Trước đó, ngày 4/7/2016, báo Lao động có bài viết với tiêu đề "Vừa lọt lòng đã "cõng" các loại phí" phản ánh việc chính quyền xã Minh Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa thu nhiều khoản phí sai quy định, gây bức xúc cho người dân.
Về việc trên, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã yêu cầu UBND tỉnh Thanh Hóa khẩn trương kiểm tra, làm rõ vấn đề báo nêu; trường hợp nếu có việc thu các loại phí, đóng góp của người dân sai quy định thì phải hủy bỏ và hoàn lại cho dân, đồng thời xử lý trách nhiệm của tổ chức, cá nhân vi phạm; báo cáo kết quả lên Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/7/2016.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có báo cáo về vấn đề này. Báo cáo nêu rõ: Nhìn chung, các khoản thu phí, thu quỹ tại xã Minh Lộc, huyện Hậu Lộc mà báo Lao động phản ánh là có thật, song phạm vi, nội dung, mức độ khác nhau. Huyện Hậu Lộc đã kiểm tra, xác định đối với từng khoản thu và từ đó đã có kết luận đúng sai, kiến nghị xử lý đối với từng khoản thu; đồng thời xử lý trách nhiệm với tập thể, cá nhân vi phạm.
Cụ thể, về thu phí, hiện nay xã Minh Lộc, huyện Hậu Lộc thực hiện thu một loại phí là phí chứng thực hồ sơ, thu tại Văn phòng UBND xã (một cửa) với mức thu áp dụng theo quy định tại Thông tư 158/2015/TTLT - BTC - BTP, Quyết định 77/2010/QĐ - UBND của UBND tỉnh Thanh Hóa. Như vậy, việc thu phí tại xã Minh Lộc là đúng quy định.
Về thu các loại quỹ, theo báo cáo của huyện Hậu Lộc, hiện nay xã Minh Lộc đang thu 5 loại quỹ gồm: Quỹ đền ơn đáp nghĩa, Quỹ bảo trợ trẻ em, Quỹ chăm sóc người cao tuổi, Quỹ an ninh - quốc phòng, Quỹ phòng, chống thiên tai. Việc thu các loại quỹ trên được UBND xã Minh Lộc thực hiện căn cứ quy định cại các Nghị định, Quyết định của UBND tỉnh Thanh Hóa và hướng dẫn của UBND huyện Hậu Lộc. Riêng Quỹ chăm sóc người cao tuổi, đây là quỹ hội, việc vận động thu quỹ là trách nhiệm của Hội người cao tuổi. Việc UBND xã Minh Lộc tổ chức thu theo đề nghị của Hội người cao tuổi đã làm thay đổi nhận thức về khoản thu, gây tâm lý nặng nề trong việc thực hiện thu quỹ.
Về các khoản thu theo quy chế dân chủ, theo báo cáo kiểm tra của huyện Hậu Lộc, hiện nay các thôn tại xã Minh Lộc thực hiện thu 5 khoản: Quỹ hoạt động Hội trại thanh, thiếu niên hàng năm; Quỹ hoạt động của làng văn hóa; Quỹ hội nghị thôn; Quỹ phúc lợi xã hội; Quỹ khuyến học. Việc thu 5 quỹ trên được thực hiện theo quy chế dân chủ, các thôn tổ chức họp dân và có sự đồng thuận, thống nhất, có sự chỉ đạo của chi bộ trong quá trình thực hiện; việc sử dụng các loại quỹ đã tạo ra các phong trào thúc đẩy các hoạt động văn hóa - xã hội của thôn.
Tuy nhiên, việc thu Quỹ hoạt động Hội trại thanh, thiếu niên và Quỹ hội nghị thôn mặc dù đã được nhân dân thống nhất nhưng bản chất thu, chi chưa phục vụ nhu cầu thiết thực của người dân, gây bức xúc trong nhân dân. Việc xã hội hóa và thu quỹ chưa chú trọng đến mặt bằng kinh tế của nhân dân trong vùng, đặc biệt là thu quỹ đối với đối tượng trẻ em dưới 6 tuổi là không đúng với Luật Bảo vệ và chăm sóc trẻ em.
Báo cáo của UBND huyện Hậu Lộc đã kết luận, kiến nghị xử lý rõ đối với từng nội dung thu không đúng, đối với các tập thể và cá nhân đã để xảy ra sai sót. Cụ thể, bãi bỏ ngay 2 khoản thu Quỹ hoạt động Hội trại thanh thiếu niên, Quỹ hội nghị thôn và chỉ đạo thôn hoàn trả ngay các khoản đã thu năm 2016 cho nhân dân. Chuyển giao việc vận động thu Quỹ chăm sóc người cao tuổi cho Hội người cao tuổi, Quỹ khuyến học về Hội khuyến học thực hiện thu theo quy định.
Điều chỉnh đối tượng thu và mức thu phù hợp với quy định của pháp luật và tình hình thực tế của địa phương. Không thực hiện thu tất cả các loại quỹ đối với trẻ em dưới 6 tuổi. Thực hiện nghiêm việc thu các loại quỹ theo đúng quy định của pháp luật và Pháp lệnh dân chủ ở cơ sở.
Đồng thời, kiểm điểm nghiêm túc tập thể UBND xã Minh Lộc, các thôn có liên quan, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân trong việc thực hiện thu quỹ không đúng quy định.
UBND huyện Hậu Lộc tập trung chỉ đạo khắc phục ngay những sai sót trong việc chấp hành pháp luật về thu phí, lệ phí, các khoản đóng góp của nhân dân và rút kinh nghiệm trong công tác quản lý tài chính - ngân sách trên địa bàn.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đồng ý với Báo cáo của UBND tỉnh Thanh Hóa và yêu cầu tỉnh Thanh Hóa trao đổi với báo Lao động để làm rõ về những thông tin đúng, sai mà bài báo đã phản ánh; các biện pháp giải quyết và chỉ đạo công khai kết quả xử lý trước người dân và công luận.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Thanh Hóa cần thường xuyên chỉ đạo rà soát các quy định về thu phí, lệ phí và huy động các khoản đóng góp của nhân dân để sửa đổi, điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội tại từng địa bàn, đơn vị trong tỉnh; đảm bảo công khai, minh bạch và thực hiện các quy định của nhà nước đối với người nghèo, người thuộc diện chính sách.
Đồng thời kiểm tra, giám sát việc thu phí, lệ phí và các khoản huy động của chính quyền các huyện, xã để kịp thời chấn chỉnh việc thu phí, lệ phí không đúng quy định và huy động vượt quá khả năng đóng góp của người dân; xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân để xảy ra sai phạm.