Dự thảo cấm xích lô Hà Nội và thay thế bằng xe điện đang được dư luận và những người làm du lịch rất quan tâm. Lâu nay, xích lô vẫn được coi là một sản phẩm du lịch đặc trưng của Hà Nội, phần lớn du khách nước ngoài đều chọn xích lô thăm phố cổ. Vì vậy, có nên “vắng bóng” xích lô trên đường phố hay không là điều phải bàn kỹ.
Một nét văn hóa Hà Nội
Cách đây hơn 10 năm, xích lô là phương tiện khá phổ biến tại Hà Nội với con số hơn 6 vạn chiếc và Hà Nội đã một lần ra lệnh cấm. Nhưng sau đó, thành phố đã khoanh vùng lại và xích lô được phép hoạt động trong khu vực phố cổ để phục vụ khách du lịch và thỉnh thoảng dùng làm phương tiện “ăn hỏi” như một nét đẹp truyền thống văn hóa. “Cấm xích lô vì cản trở giao thông không hẳn thuyết phục. Đúng là xích lô có lúc đi hàng dài và hàng hai, nhưng chỉ hoạt động trong khu phố cổ phục vụ khách du lịch, còn ách tắc giao thông Hà Nội phần lớn do ô tô và xe máy quá đông tại các ngã tư lớn”, ông Nguyễn Thanh Quang (Đội Cấn, Hà Nội) nhận xét.
|
Phần lớn du khách nước ngoài đến Việt Nam đều chọn xích lô để đi thăm phố cổ. |
Về phía doanh nghiệp lữ hành, anh Lê Quang Đạo, Phó giám đốc Công ty du lịch Tầm nhìn Việt cho rằng: Đây là điều thiệt thòi cho các công ty du lịch cũng như khách tham quan khi tổ chức tour đến phố cổ, vì đi thăm phố cổ bằng xích lô là một trong những điểm nhấn của tour cho người nước ngoài khi thăm Việt Nam. Hiện nay trên địa bàn thành phố có loại hình xe điện đưa khách đi tham quan phố cổ, tuy nhiên loại phương tiện này không được các doanh nghiệp lữ hành ủng hộ nhiều, vì tour đi xích lô trong phố cổ của du khách có duy nhất ở Việt Nam, rất đặc biệt. Đi xích lô, du khách được sống chậm, trái ngược với nhịp sống hối hả của Thủ đô, được chụp ảnh, quay phim về phố phường Hà Nội. Rất ít du khách thích đi xe điện trong phố cổ. Ngoài ra một số nơi như: Huế, Hội An, Nha Trang, TP Hồ Chí Minh cũng tổ chức tour tham quan bằng xích lô cho du khách nước ngoài. Tuy nhiên, xích lô Hà Nội là sự khác biệt trong lòng du khách.
Đại diện CLB lữ hành Hà Nội cũng cho rằng, xích lô là sản phẩm du lịch đặc trưng của Hà Nội, như ở Băngcốc (Thái Lan) hay Campuchia có xe tuk tuk. Thay vì cấm, cơ quan quản lý Hà Nội nên có biện pháp để đưa hoạt động này vào quy củ hơn.
Tham quan phố cổ trong phạm vi hẹp, khách nước ngoài thường chọn đi bộ hoặc đi xích lô. “Nếu cấm xích lô, sẽ có khoảng 3.000 lượt khách đi bộ trong phố cổ mỗi ngày, khi đó giao thông sẽ còn phát sinh nhiều vấn đề hơn và khách sẽ phàn nàn nhiều hơn. Thực tế, Hà Nội chưa có nhiều dịch vụ hấp dẫn khách, nếu cắt chương trình xích lô sẽ càng làm giảm tính hấp dẫn của tour”, anh Lê Quang Đạo nhận xét.
Xích lô “dù” - “con sâu làm rầu nồi canh”
Ông Đỗ Anh Thư, Giám đốc Công ty du lịch Sans Souci cho biết: “Từ 17/5, xích lô cấm hoạt động từ 16 - 19 giờ với lý do hạn chế ùn tắc giao thông giờ cao điểm và chúng tôi hoàn toàn chấp hành. Tuy nhiên, dự thảo cấm hoàn toàn xích lô hoạt động khiến chúng tôi lo lắng”.
Hiện Hà Nội có 264 xích lô được cấp biển kiểm soát, thuộc 4 doanh nghiệp quản lý khai thác là Công ty Thương mại và Du lịch Văn Hóa, Công ty CP Huy Phong, Công ty CP Thương mại và Du lịch Lâm Anh và Công ty TNHH Dịch vụ xích lô du lịch Sans Souci. Tuy nhiên, số xích lô “dù” có thể lên tới 1.000 chiếc. “Đây là đối tượng khó quản lý, thường xuyên luồn lách trong phố cổ bắt khách, gây mất trật tự giao thông, hét giá cao làm du khách bức xúc, khiến các ngành chức năng đề nghị cấm loại hình phương tiện này”, ông Thư cho biết.
Xích lô “dù” rất dễ nhận biết. Xích lô kiểm soát thuộc 4 công ty đánh dấu từ 1 đến 264 nên ngành chức năng chỉ chiếu biển kiểm soát là nhận biết được đâu là xích lô có đăng ký, và đâu là xích lô “dù”. Xích lô “dù” có 3 loại: Loại xích lô không biển; biển xích lô tự làm bằng nhôm; biển giả giống hệt biển thật (sao y biển số của 1 trong 264 chiếc xích lô có biển kiểm soát). Thường thì khi bị ngành chức năng phát hiện, xích lô “dù” thường “bỏ của chạy lấy người” vì theo quy định không những bị phạt hành chính, xích lô “dù” còn bị tịch thu tiêu hủy.
“Xích lô đối với Hà Nội như một nét văn hóa giống như phở, cà phê vỉa hè, trà đá... Nếu cấm, thành phố sẽ mất đi một hình ảnh thân thiện đã in đậm với du khách quốc tế. Không những vậy, xích lô liên quan tới nhiều người lao động chân chính. Chúng tôi đã vận động anh em đạp xích lô khi tham gia vận chuyển khách chấp hành nghiêm chỉnh luật lệ giao thông”, ông Thư cho biết.
Cõ lẽ, cũng nên cân nhắc để đưa ra quyết định nên cấm hay nên quản lý tốt hơn và để xích lô tiếp tục hoạt động, nhằm duy trì một nét văn hóa rất riêng của Hà Nội.
Bài và ảnh: Xuân Cường