, thành phố xem xét, bố trí nguồn lực từ ngân sách địa phương đầu tư cho các cơ sở trợ giúp xã hội và cơ sở cai nghiện ma túy công lập, nhằm nâng cao hiệu quả công tác chăm sóc các đối tượng bảo trợ xã hội, cai nghiện ma túy theo quy định của pháp luật, qua đó góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bao trùm, bền vững theo quy định tại Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương về việc tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới. 

Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố vận động Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp tỉnh và các Hội, đoàn thể phát động hỗ trợ trồng cây xanh, phát triển không gian xanh và môi trường sống thân thiện tại các cơ sở trợ giúp xã hội, cai nghiện ma túy trên địa bàn.