Tại Hội thảo “Cập nhật xét nghiệm trong chẩn đoán và theo dõi điều trị vô sinh” do Bệnh viện Đa khoa Medlatectổ chức chiều 21/4, tại Hà Nội, TS.BS Lê Minh Châu, nguyên Phó trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, cho biết: Hiện nay, tỷ lệ vô sinh ở nam giới và nữ giới tương đương nhau, tức là khoảng 40% ở mỗi giới; 20% còn lại là không rõ nguyên nhân. Trong số những trường hợp vô sinh do nam giới, nhiều bệnh nhân hiếm muộn do thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh hoặc môi trường làm việc không đảm bảo cho sự sinh sản tinh trùng.
Sau một năm quan hệ tình dục mà chưa có thai, cả vợ và chồng cần đi xét nghiệm phát hiện nguyên nhân hiếm muộn. Ảnh: Minh Thu. |
Thực tế, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nam giới nhưng nguyên nhân chủ yếu là do thiểu tinh, tức tình trạng suy giảm về số lượng, độ di động hoặc tỉ lệ hình dạng bình thường của tinh trùng.
“Nam giới thường xuyên hút thuốc lá, uống rượu bia, làm việc trong môi trường tiếp xúc nhiều với hóa chất như phun thuốc trừ sâu; hay làm trong môi trường, nhiệt độ nóng, ngồi bàn giấy quá lâu, hay làm nghề lái xe đường dài… có thể làm tổn thương cấu trúc di truyền của tinh trùng, suy giảm chất lượng và số lượng tinh trùng”, TS.BS Lê Minh Châu chia sẻ.
Theo nhiều nghiên cứu, uống nhiều rượu có thể làm giảm số lượng tinh trùng, nhưng tác hại chính của rượu là làm tổn thương tới sự chế tiết testosterol, do rượu làm tăng quá trình phân hủy hormone này và biến đổi ngược lại thành estrogen và làm giảm ham muốn tình dục sau này.
Bên cạnh đó, việc mặc quần bó sát với cơ thể sẽ làm cho nhiệt độ vùng tinh hoàn tăng, ảnh hưởng đến quá trình sinh sản tinh trùng.
Theo TS.BS Lê Minh Châu, thiểu năng tinh trùng chiếm đa số các nguyên nhân gây vô sinh nam nên xét nghiệm tinh dịch đồ là 1 trong những chỉ định cơ bản nhằm đánh giá các bất thường về số lượng tinh trùng, độ di động và hình dạng tinh trùng.
Trong trường hợp tinh dịch đồ bất bình thường, bệnh nhân sẽ được chỉ định làm thêm một số xét nghiệm khác như: Xét nghiệm nhiễm sắc đồ; xét nghiệm kháng thể kháng kháng tinh trùng; xét nghiệm đột biến các đoạn mất đoạn AZF trên nhánh dài của nhiễm sắc thể Y...
Để sớm phát hiện và điều trị vô sinh hiệu quả, TS.BS Lê Minh Châu khuyến cáo các cặp vợ chồng không có khả năng hoạt động tình dục, không có thai một cách tự nhiên trong vòng một năm mà không áp dụng bất cứ biện pháp tránh thai nào... thì nên đi thăm khám ngay (cả vợ và chồng).
Đặc biệt, để bảo vệ 'tinh binh', các đấng mày râu tránh uống rượu, bia, hút thuốc lá, không mặt quần chật. Đồng thời, tránh ngồi lâu một chỗ, tránh ngồi lên yên xe nóng... Nam giới cũng có thể sử dụng thực phẩm chức năng, ăn thực phẩm có nhiều chất kẽm, giàu đạm, vitamin... để tăng cường chất lượng và số lượng của tinh trùng.