Với người dân sống ở nhiều khu chung cư tại Hà Nội, phí dịch vụ chung cư luôn là một vấn đề bức xúc. Có những khu chung cư cao cấp mỗi hộ dân phải nộp phí chung cư tới hàng triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, tại tòa nhà 17T10, khu đô thị Trung Hòa - Nhân Chính, Cầu Giấy, Hà Nội, phí dịch vụ chung cư chỉ là 20.000 đồng/tháng. Đây là mô hình cần nhân rộng để giải quyết tranh chấp về phí dịch vụ chung cư đang diễn ra khá phổ biến hiện nay.
HTX nhà ở Thụy Điển tại Hà Nội
Cứ cuối tháng, người dân tại tòa nhà 17T10 khu đô thị Trung Hòa - Nhân Chính lại có mặt tại văn phòng hợp tác xã (HTX) nhà ở Thụy Điển tại tầng 1 tòa nhà để nộp phí dịch vụ chung cư. Số tiền mỗi gia đình phải đóng là 20.000 đồng bao gồm tiền phí vệ sinh, bảo vệ, an ninh, cầu thang máy. Ngoài mức đóng tiền dịch vụ hàng tháng như vậy, 192 hộ dân tại tòa nhà này còn đang được hưởng một cơ chế khá đặc biệt.
Lớp mầm non Hoa Mai tại tầng 2 nhà chung cư 17T10, khu đô thị Trung Hòa - Nhân Chính (Cầu Giấy). |
Hàng năm, mỗi hộ dân ở đây được Ban quản lí tòa nhà thưởng Tết từ 100.000 – 500.000 đồng/hộ. Mỗi dịp Trung thu, Tết thiếu nhi, các cháu học sinh đều nhận được quà. Và một điều đặc biệt mà có lẽ chỉ có khu chung cư này làm được, đó là Ban quản lí còn hỗ trợ các hộ gia đình trong việc tổ chức đám cưới, đám hỏi, đám ma... Những điều này đã được duy trì từ nhiều năm nay tại tòa nhà 17T10, nơi được quản lí theo mô hình HTX Nhà ở Thụy Điển do Liên đoàn HTX Nhà ở Vương quốc Thụy Điển và Liên minh HTX Việt Nam phối hợp xây dựng từ năm 2007.
Vừa giúp một phụ nữ mang thai dắt xe ra ngoài, ông Nguyễn Duy Cường, nhân viên tổ trông xe tại tòa nhà cho biết, những người dân sống ở 17T10 là những người tái định cư, thu nhập cũng không cao nên mức phí dịch vụ chung cư 20.000 đồng/tháng là rất phù hợp với phần đông người dân.
Không chỉ có phí dịch vụ chung cư rẻ mà các dịch vụ khác tại chung cư cũng có mức giá rất hợp lí. Tầng 2 của tòa nhà 17T10 lúc nào cũng rộn rã tiếng cười đùa của các em nhỏ trường Mầm non Hoa Mai. Được thành lập dưới sự hỗ trợ của Ban quản lý tòa nhà, học phí của mỗi học sinh chỉ dưới 1 triệu đồng/tháng, thấp hơn nhiều so với các trường mầm non tư thục khác tại Hà Nội. Điều đặc biệt là cô giáo của lớp học này cũng chính là cư dân của tòa nhà. Chị Trần Thúy Hoa, cô giáo tại đây cho biết: “Ban quản lý tòa nhà đã rất nhiệt tình giúp đỡ và tạo điều kiện cho chúng tôi hoàn thành thủ tục thành lập trường mầm non này. Chúng tôi nhận trông giữ trẻ từ 18 tháng đến dưới 5 tuổi. Có trường mầm non này các phụ huynh gửi con rất tiện và yên tâm”.
Mô hình cần nhân rộng
TS Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho biết, hiện nay nhiều nơi chủ đầu tư, công ty quản lý chung cư coi việc quản lý và thu phí chung cư là hình thức kinh doanh và thu lợi nhuận nên thu phí cao. Từ đó nảy sinh nhiều mâu thuẫn tranh chấp giữa chủ đầu tư, đơn vị kinh doanh và người dân. Còn theo mô hình HTX nhà ở Thụy Điển, người dân tự lập ra Ban quản lí tòa nhà để quản lý và vận hành chung cư. Mô hình này giúp tạo việc làm cho xã viên, giảm chi phí và còn góp phần chấm dứt tình trạng tranh chấp vì phí dịch vụ chung cư tại các chung cư hiện nay.
Ông Phạm Đình Thái, Phó Chủ nhiệm HTX nhà ở Thụy Điển chia sẻ: “Mô hình HTX nhà ở Thụy Điển khác so với mô hình của các doanh nghiệp là không đặt ra mục tiêu lợi nhuận mà chú trọng vào các giải pháp để giảm phí dịch vụ cho người dân. Ban quản lí tòa nhà do người dân lập ra và dựa trên chính cư dân tòa nhà để quản lí và duy trì các dịch vụ”.
Đến nay, có gần 20 cư dân tại tòa nhà đang trực tiếp tham gia vào các công việc như bảo vệ, trông giữ xe, tạp vụ vệ sinh, sửa chữa ô tô, xe máy... Ngoài trả lương cho người lao động, Ban quản lí tòa nhà còn bố trí được kinh phí để sửa chữa chung cư, mua sắm các thiết bị phục vụ cho sinh hoạt cộng đồng. Mọi khoản chi phí đều được công khai tới tất cả hộ dân.
Năm 2011, mô hình HTX nhà ở Thụy Điển được Ngân hàng Thế giới và Thanh tra Chính phủ Việt Nam trao giải xuất sắc tại cuộc thi VACI 2011 trong chương trình sáng kiến phòng chống tham nhũng Việt Nam. Hiện HTX nhà ở Thụy Điển đang nhận quản lý cho hơn 10 tòa nhà chung cư trên địa bàn thành phố Hà Nội như khu làng Quốc tế Thăng Long (Dịch Vọng, Cầu Giấy), tòa F5, GC3 và GD3 khu đô thị Yên Hòa (Cầu Giấy)...
Bài và ảnh: Thu Trang