Nhiều vụ tai nạn giao thông (TNGT) xảy ra trên các tuyến đường quốc lộ (QL) xuất phát từ việc thiếu ý thức chấp hành luật giao thông của không ít người dân, nhất là tình trạng tự ý tháo dỡ dải phân cách để qua đường rất đáng báo động và cần được xử lý nghiêm để răn đe.
Thói quen đi đường làng trên quốc lộ
Anh Nguyễn Văn Hưng, lái xe đường dài tuyến Hà Nội - Hà Tĩnh bức xúc cho biết: “Tuyến QL1A được nâng cấp, mở rộng lên 4 làn xe đưa vào khai thác đoạn từ Hà Nội tới Hà Tĩnh chưa được 1 năm nay, nhưng trên tuyến đã xuất hiện tình trạng người dân tự ý phá dỡ dải phân cách giữa ở nhiều đoạn để mở đường ngang cho xe thô sơ, người đi bộ đi qua như đường làng. Nhiều tình huống, nếu không phản ứng kịp, rất dễ xảy ra các vụ TNGT nghiêm trọng giữa xe tải với xe thô sơ và người đi bộ. Đã nhiều lần, xe tôi đạp phanh cháy đường, chỉ để tránh người đi bộ bất ngờ lao qua dải phân cách…”.
Tình trạng băng qua dải phân cách trên QL1A tại các điểm bị tháo dỡ tiềm ẩn nguy cơ TNGT cao. |
Theo ghi nhận của phóng viên, tình trạng tháo dỡ tấm chống chói (ngăn ánh đèn của xe ngược chiều và người đi bộ băng ngang đường), thậm chí dỡ cả tấm khung lưới thép khổ 1m x 2 m lắp cố định trên dải phân cách dọc đoạn tuyến QL1A qua các huyện Quảng Xương, Tĩnh Gia (Thanh Hóa) vẫn đang diễn ra. Việc tháo dỡ càng gần khu dân cư càng nhiều, mà chưa được các cơ quan chức năng địa phương ngăn chặn. Đáng lo ngại hơn, nhiều đoạn dải phân cách trên tuyến còn bị người dân dỡ luôn cả tấm bê tông phía dưới để tiện qua lại. Để tránh tai nạn, lái xe ô tô phải đi chậm lại hoặc chạy áp sát làn đường bên phải để tránh những cú nhảy bất ngờ của người đi bộ hoặc những cú phi xe gắn máy bất ngờ từ chiều ngược đường sang.
Tương tự, trên QL5 qua các khu công nghiệp của tỉnh Hải Dương cũng có tình trạng nhiều công nhân của các khu công nghiệp “xé rào” để băng qua dải phân cách. Thực tế này tồn tại trên đoạn tuyến đã lâu, nhưng do chưa được giải quyết triệt để, nên luôn tiềm ẩn nguy cơ xảy ra ùn tắc và TNGT. Chưa hết, tại cổng các khu công nghiệp trên tuyến, cứ chiều đến lại có hàng trăm công nhân ngang nhiên đi ngược chiều trên QL5 theo chiều Hà Nội - Hải Phòng. Nguyên nhân được nhiều công nhân giải thích là do QL5 không bố trí mở dải phân cách trước cổng khu công nghiệp, nên muốn qua được bên kia đường, mọi người phải đi đến điểm quay đầu, cách khu công nghiệp vài km mới quay ngược trở lại. Tuy biết việc tự ý xé rào hoặc đi ngược chiều là sai luật định và nguy hiểm, nhưng các công nhân vẫn cố tình thực hiện để tiết kiệm thời gian.
Qua tìm hiểu, các khu công nghiệp của tỉnh Hải Dương đang có khoảng 30.000 - 50.000 công nhân lao động làm việc. Nếu bất cập trên không được khắc phục thì nguy cơ TNGT trên đoạn tuyến này sẽ trở thành “điểm nóng”.
Trao đổi với lực lượng cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ trên tuyến, được biết: Tình trạng tự ý tháo dỡ dải phân cách của một số người dân thiếu ý thức thường diễn ra vào ban đêm, nên rất khó bắt giữ, xử lý. Ban ngày thì chuyện đã rồi. Thực tế này là do tâm lý ngại đi xa thêm khoảng 1 - 2 km để quay đầu xe, ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ hạn chế của không ít người dân, lén lút phá hoại công trình cầu đường bộ chỉ để qua đường nhanh, mà không lường hết được các nguy cơ tiềm ẩn.
Giảm hiệu quả đầu tư
Nhiều chuyên gia giao thông cho rằng, nhiều tuyến cao tốc mới hiện nay chạy qua khu đông dân cư do thiếu khảo sát các điểm giao cắt đường huyện lộ, tỉnh lộ với cao tốc như: Nội Bài - Lào Cai, Hà Nội - Thái Nguyên, Hà Nội - Hải Phòng, TP Hồ Chí Minh - Trung Lương chạy qua Tiền Giang… nên không có bố trí cầu vượt, hầm chui dân sinh, đã gây khó khăn cho người dân địa phương muốn vượt qua các đường cao tốc. Nguyên nhân khách quan đến từ chủ đầu tư các dự án này đã dẫn đến thực tế nêu trên. Vì vậy, việc tiết giảm nguồn vốn, vốn dư từ các dự án này cần được dành để làm cầu vượt, trước hết tại các điểm đông dân cư như thị trấn, chợ, bệnh viện và trường học hoặc xây dựng tăng cường các gờ giảm tốc tại những nút giao để cảnh báo TNGT.
"Các hành vi cản trở giao thông đường bộ, gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác, thì bị phạt tiền từ 5 đến 30 triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 3 năm như: Tháo dỡ, di chuyển trái phép, làm sai lệch, che khuất hoặc phá hủy biển báo hiệu, các thiết bị an toàn giao thông đường bộ; mở đường giao cắt trái phép qua đường bộ, đường có dải phân cách...". (Điều 203 Bộ luật Hình sự). |
Trao đổi vấn đề này, Tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam Nguyễn Văn Huyện cho biết: Trước thực tế trên, Tổng cục đã trình Bộ GTVT kế hoạch mở thêm hoặc điều chỉnh dải phân cách tại một số điểm cho phù hợp với điều kiện dân cư. Tổng cục đã hoàn tất việc khảo sát và sẽ sớm công bố các điểm sẽ được mở bổ sung.
Ông Nguyễn Văn Thạch, Vụ trưởng Vụ An toàn giao thông (Bộ GTVT) cho hay: Trong quá trình nghiên cứu thiết kế QL1A, các đơn vị thuộc Bộ GTVT đã làm việc với Ban An toàn giao thông các địa phương để thống nhất các điểm giao cắt. Nơi nào, các đường ngang gần nhau sẽ được gộp lại, ưu tiên mở một vị trí hợp lý nhất. Bộ GTVT đặt mục tiêu quy hoạch khoảng cách trung bình của đường ngang khoảng 1 km. Nhưng hiện nay, mật độ điểm giao cắt đã dày hơn. Việc mở thêm dải phân cách sẽ càng gây khó khăn hơn cho công tác đảm bảo an toàn giao thông.
Còn Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông (Bộ GTVT) Trần Xuân Sanh nhận định: Cần hạn chế tối đa việc mở thêm đường ngang để tuyến QL1A khai thác đúng tốc độ thiết kế của dự án đạt tối đa 80 km/giờ đối với phương tiện. Nếu “chiều lòng” địa phương, QL1A từ Thanh Hóa đến Cần Thơ sẽ tạo tiền lệ, dẫn đến giảm hiệu suất đầu tư hiệu quả đầu tư toàn tuyến. Giải pháp tối ưu nhất giải quyết tình trạng này chính là làm cầu vượt qua đường, nhưng cần một nguồn lực lớn và không dễ thực hiện trong bối cảnh hiện nay.
Tiến Hiếu