Sinh viên ra trường không tìm được việc làm, tấm bằng cử nhân đành "vứt xó", phải chấp nhận làm trái ngành, trái nghề hoặc làm việc lao động chân tay thông thường… Trong khi đó, trong nhiều ngành, nhiều đơn vị lại đang thiếu nhân lực, nhân công. Đây là một nghịch lý đáng lo ngại hiện nay.
Người lao động tìm kiếm thông tin việc làm tại Trung tâm giới thiệu việc làm tỉnh Lạng Sơn. Ảnh: Quốc Khánh - TTXVN |
Kinh tế khó khăn, các công ty thi nhau cắt giảm nhân sự, đồng thời yêu cầu tuyển dụng ngày càng cao, khiến cho sinh viên mới ra trường rất khó tìm được việc làm.
Vẫn được xem là một ngành học "hot”, dễ kiếm việc, nhưng giờ đây sinh viên khối ngành kinh tế cũng đang chật vật tìm việc làm. Tốt nghiệp loại khá ngành Tài chính ngân hàng của trường ĐH Tôn Đức Thắng TP Hồ Chí Minh đã gần một năm nay, Huyền Trang không nhớ nổi mình đã "rải" bao nhiêu bộ hồ sơ, nhưng đến giờ vẫn chưa tìm được việc làm. Huyền Trang tâm sự: “Khi chuẩn bị ra trường, mình đã kiếm việc làm trên các trang mạng và nộp hồ sơ ở nhiều nơi. Cũng có một vài nơi gọi tới phỏng vấn, nhưng họ lại yêu cầu có kinh nghiệm, đến giờ mình vẫn chưa xin được việc”. Để bám trụ ở thành phố, Trang đang phải làm bán thời gian như phục vụ tiệc cưới trong nhà hàng, giới thiệu sản phẩm. Thời gian rảnh thì trau dồi thêm ngoại ngữ và tiếp tục gửi hồ sơ xin việc.
Thậm chí sinh viên tốt nghiệp những trường “hot” thuộc top trên như ĐH Ngoại thương cũng không tránh khỏi cảnh thất nghiệp. Hoàng Thị Ngân, tốt nghiệp loại khá khoa Kinh tế đối ngoại (ĐH Ngoại thương Hà Nội) đã một năm nay nhưng chưa xin được việc làm. “Em sẽ tiếp tục tìm việc đến hết năm nay, nếu không tìm được công việc đúng ngành, có lẽ em phải xin làm lễ tân, tiếp thị… để trang trải cuộc sống”, Ngân cho biết.
Không chỉ khối ngành kinh tế mà ở các nghề khác như sư phạm, các ngành xã hội, kỹ thuật, nhiều sinh viên cũng chật vật tìm kiếm việc làm. Đặng Thị Ngọc (quê Bắc Giang) tốt nghiệp lớp cử nhân tài năng của trường ĐH Sư phạm Hà Nội đã ra trường 2 năm nay, nhưng vẫn chưa tìm được việc. Ngọc chia sẻ: “Ra trường, mình nộp hồ sơ ở nhiều nơi trong thành phố nhưng không được nhận vì nhiều nơi yêu cầu có bằng giỏi, mình chỉ được bằng khá. Sau đó mình về quê xin việc nhưng cũng chật vật mãi không xin được vào đâu. Hiện mình xin dạy hợp đồng tại một trường THPT dân lập ở quê với mức lương 1,5 - 2 triệu đồng/tháng. Không biết đến bao giờ mình mới có được một công việc chính thức”.
Sinh viên tốt nghiệp ĐH xin việc làm đã khó, sinh viên tốt nghiệp hệ CĐ lại càng chật vật hơn khi đi xin việc. Tốt nghiệp trường CĐ Kinh tế đối ngoại, nhưng hiện nay, bạn Trường Quân lại phải làm bảo vệ cho một quán cà phê ở quận Bình Thạnh (TP Hồ Chí Minh). "Ra trường hơn một năm nay nhưng em chưa tìm được việc làm, phát hồ sơ đi nhiều nơi nhưng cũng không xin được việc. Em xin làm bảo vệ ở quán cà phê để lấy tiền trang trải cuộc sống”, Quân ngậm ngùi nói.
Tuy nhiên, theo thầy Huỳnh Thanh Hùng, Phó Chủ tịch Hội đồng tuyển sinh trường ĐH Nông Lâm TP Hồ Chí Minh, bên cạnh những sinh viên thất nghiệp thật sự do kinh tế khó khăn, có những sinh viên tự nguyện thất nghiệp. Bởi họ không hài lòng với mức lương và môi trường làm việc do các doanh nghiệp đưa ra. Chẳng hạn, sinh viên của trường ĐH Nông Lâm học các ngành về nông nghiệp thì phải về các vùng nông thôn làm, nhưng lại muốn trụ ở lại thành phố nên chấp nhận tạm thời thất nghiệp để tiếp tục tìm việc.
Theo báo cáo điều tra lao động và việc làm Việt Nam của Tổng cục Thống kê, tính đến thời điểm 1/10/2012, trong tổng số 984.000 người thất nghiệp và 136.9000 người thiếu việc làm, số người thất nghiệp từ 15 đến 24 tuổi chiếm gần một nửa (46,8%). Trong số 984.000 người thất nghiệp đó, có 55.400 người trình độ CĐ (chiếm 5,6%) và 111.100 người có trình độ ĐH trở lên (11,3%). Cũng theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tình trạng thất nghiệp có xu hướng tăng mạnh, tập trung chủ yếu ở nhóm thanh niên đô thị. Tỷ lệ thanh niên thất nghiệp chiếm 4,2% (năm 2008); 4,1% (năm 2009) và tăng lên 5,2% (năm 2010), trong đó ở khu vực đô thị là 7,8%, cao gần gấp 2 lần nông thôn (4,3%).
Đan Phương - Thu Trang