Ngày 19/3, Bộ Ngoại giao Nga cho biết đã nhận được thông báo từ Đamát rằng, phe đối lập tại Xyri đã sử dụng vũ khí hóa học tại tỉnh Aleppo, làm 16 người chết và 100 người bị thương. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nga không nêu rõ Mátxcơva nhận được thông tin này từ các nguồn tin riêng của Nga hay từ các quan chức chính phủ Xyri.
|
Chuyển một người bị thương tới bệnh viện ở Khan al-Assal, tỉnh Aleppo, miền bắc Xyri, ngày 19/3/2013. |
Tuyên bố nhấn mạnh Nga “thực sự lo ngại trước việc các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt đã rơi vào tay quân nổi dậy, khiến tình hình Xyri thêm phức tạp”. Bộ Ngoại giao Nga một lần nữa kêu gọi tất cả các bên tại Xyri từ bỏ bạo lực và tiến hành thương lượng nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng đã kéo dài hai năm qua.
Trước đó cùng ngày, chính phủ Xyri đã tố cáo lực lượng nổi dậy sử dụng vũ khí hóa học ở Aleppo.
Hãng thông tấn SANA và truyền hình nhà nước Xyri cho hay "những kẻ khủng bố đã bắn nhiều quả rốckét chứa hóa chất vào Khan al-Assal, tỉnh Aleppo, và thông tin ban đầu cho thấy 15 người, đa phần là dân thường, đã thiệt mạng". Đây là lần đầu tiên chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad đưa ra cáo buộc như trên đối với lực lượng nổi dậy, giữa bối cảnh cộng đồng quốc tế vẫn cảnh báo Đamát không triển khai kho vũ khí hóa học của mình. Trong khi đó, phe đối lập Xyri bác bỏ cáo buộc trên.
Theo các nhà phân tích, kho vũ khí hóa học của Xyri - có từ những năm 1970 là kho vũ khí hóa học lớn nhất ở Trung Đông, song quy mô chính xác thì vẫn chưa được biết rõ và chính quyền Đamát không thừa nhận sở hữu loại vũ khí này.
Phủ Tổng thống Xyri bị tấn công
Cuộc khủng hoảng tại Xyri đang diễn biến vô cùng phức tạp. Thủ tướng mới được bầu của lực lượng nổi dậy Xyri, ông Ghassan Hittocho, phát biểu tại lễ nhậm chức ngày 19/3, khẳng định lực lượng này sẽ không tham gia đối thoại với chính quyền của Tổng thống Assad. Trước đó, nhật báo ủng hộ chính quyền Xyri, Al-Watan, đã chỉ trích gay gắt việc phe đối lập thành lập chính phủ mới, gọi đây là hành động điên cuồng và lộn xộn.
Liên quan đến tình hình chiến sự, quân nổi dậy ngày 18/3 đã nã súng cối vào Phủ Tổng thống, sân bay quốc tế tại thủ đô Đamát và trụ sở các cơ quan an ninh chính phủ để đánh dấu hai năm ngày nổ ra cuộc nổi dậy chống chính quyền của Tổng thống Assad.
Tuyên bố đăng tải trên trang Facebook của lực lượng đối lập Xyri cho biết, các nhóm phiến quân đã bắn nhiều đạn súng cối hạng nặng trong một chiến dịch phối hợp với các cánh quân lớn đang hoạt động tại Đamát.
Theo Tổ chức Theo dõi nhân quyền Xyri (SOHR - có trụ sở tại Anh), một số đạn rốckét đã rơi xuống các quận gần Phủ Tổng thống, song không khẳng định tòa nhà này có bị trúng đạn hay không. Trong khi đó, SANA xác nhận 5 quả đạn cối đã rơi xuống Đamát, khiến 2 người chết và nhiều thường dân bị thương. Các lực lượng chính phủ đã phong tỏa một số tuyến đường, không cho người dân đến gần các địa điểm này.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon ngày 18/3 đã kêu gọi tất cả các bên tại Xyri và cộng đồng quốc tế "nghiêm túc lên án" cuộc khủng hoảng kéo dài tại Xyri và "khẩn trương tìm cách đạt một giải pháp chính trị". Ông Ban Ki-moon cho biết Xyri đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhân đạo, khi hơn 3 triệu người đã phải sơ tán lánh nạn, trong đó 1 triệu người phải tị nạn ở nước ngoài. Nhiều thành phố, làng mạc, kể cả các công trình di sản, đã bị phá hủy.
Dương - Hạnh