Ngày 15/7/2024, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên nhôm Lâm Đồng-TKV (thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam) đã có Báo cáo số 2015/LDA-KTCN gửi UBND tỉnh Lâm Đồng. Nội dung kiến nghị UBND tỉnh và UBND huyện Bảo Lâm chỉ đạo các đơn vị liên quan nghiên cứu, tham mưu các thủ tục pháp lý để việc bàn giao mặt bằng đất thu hồi đúng thời gian quy định của pháp luật, đồng thời nhận được sự đồng thuận của người dân, tránh khiếu kiện tập thể, kéo dài, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự địa phương và kế hoạch sản xuất kinh doanh của đơn vị.
Diện tích hơn 30ha tỉnh Lâm Đồng giao cho 2 doanh nghiệp thuê để trồng cây nay phải thu hồi để khai thác quặng bô xít. Ảnh: TTXVN phát
Theo ông Nguyễn Văn Phòng, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên nhôm Lâm Đồng-TKV, trong hơn 327 ha thuộc khu vực khai thác quặng 5 năm giai đoạn 2 (2020-2024) của dự án Tổ hợp bô xít-nhôm Lâm Đồng, có trên 30 ha đất do Công ty Trách nhiệm hữu hạn Vĩnh Tiến (Công ty Vĩnh Tiến) và Công ty Trách nhiệm hữu hạn giống Vĩnh Lộc (Công ty Vĩnh Lộc) được Nhà nước cho thuê, giao quản lý, sử dụng.
Ngày 19/4/2024, UBND huyện Bảo Lâm có quyết định thu hồi đất đối với gần 15,7 ha đất do Công ty Vĩnh Tiến và Công ty Vĩnh Lộc đang thuê để sản xuất nông nghiệp. Đến ngày 2/7, Trung tâm Kỹ thuật tài nguyên môi trường-Phát triển quỹ đất (Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lâm Đồng) chủ trì công tác bàn giao đất theo quyết định thu hồi. Tham gia bàn giao có đại diện UBND xã Lộc Ngãi, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Bảo Lâm, Công ty Vĩnh Tiến. Riêng Công ty Vĩnh Lộc không tham dự.
Tuy nhiên, khi thực hiện cắm mốc, gạt ủi ranh bằng máy gạt bánh xích trên phần đất đã được thu hồi, đã có nhiều hộ dân cản trở, ngăn chặn máy gạt không cho thi công. Các hộ dân này cho rằng chưa được Nhà nước hỗ trợ tài sản trên đất nên không chấp hành bàn giao đất. Kết quả, các bên chỉ bàn giao cho Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên nhôm Lâm Đồng-TKV được 0,52 ha trong tổng số 15,7 ha. Đây là diện tích đất trống, chủ yếu là cây cỏ tạp của 2 thửa đất thuộc Công ty Vĩnh Tiến quản lý. Phần diện tích còn lại, các bên thống nhất sẽ bàn giao vào ngày 10/7/2024.
Ngày 10/7, các bên tiếp tục bàn giao phần diện tích còn lại. Tại buổi bàn giao này, Công ty Vĩnh Lộc có đại diện đến dự. Tuy nhiên, khi thực hiện cắm mốc, gạt ủi ranh trên phần đất đã được thu hồi của 2 công ty này, tiếp tục có nhiều hộ dân ra cản trở, ngăn chặn máy gạt không cho thi công. Kết quả các bên không thể bàn giao trên thực địa mặt bằng đối với phần diện tích còn lại.
Ông Nguyễn Văn Phòng cho biết thêm, mặc dù 15,7 ha đất đã được Trung tâm Kỹ thuật tài nguyên môi trường-Phát triển quỹ đất tỉnh lập phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, đồng thời UBND huyện Bảo Lâm đã ra quyết định phê duyệt phương án và quyết định thu hồi đất, nhưng hầu hết diện tích đất này đã bị người dân lấn chiếm để trồng cà phê, chè... khiến việc bàn giao mặt bằng trên thực địa khó thực hiện, ảnh hưởng tới kế hoạch sản xuất kinh doanh của đơn vị.
Trước đó ngày 8/7/2024, phóng viên TTXVN đã đưa tin "Chuyện quản lý: Khó bàn giao diện tích đất của Nhà nước đã có quyết định thu hồi để khai thác bô xít". Nội dung phản ánh, dù đã được các cơ quan chức năng tỉnh Lâm Đồng và chính quyền huyện Bảo Lâm tổ chức bàn giao đất để khai thác quặng bô xít, nhưng doanh nghiệp mới chỉ nhận được 0,5 ha trong số gần 16 ha đã làm thủ tục bàn giao.
Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Nhôm Lâm Đồng-KTV đang trong tình trạng thiếu hụt nguồn quặng nguyên liệu do không còn quỹ đất vùng nguyên liệu; do đó phải giảm công suất khai thác, chế biến alumin. Trước tình trạng thiếu hụt nguồn nguyên liệu, 15,7 ha đất đã có quyết định thu hồi từ 2 công ty sẽ đáp ứng khai thác quặng bô xít trong thời gian khoảng 2 tháng. Vì vậy, nếu không được bàn giao kịp thời theo kế hoạch, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Nhôm Lâm Đồng-KTV sẽ phải tiếp tục giảm tải hoạt động sản xuất, chế biến alumin do không đủ nguồn quặng.