Nhân rộng những mô hình hiệu quả về phòng chống đuối nước ở trẻ em

Để hạn chế tối đa số trẻ em bị đuối nước, một số mô hình hay và cách làm hiệu quả về phòng chống đuối nước cho trẻ em đã được triển khai; tuy nhiên sức lan tỏa còn hạn chế và cần thêm sự vào cuộc của các gia đình, các bộ, ngành, địa phương. 

Những vụ đuối nước thương tâm

Việt Nam có bờ biển dài hơn 3.200 km, có trên 2.300 sông, kênh, rạch và một số lượng lớn suối, ao, hồ,… tạo nên điều kiện tự nhiên lý tưởng. Tuy nhiên, đây cũng là môi trường tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn đuối nước cho trẻ em.

Theo báo cáo thống kê của Bộ Y tế, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, trung bình mỗi năm trong giai đoạn 2010 - 2015 có khoảng 3.000 trẻ em tử vong do đuối nước. Đặc biệt, mới bước vào đầu mùa hè năm 2019, các địa phương cả nước tiếp tục ghi nhận một số vụ đuối nước thương tâm xảy ra khiến hàng chục đứa trẻ vĩnh viễn không trở về với gia đình.

Mới đây nhất, ngày 23/5, ba học sinh nữ Trường Trung học cơ sở Thanh Thạch, xã Thanh Thạch, huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình đã bị đuối nước tử vong do xuống sông tắm. Ngày 15/5 tại Nghệ An, hai em nhỏ 7 tuổi đã tử vong do đuối nước khi bơi ở đập Khe Đình nằm trên địa bàn xóm 8, xã Nam Xuân. Trước đó, ngày 7/5, 2 em học sinh tại Bình Dương cũng bị đuối nước do tắm sông; tại Thanh Hóa trong ngày 6/5, 4 trong số 10 học sinh lớp 7B Trường Trung học cơ sở Vĩnh Ninh (huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) bị đuối nước do tắm ở sông Mã. Đặc biệt trong tháng 3, vụ đuối nước khiến 8/9 học sinh bỏ mạng tại bãi cát Thịnh Minh, Thịnh Lang, bờ sông Đà thành phố Hòa Bình đã khiến cho nhiều người bàng hoàng, thương xót...

Nguyên nhân xảy ra những vụ đuối nước thương tâm trên chủ yếu là do sự sao nhãng, bất cẩn, thiếu sự giám sát trông coi của người lớn đối với trẻ em khi sống trong môi trường nhiều rủi ro. Cũng có không ít những vụ đuối nước do thiên tai bão lũ; do trẻ em chưa thực hiện đúng các quy định khi tham gia giao thông đường thủy. Nhìn rộng ra, đó còn là do thiếu cơ sở vật chất vui chơi, trẻ em không có nơi được học và bơi lội dù rằng đây là niềm yêu thích lớn của nhiều em.... 

Những vụ đuối nước trên là lời cảnh tỉnh cho những bậc phụ huynh và các em học sinh trước mối đe dọa về tính mạng trong môi trường không an toàn khi mùa nghỉ hè 2019 đang tới gần; đồng thời cũng là lời yêu cầu đối với chính quyền các địa phương cần tăng cường hơn nữa những giải pháp nhằm giảm thiểu số vụ tai nạn đuối nước trong toàn dân, chú trọng đến trẻ em, thanh thiếu nhi, học sinh trên toàn quốc.

Những giải pháp thiết thực

Theo Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện, để giảm thiểu tình trạng trẻ em bị đuối nước trong thời gian tới, việc phổ cập bơi và các kiến thức, kỹ năng phòng chống đuối nước cho trẻ em là giải pháp thiết thực nhất. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị các bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương, các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương quan tâm phát triển môn bơi, coi môn bơi là phương tiện hữu hiệu để phát triển thể lực, tầm vóc và phòng chống đuối nước trẻ em.

Các địa phương quan tâm bố trí kinh phí triển khai Chương trình bơi an toàn, phòng chống đuối nước trẻ em trong nguồn ngân sách hàng năm; vận động các tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng bể bơi, hồ bơi tại các xã, phường, thị trấn, trường học; có chế độ ưu tiên, miễn, giảm tiền thuê bể bơi, tiền học phí cho trẻ em, để tạo điều kiện cho trẻ em, học sinh được học bơi và tập luyện bơi.

Cơ quan chức năng thường xuyên tiến hành thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định về chuyên môn đảm bảo vệ sinh, an toàn đối với các cơ sở tổ chức bơi, lặn, vui chơi giải trí dưới nước trên địa bàn. Các địa phương tiến hành rà soát, cảnh báo nguy cơ mất an toàn cho trẻ tại cộng đồng cũng như tổ chức nhiều hoạt động vui chơi, giải trí an toàn cho trẻ.

Hưởng ứng lễ phát động toàn dân tập luyên môn bơi, phòng chống đuối nước năm 2019 trên toàn quốc của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, ngay từ những ngày đầu hè 2019, chính quyền và ban, ngành các tỉnh, thành phố đã đưa ra những giải pháp thiết thực.

Các giải pháp của các địa phương tổ chức các đợt tuyên truyền, giáo dục, nhắc nhở học sinh ý thức chủ động phòng ngừa tai nạn đuối nước (tại Gia Lai, Hòa Bình, Cà Mau, Nghệ An…); Nhiều lớp tập huấn phương pháp dạy bơi được mở cho các giáo viên môn thể dục (tại Sóc Trăng); đầu tư bể bơi, ao bơi ở các địa phương, dạy bơi miễn phí (tại Hải Dương, Quảng Trị…).

Những việc làm trên đã giúp người dân, đặc biệt là các em học sinh hiểu rõ mối nguy hiểm khi tắm sông, suối, ao, hồ nơi vắng vẻ, không có người lớn trực bảo vệ. Các tấm biển cảnh báo không chơi gần những khu vực ao hồ, sông suối đã được dựng lên tuy chưa phủ kín. 

Nhiều trường học đã dành những giờ học cuối năm, trước khi các em bắt đầu nghỉ hè bằng các buổi trang bị kỹ năng phòng chống đuối nước cho trẻ em; phát những tờ rơi đề nghị sự phối hợp giữa gia đình - nhà trường - xã hội trong phòng chống tai nạn đuối nước trẻ em; yêu cầu gia đình có ý thức thường xuyên quan tâm, giám sát trẻ em, nhất là trong thời gian ngoài giờ học, nghỉ hè, mùa khô và mùa mưa bão.

Đồng thời, hàng năm khi kết thúc năm học, các trường có trách nhiệm bàn giao học sinh về địa phương, nơi cư trú, tổ chức quản lý, sinh hoạt trong hè; tham mưu Ban Chỉ đạo hoạt động hè của xã, phường, thị trấn tiếp tục chỉ đạo hoạt động phòng chống tai nạn đuối nước trẻ em một cách có hiệu quả; phối hợp với chính quyền địa phương, bố trí kinh phí để mua bể bơi di động (bể bơi thông minh) về dạy bơi cho học sinh ở những nơi hay xảy ra đuối nước và những vùng có nguy cơ cao về đuối nước; thúc đẩy công tác xã hội hóa trong xây dựng và lắp đặt bể bơi…

Hi vọng với giải pháp, mô hình hay này sẽ giúp giảm thiểu số đuối nước xảy ra, đặc biệt trong là thanh thiếu niên, học sinh khi mà dịp nghỉ hè 2019 đã đến gần.