'Mặt trời mọc' ở phương Tây

Phương Đông là nguồn cảm hứng mạnh mẽ, là “nàng thơ” trong vô vàn thiết kế của các nhà tạo mẫu hàng đầu thế giới. Thời trang xứ mặt trời mọc Nhật Bản là một trong số đó, thậm chí nó xâm lấn và tạo thành một làn sóng khuấy đảo, thay đổi diện mạo của thời trang phương Tây kể từ lần đầu tiên xuất hiện ở châu Âu cách đây 3 thập kỷ.

Người tiên phong

Trang phục và nét văn hóa truyền thống của miền đất hoa anh đào - kimono, nghệ thuật xếp giấy origami, những chi tiết trong trang phục võ sĩ samurai… đã trở thành chất liệu sáng tác tuyệt vời cho các nhà tạo mẫu thời trang toàn thế giới.


Trong bộ sưu tập mới nhất của BCBGMAXAZRIA, Marc Jacobs hay Marni, sự xuất hiện của chiếc thắt lưng obi và quần ống của samurai đã tạo nên cơn sốt thời trang mới. Mẫu thiết kế này từng xuất hiện trong các bộ sưu tập (BST) của nhà thiết kế thời trang cao cấp yêu phong cách Nhật Bản - Alexander McQueen - trước đây.

Mới đây nhất, hình ảnh những nàng geisha đeo mặt nạ kiểu vũ kịch kabuki đầy ám ảnh lại có mặt trong BST xuân - hè của Alexander McQueen. Ngoài ra, chiếc áo kimono thanh thoát, đầy nữ tính cũng truyền cảm hứng cho Marc Jacobs, Mango… làm nên những chiếc áo kimono cách điệu bán “đắt như tôm tươi”.

Nhìn lại lịch sử hơn 30 năm trước đây, vào năm 1980, những người tiên phong trong thời trang Nhật Bản “mang chuông đi đánh xứ người” ở nước Pháp xa xôi là Rei Kawabuko, Yohji Yamamoto và Issey Miyake.

Lần đầu tiên nước Pháp, một trong những cái nôi lớn của thời trang phương Tây, đã phải choáng ngợp trước một show diễn mang tên “Come des Garcons” của một đất nước châu Á do Rei Kawabuko và Yohjo Yamamoto hợp tác ra mắt.


Những thiết kế không tuân theo bất cứ nguyên tắc thời trang nào, các bộ trang phục phi giới tính, rộng thùng thình… của các nhà thiết kế Nhật Bản đã chứng minh tư tưởng vượt thời đại bởi giá trị nguyên vẹn của những thiết kế tự do, phóng khoáng ấy vẫn còn cho tới ngày nay.

Claire Wilcox, người phụ trách thời trang tại Bảo tàng Victoria&Albert, London, nói: “Chiếc váy pleats please (xếp ly) của Issey Miyake hay bộ sưu tập gây chú ý của Kawabuko đi ngược lại những tuyên ngôn về thời trang, về đường cong cơ thể người phụ nữ. Thêm vào đó, màu đen bao trùm các thiết kế cũng là yếu tố gây tranh cãi”.

Tuy nhiên, dấu ấn Nhật Bản trong lần xuất hiện ấy được không ít chuyên gia đánh giá cao về tính nghệ thuật và tư duy đằng sau những thiết kế “xô lệch”. Cũng không ít nhà tạo mẫu lấy đen và trắng, hay đơn sắc làm chủ điểm cho những thiết kế của mình sau đó.

Có thể nói, Rei Kawakubo, Yamamoto đã trực tiếp tạo ra nền móng cho các thế hệ nhà thiết kế trẻ của Nhật Bản bước chân vào kinh đô thời trang châu Âu, trong đó có Jun Takahashi của Undercover, Junya Watanabe và Tao Kurihara của Comme des Garçons stable và Limi Feu, con gái của Yamamoto.

Tokyo - thủ đô thời trang mới của thế giới

Một thập kỷ sau tiếng vang lớn vào thập niên 80 của thế kỷ trước, thế giới một lần nữa không thể làm ngơ trước những phong cách thời trang thời thượng và “có 1 không 2” của Nhật Bản. Tokyo, thủ đô thời trang của Nhật Bản đã nhanh chóng trở thành đối thủ của các trung tâm thời trang châu Âu như Milan và Paris trong định hướng xu thế cho thời trang thế giới.

“Nhật Bản là nước ngoài phương Tây đầu tiên ảnh hưởng mạnh mẽ như vậy tới thời trang thế giới”, Giám đốc Học viện công nghệ thời trang New York Valerie Steel nói. Có thể nói, không một thành phố thời trang nào có thể vừa lôi cuốn sự chú ý, lại vừa tạo ra các “mốt” mới nhanh như Tokyo. Thực tế này đã nâng hạng ảnh hưởng của thời trang Nhật Bản lên mức độ toàn cầu.

Một trong những điểm nổi bật của thủ đô thời trang Tokyo là thời trang đường phố, trong đó nhiều trang phục trở thành ý tưởng cho các BST thời trang ở Mỹ, Paris hay Milan. Kiểu thời trang này bao gồm trang phục phức tạp đặc trưng của Nhật đi kèm với những phụ kiện, làm tóc và trang điểm có phần lập dị. Chất liệu thời trang rất đa dạng và có xu hướng tự do trong kết hợp.

Những năm gần đây, thời trang đường phố Nhật Bản đã du nhập mạnh mẽ vào phương Tây, chi phối tới giới trẻ trên toàn thế giới với một bản tuyên ngôn về tự do cá nhân và thể hiện cái tôi. Thanh thiếu niên ở nhiều khu vực Bắc Mỹ, châu Âu và Đông Nam Á mê hoặc những phong cách thời trang Nhật Bản, mà điển hình là cosplay (trang phục nhập vai).


Cùng với sự phổ biến rộng khắp của manga (truyện tranh) và anime (phim hoạt hình), thời trang cosplay của Nhật đã tạo ra một hiện tượng xã hội. Nhiều lễ hội Anime được tổ chức thường niên tại các nước Mỹ, Australia và một số nước châu Âu. Các tín đồ thời trang tụ hội để chia sẻ niềm đam mê đối với manga và anime cũng như văn hóa đại chúng Nhật bằng cách ăn mặc kiểu cosplay - hóa trang thành những nhân vật họ yêu thích. Qua các sự kiện này, một mạng lưới người yêu cosplay được hình thành và phát triển mạnh mẽ ở rất nhiều nơi ngoài Nhật Bản.

Thời trang cosplay Nhật Bản cũng thu hút rất nhiều người hâm mộ từ các quốc gia xa xôi như Đức, Pháp, Brazil hay gần kề như Trung Quốc, Hàn Quốc… tham gia vào cuộc thi Cosplay thế giới hàng năm tổ chức ở thành phố Nagoya, Nhật Bản.

Không chỉ dừng lại ở đối tượng thanh thiếu niên thế giới, thời trang đường phố Nhật Bản cũng nhận được sự yêu mến của nhiều “sao thế giới”. Tiêu biểu là Gwen Stefani, cô ca sĩ người Mỹ cá tính đã ra mắt hàng loạt video ca nhạc tôn vinh phong cách thời trang đường phố - Harajuku. Xuất hiện cùng Stefani là các cô nàng phụ họa Harajuku Girls trong trang phục Harajuku độc đáo.


Qua thời gian, làn sóng thời trang Nhật Bản đã chứng minh được sức mạnh thống trị thời trang thế giới với phong cách thời trang mới mẻ, định ra xu hướng cho tương lai. Phong cách thời trang táo bạo của các nhà thiết kế Nhật Bản buổi đầu từng bị nghi hoặc, từng bị cho là khiêu khích để rồi đến hôm nay được đánh giá cao bởi bất cứ ai yêu thời trang cũng tin rằng những kiến tạo ấy mang đến sự tươi mới cho thời trang mỗi ngày.


Hạnh Nhân (Tổng hợp)