Nghệ nhân Nguyễn Phú Đẹ (ngoài cùng, bên phải) trình diễn tại Lễ trao tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” tháng 12/2015. Ảnh: Mạnh Minh/TTXVN
Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hải Dương, nghệ nhân Nguyễn Phú Đẹ sinh năm 1923, ông bắt đầu học nghề từ năm 1935. Trước Cách mạng Tháng Tám 1945, ông hoạt động ca trù tại nhiều tỉnh ở miền Bắc. Năm 2000, ông tham gia thành lập Câu lạc bộ Ca trù xã Dân Chủ, huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương. Năm 2006, ông tham gia thành lập Giáo phường Ca trù Thăng Long, Hà Nội. Từ năm 2006, ông thường xuyên thực hiện các hoạt động biểu diễn, truyền nghề tại Hải Dương và Hà Nội do Viện Âm nhạc Việt Nam, tỉnh Hải Dương, giáo phường Thăng Long (Hà Nội) và Câu lạc bộ Ca trù xã Dân Chủ, huyện Tứ Kỳ tổ chức.
Nghệ nhân Nguyễn Phú Đẹ có tài năng trình diễn đàn đáy đặc biệt xuất sắc trong nghệ thuật ca trù, nắm vững kỹ năng và đã truyền dạy cho nhiều học trò ở nhiều lứa tuổi khác nhau. Với tài năng và những đóng góp của mình, ông được tôn là “đệ nhất danh cầm”, được coi như “báu vật nhân văn sống” ở lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể.
Trong suốt cuộc đời gắn bó với nghệ thuật ca trù, ông đã được nhận nhiều danh hiệu, bằng khen, giải thưởng do Trung ương và tỉnh trao tặng. Năm 2005, ông đạt Huy chương Vàng Liên hoan ca trù toàn quốc và được Hội văn nghệ dân gian Việt Nam tặng Bằng công nhận danh hiệu “Nghệ nhân dân gian” và Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp văn nghệ dân gian Việt Nam”. Năm 2010, ông được nhận Giải thưởng Đào Tấn do Trung tâm nghiên cứu, bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc trao tặng. Năm 2015, ông được Chủ tịch nước tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể.
Đầu tháng 3/2019, nghệ nhân Nguyễn Phú Đẹ là một trong 62 cá nhân được Chủ tịch nước ký Quyết định phong tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước “Nghệ nhân nhân dân” vì những cống hiến xuất sắc trong việc giữ gìn, phát huy di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc.