Người thanh niên tràn đầy lòng yêu nước
Anh hùng Liệt sĩ Lý Tự Trọng tên thật là Lê Hữu Trọng, sinh năm 1914, tại Bản Mạy, thuộc tỉnh Nakhon Phanom - Thái Lan, quê quán ở xã Việt Tiến, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Anh sinh ra trong cảnh “nước mất nhà tan”, gia đình phải phiêu bạt sang Thái Lan sinh sống, luôn mang trong mình nỗi niềm thương nhớ quê nhà nơi đang bị kẻ thù xâm lược.
Từ khi còn nhỏ, Lê Hữu Trọng là người chăm chỉ, ham học hỏi và sớm giác ngộ cách mạng. Anh là một trong 8 thiếu nhi được nhà yêu nước Hồ Tùng Mậu lựa chọn đưa sang Quảng Châu (Trung Quốc) học tập và hoạt động trong hội thanh niên yêu nước. Tại đây, Lê Hữu Trọng được đồng chí Nguyễn Ái Quốc đổi tên là Lý Tự Trọng.
Sau khi về nước hoạt động, năm 1931, trong buổi mít tinh kỷ niệm một năm cuộc khởi nghĩa Yên Bái tổ chức tại Sài Gòn, Lý Tự Trọng đã bắn chết viên mật thám Le Grand để bảo vệ diễn giả Phan Bôi đang diễn thuyết tại Quảng Trường Lareni. Anh bị địch bắt sau đó và bị kết án tử hình khi mới 17 tuổi.
Dù ngã xuống khi tuổi đời còn rất trẻ, nhưng Anh hùng Lý Tự Trọng đã để lại cho các thế hệ thanh niên Việt Nam một di sản quý giá là lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm và nhiệt huyết tuổi trẻ. Lý Tự Trọng đã đi vào lịch sử với câu nói nổi tiếng trước tòa án kẻ thù “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác” đã trở thành kim chỉ nam cho thanh niên rèn luyện, học tập. Anh là tấm gương sáng chói cho lớp lớp thanh niên Việt Nam học tập và noi theo.
Khơi dậy niềm tự hào dân tộc
Ngày 30/4/2011, 80 năm sau ngày mất, hài cốt của Anh hùng Lý Tự Trọng được tìm thấy và đưa về an táng tại quê nhà. Thể theo nguyện vọng tha thiết của cán bộ, chiến sĩ, nhân dân Hà Tĩnh và đoàn viên thanh niên cả nước, Ban Bí thư Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh đã phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng Khu tưởng niệm Anh hùng Liệt sĩ Lý Tự Trọng tại xã Việt Xuyên, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Đây là công trình tri ân đối với người thanh niên cộng sản trẻ tuổi; có ý nghĩa lịch sử, văn hóa tâm linh; giáo dục truyền thống cho thanh thiếu nhi cả nước.
Ngày 20/10/2011, nhân kỷ niệm 97 năm Ngày sinh của Anh hùng Liệt sĩ Lý Tự Trọng, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Hà Tĩnh đã tổ chức Lễ khởi công xây dựng Khu tưởng niệm. Đến ngày 20/10/2014 công trình được hoàn thành đúng vào dịp kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của Anh hùng Lý Tự Trọng.
Nằm cách thành phố Hà Tĩnh 15 km về phía Bắc, Khu tưởng niệm được xây dựng trên diện tích 4,39 ha, gồm các hạng mục chính như: phần mộ, nhà thờ, nhà tả vu, nhà hữu vu, nhà văn hóa, nhà điều hành, quảng trường… Tại khu tưởng niệm trưng bày nhiều hiện vật, tư liệu quý giá tái hiện lại cuộc đời hoạt động cách mạng sôi nổi của người thanh niên yêu nước Lý Tự Trọng.
Thời gian qua, Tỉnh đoàn Hà Tĩnh đã đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống cho các thế hệ trẻ thông qua những chuyến hành hương về các địa chỉ đỏ, trong đó Khu tưởng niệm Anh hùng Liệt sĩ Lý Tự Trọng luôn là điểm đến đầu tiên.
Cô giáo Võ Thúy Hiền, Tổng phụ trách Đội, Trường Tiểu học 1 Thị trấn Thạch Hà, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh cho biết, nhà trường và tổ chức Đội Thiếu niên tiền phong luôn chú trọng giáo dục lịch sử văn hóa, truyền thống cho các em học sinh, đội viên qua những bài học cụ thể, đặc biệt là việc tham quan trực tiếp các di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn.
Hành trình về nguồn đã đem lại cho em Nguyễn Thị Hải, học sinh Trường Trung học phổ thông Lý Tự Trọng những bài học quý giá về tinh thần kiên trung, bất khuất của thế hệ cha anh. Em Nguyễn Thị Hải chia sẻ: "Khi đến tham quan Khu tưởng niệm, chúng em được cảm nhận rõ hơn về thực tế và cuộc sống, những chiến đấu, hy sinh của thế hệ thanh niên trong giai đoạn lịch sử vẻ vang của dân tộc. Tinh thần bất khuất, dũng cảm của Anh hùng Lý Tự Trọng đã khơi dậy trong chúng em niềm tự hào dân tộc, thôi thúc em cố gắng học tập, trau dồi bản thân, xứng đáng là thế hệ trẻ trên quê hương Anh hùng Lý Tự Trọng".
Anh Đặng Quốc Vũ, phụ trách Ban Quản lý Khu tưởng niệm cho biết, hướng đến kỷ niệm 110 năm Ngày sinh Anh hùng Liệt sĩ Lý Tự Trọng, kỷ niệm 68 năm Ngày truyền thống Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam (15/10/1956 - 15/10/2024), Khu tưởng niệm đã đón 355 đoàn với gần 15.000 lượt du khách. Dịp này, không chỉ du khách, đoàn viên thanh niên trong và ngoài tỉnh cùng về với địa chỉ đỏ Khu tưởng niệm Anh hùng Liệt sĩ Lý Tự Trọng, tổ chức các hoạt động báo công, kết nạp đoàn viên mới…
Để xứng tầm là địa chỉ đỏ của tuổi trẻ cả nước, Ban Quản lý Khu tưởng niệm đã tăng cường chỉnh trang cảnh quan, chu đáo trong công tác dẫn lễ, hướng dẫn, giới thiệu, tạo ấn tượng tốt đẹp với các đoàn du khách.