Công bố kết quả điều tra về lao động trẻ em Việt Nam

Phát biểu tại Lễ Công bố, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà cho biết, hiện Việt Nam đang triển khai xây dựng các chương trình, đề án chuẩn bị thực hiện chiến lược phát triển kinh tế, xã hội 10 năm giai đoạn 2021-2030 và 5 năm giai đoạn 2021-2025, chính vì vậy kết quả khảo sát quốc gia lao động trẻ em năm 2018 đóng vai trò hết sức quan trọng.

Kết quả khảo sát là cơ sở khoa học và thực tiễn để Việt Nam xây dựng các chiến lược, chính sách thực hiện các cam kết quốc tế về quyền trẻ em, về phòng, chống lao động trẻ em, thực hiện mục tiêu phát triển bền vững vào năm 2030, giúp hoàn thiện hơn cơ sở dữ liệu về lao động trẻ em và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về phân tích số liệu lao động trẻ em. Điều này cũng là cơ sở thuận lợi cho Việt Nam tham gia ký kết các hiệp định thương mại và Hội nhập toàn cầu.

So sánh trong khu vực, tỷ lệ lao động trẻ em tại Việt Nam thấp hơn khoảng 2% so với tỉ lệ trung bình của khu vực châu Á và Thái Bình Dương. Kết quả này thể hiện những tín hiệu tiến triển tích cực từ năm 2012 đến năm 2018. Tuy nhiên lao động trẻ em hiện vẫn tiềm ẩn nguy cơ gia tăng trở lại do những tác động của đại dịch COVID-19 đến kinh tế - xã hội.

Hiện nay ở Việt Nam và trên thế giới, nhiều gia đình buộc phải sử dụng lao động trẻ em như một phương sách để đối phó với tình trạng giảm sút thu nhập, sinh kế do sự gián đoạn của chuỗi cung ứng toàn cầu, các biện pháp giãn cách xã hội. Đồng thời, do hậu quả tàn phá của các trận lũ lụt miền trung gần đây, nguy cơ các gia đình bị ảnh hưởng phải đối mặt với gánh nặng kép của cả đại dịch lẫn thảm họa thiên nhiên.

Tại Hội thảo, Giám đốc ILO Việt Nam Chang - Hee Lee đánh giá cao cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong phòng chống lao động trẻ em và mong muốn những cam kết sẽ không chỉ được duy trì mà còn được đẩy mạnh, đặc biệt là trong giai đoạn khủng hoảng này. Điều tra Quốc gia về lao động trẻ em lần này mang lại bức tranh tổng thể về tình trạng lao động trẻ em tại Việt Nam.

Đây sẽ là cơ sở cho các chiến lược, can thiệp và chính sách hiệu quả để giải quyết vấn đề lao động trẻ em khi Việt Nam xây dựng Kế hoạch Hành động Quốc gia sắp tới và tạo đà cho việc hoàn thành Chương trình Nghị sự SDG 2030.

Giám đốc ILO Việt Nam Chang - Hee Lee nhấn mạnh, trẻ em là tương lai của xã hội, các em phải có cơ hội phát huy hết tiềm năng của mình, không bị bóc lột sức lao động, không bị cản trở bởi những trở ngại đối với việc học hành. Trẻ em an toàn, khỏe mạnh và được giáo dục sẽ xây dựng tương lai tươi đẹp hơn cho bản thân và cho đất nước.

Tham tán kinh tế sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam Rober Gabor đánh giá cao sự quan tâm chỉ đạo của Chính phủ Việt Nam trong công tác triển khai thực hiện hiệu quả công tác phòng ngừa giảm thiểu lao động trẻ em. Tham tán kinh tế sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam Rober Gabor hy vọng Việt Nam sẽ là quốc gia đi đầu trong khu vực về phòng ngừa giảm thiểu lao động trẻ em.

Theo cuộc điều tra gần đây nhất được thực hiện vào năm 2018, có 1.754.066 trẻ em tham gia các hoạt động kinh tế tại Việt Nam, trong đó có 1.031.944 lao động trẻ em. Trẻ em tham gia các hoạt động kinh tế bao gồm trẻ và người chưa thành niên từ 5 - 17 tuổi tham gia các hoạt động kinh tế ít nhất là 1 giờ vào bất kỳ ngày nào trong tuần tham chiếu, không phải tất cả trẻ em tham gia hoạt động kinh tế là lao động trẻ em.

Ngoài cảnh báo những nguy cơ về sức khỏe và sự an toàn của trẻ, cuộc điều tra đã nhấn mạnh những tác động tiêu cực của việc tham gia các hoạt động kinh tế đến việc đi học của trẻ. Khi mức độ tham gia các hoạt động kinh tế của các em càng tăng thì tỷ lệ trẻ được đến trường càng giảm. So sánh với tỉ lệ đi học bình quân trên toàn quốc là 94,4% thì chỉ có một nửa số lao động trẻ em được đi học.

Tuy nhiên, số liệu điều tra cho thấy có xu hướng tiến triển tích cực trong tổng số trẻ em tham gia lao động được đến trường là 63%, so với con số này năm 2012 chỉ là 43,6%.