Album 'ca Huế - Mười thương' mừng năm mới 2018

Album “Ca Huế - Mười thương” gồm 9 tác phẩm ca Huế lời cổ, nhạc cổ: “Cổ bản”, “Lý Tử vi - Lý Hành vân”, “Phẩm Tuyết”, “Mười thương” (theo điệu Lý Tình tang), Liên khúc “Lưu Thủy - Kim Tiền - Xuân Phong - Long Hồ”, “Tương tư khúc”, “ Lý Quỳnh tương”, “Nữ sinh Đồng Khánh” (theo điệu vè Huế) và liên khúc “Hò Mái nhì - Lý Qua đèo - Lý Ngựa ô”. Mặc dù trong album đều là những bản ca Huế nhạc cổ, lời cổ, nhưng cũng là những tác phẩm quen thuộc, đã được công chúng biết đến từ lâu, được thể hiện qua giọng ca mượt mà, đằm thắm và đầy cảm xúc của NSƯT Diệu Hương, khiến người nghe có thể cảm nhận được những giá trị, vẻ đẹp của loại hình dân ca đậm chất miền Trung này. 

Chia sẻ lý do lựa chọn ca Huế cho album mừng năm mới 2018, NSƯT Diệu Hương cho biết, ca Huế là loại hình âm nhạc dân gian mang đậm nét văn hóa truyền thống, Tết Nguyên đán là Tết cổ truyền, cũng là thời điểm mà mọi người nghĩ đến văn hóa truyền thống của dân tộc, nên chị đã quyết định chọn ra mắt album của mình trong dịp này, với mong muốn giới thiệu sâu hơn với khán giả những làn điệu ca Huế thấm đẫm hồn dân tộc. 

Bạn bè đồng nghiệp cũng có nhiều người bày tỏ sự lo ngại, khi thấy Diệu Hương làm album ca Huế, bởi loại hình âm nhạc dân gian này vẫn còn khá xa lạ với công chúng ngoài Bắc, việc ra mắt album ca Huế sẽ là một sự lựa chọn mạo hiểm. Tuy nhiên, NSƯT Diệu Hương cho biết, chị không xác định thực hiện album này để có thêm thu nhập, mà chỉ mong muốn đóng góp thêm một phần công sức, thêm một tiếng nói của mình để ca Huế đến với khán giả, đặc biệt là khán giả miền Bắc nhiều hơn. 

Nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long chia sẻ, trong thời gian ở Huế thực hiện một dự án âm nhạc về Nhã nhạc - Âm nhạc cung đình Huế, anh đặc biệt đặc biệt chú ý đến ca Huế. Bởi anh nhận thấy, ca Huế là loại hình âm nhạc đậm đà chất dân tộc, nhưng lại đòi hỏi người nghệ sĩ thể hiện phải có một kỹ thuật hát vững vàng, có hơi thở và vị trí âm thanh; đồng thời, ca Huế cũng đề cao mặt cảm xúc và màu sắc âm nhạc, là một loại hình âm nhạc dân gian rất có giá trị, và rất hy vọng sẽ có cơ hội góp một phần tâm sức để bảo tồn loại hình âm nhạc này. 

Cho đến khi Nguyễn Quang Long nghe NSƯT Diệu Hương hát ca Huế, anh thực sự ngỡ ngàng, bởi anh không ngờ, NSƯT Diệu Hương tuy sinh ra và lớn lên ở Quảng Trị, nhưng giọng hát của chị hợp với ca Huế đến lạ lùng. Giọng ca Diệu Hương có làn hơi dồi dào, chất giọng vừa tình nhưng cũng lại rất mực thước, làm toát lên một sự sang trọng của thể loại ca hát thính phòng đặc biệt này. “Việc ra mắt album ca Huế của NSƯT Diệu Hương là một sự đóng góp không nhỏ trong việc bảo tồn ca cổ, bảo tồn âm nhạc truyền thống”, nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long khẳng định. 

NSƯT Diệu Hương sinh ra và lớn lên ở Quảng Trị. Từ nhỏ, chị đã thường xuyên nghe mẹ, các cô, các chú hát những bài dân ca Bình Trị Thiên thấm đẫm hồn dân tộc, trong đó có ca Huế. Và rồi, niềm đam mê âm nhạc cứ nhen nhóm dần trong tâm hồn của cô bé Diệu Hương. Ngay từ khi còn học mẫu giáo, Diệu Hương luôn được lựa chọn để biểu diễn trong các chương trình văn nghệ của trường. Mẹ Diệu Hương nhận thấy cô con gái nhỏ của mình rất say mê sân khấu, nên bà đã cổ vũ cho Hương đi theo con đường nghệ thuật, mặc dù khi đó, gia đình Hương đang vô cùng khó khăn, vì bố mất sớm ở chiến trường. Rồi cũng bởi nhà quá nghèo, nên khi học hết cấp 2, Diệu Hương phải bỏ học để đi dạy mẫu giáo cho Hợp tác xã, kiếm thóc phụ giúp mẹ. 

Tình yêu ca nhạc không nguôi ngoai, nên hai năm sau, Diệu Hương thi và trúng tuyển vào đội tuyên truyền văn hóa của bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị. Tiếng hát của cô bắt đầu đến với bà con dọc biên giới miền Trung. Năm 2001, Diệu Hương dự thi Sao Mai và giành giải “Thí sinh hát nhạc nhẹ ấn tượng”. Sau đó, cô quyết định theo học thanh nhạc, hệ đại học tại Huế, để có thể gắn bó với con đường ca hát chuyên nghiệp lâu dài. Khi Học viện Âm nhạc Huế tách ra, cô trở thành giảng viên thanh nhạc của Học viện Âm nhạc Huế. Trong thời gian học tập và làm việc tại Huế, Diệu Hương được nghe các nghệ nhân, nghệ sĩ hát ca Huế nhiều hơn, nhưng khi đó, đối với loại hình nghệ thuật này, cô vẫn là một khán giả. 

Năm 2010, Diệu Hương ra Hà Nội theo học chương trình thạc sĩ. Trong một cơ duyên khi Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam tuyển nghệ sỹ hát ca Huế, cô quyết định đầu quân cho Nhà hát, và gắn bó với loại hình nghệ thuật này từ đó. Để có thể đáp ứng công việc một cách tốt nhất, Diệu Hương lặn lội trở vào Huế, tìm đến nghệ nhân Tuyết Tuyết, xin được theo học ca Huế một cách chính thức. Cô học trò ham học, nhanh trí đã được nghệ nhân Tuyết Tuyết dốc lòng truyền dạy cách hát, rồi truyền cả tình yêu ca Huế… 

Tuy chính thức học hát ca Huế muộn, nhưng do từ bé được nghe dân ca Bình Trị Thiên, trong đó có ca Huế, nên Diệu Hương không hề lạ lẫm với loại hình nghệ thuật này. Thêm vào đó, với chất giọng và tâm hồn của một người con miền Trung, cùng với những trải nghiệm không bình lặng trong đời sống riêng, đã khiến cho giọng hát Diệu Hương hợp với ca Huế lạ lùng. Không ít người con xứ Huế, khi nghe cô hát ca Huế cũng phải ngỡ ngàng, xúc động, bởi Diệu Hương không chỉ hát ca Huế, mà chị còn gửi gắm cả tình cảm của người con miền Trung, gửi cả tình yêu âm nhạc của mình vào những lời ca ấy. Có lẽ đó cũng là lí do khiến cô quyết định chọn ca Huế để đồng hành trên con đường ca hát của mình cho đến tận bây giờ.