Ông Nguyễn Tiến Đạt, Giám đốc AZA Travel, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ du lịch Thủ đô chia sẻ: "Năm 2022, có khách hàng thân quen hỏi thuê một villa ở gần Hà Nội dịp lễ 30/4. Tuy nhiên do khách hỏi sát ngày nên chúng tôi đã không thể tìm được villa đẹp, giá rẻ theo yêu cầu. Thời gian sau, khách hàng này chia sẻ là bị lừa khi đặt villa qua mạng. Tưởng đặt được villa đẹp giá rẻ nhưng khi đại gia đình mười mấy người tới villa đó thì đã có khách khác ở, nên phải xách vali về giữa trời nắng gắt. Không chỉ khách hàng bị lừa mà có mấy gia đình khác cũng bị lừa như vậy khi đặt qua mạng của các cá nhân mạo danh lừa đảo. Tưởng kỳ nghỉ lễ vui cuối cùng tiền mất mà mua bực tức cho cả gia đình".
Hè là mùa cao điểm du lịch nội địa thường xuyên xảy ra các vụ lừa đảo trên mạng xã hội với các chiêu trò bán voucher giá rẻ. Ảnh: HT
Không chỉ người dân bình thường mà kể cả những người có kinh nghiệm cũng bị lừa, ông Nguyễn Tiến Đạt kể tiếp: "Một người bạn của tôi tên là NNL có kinh nghiệm đi du lịch và đặt mua voucher du lịch của một đối tượng lừa lúc trước là nhân viên của một công ty du lịch lớn. Tuy nhiên, mới đây tiếp tục đặt voucher du lịch qua nhân viên này thì không sử dụng được mới biết là bị lừa khi đã chuyển khoản hơn 30 triệu đồng. Khi tìm hiểu thì được biết nhân viên này đã nghỉ làm tại công ty du lịch và không rõ địa chỉ ở đâu. Người bạn đã chụp lại các đoạn giao dịch, ảnh bạn nhân viên này và soạn sẵn đơn tố cáo và nhắn tin thông báo cho bạn nhân viên kia nếu không trả tiền thì sẽ báo công an với đầy đủ bằng chứng. Kết quả, bạn nhân viên kia sợ vào tù nên đã hứa sẽ trả dần mỗi tháng 5 triệu đồng".
Theo ông Nguyễn Tiến Đạt, du lịch đang dần trở thành nhu cầu thiết yếu đối với nhiều gia đình. Mỗi dịp nghỉ lễ, nghỉ hè… nhiều người vẫn tìm kiếm thông tin các tour du lịch, vé máy bay giá rẻ hay “săn sale” các voucher giảm giá trên mạng. Đánh trúng tâm lý "ham rẻ" của du khách nên hiện nay trên mạng xã hội các combo, voucher du lịch với mức giá khác nhau nhiều vô kể, khiến khách hàng lạc vào "ma trận", từ đó dễ bị kẻ xấu lợi dụng để lừa đảo, trục lợi.
"Tour du lịch giá rẻ hay vé máy bay giá rẻ là có, các công ty du lịch cũng như các khách sạn rồi các du thuyền và các hãng hàng không cũng tung ra khá nhiều những vé giá rẻ, nhưng cái đấy là chỉ tồn tại trong thời gian COVID-19 khó khăn. Còn bây giờ mà mọi người vẫn nghĩ rằng là vào mùa hè năm 2023 mà lại đi vào cuối tuần, dịp nghỉ lễ tới các điểm du lịch "hot" và công bố giá vé máy bay cộng với khách sạn 5 sao 3 ngày 2 đêm mà giá giảm 50% thì tôi nghĩ điều đó là không có. Vì vậy khách hàng cần hết sức cảnh giác", ông Nguyễn Tiến Đạt cho biết.
Chiêu trò lừa đảo trên mạng xã hội rất tinh vi. Kẻ xấu xây dựng hình ảnh đầy uy tín, với thông tin công việc rõ ràng, hình ảnh “check-in” du lịch sang chảnh khắp nơi, đôi khi còn mạo danh cả các đơn vị lâu năm trong nghề… rồi lập những nick ảo và cũng tạo ra tương tác, cũng có những bình luận khen ngợi nhưng thực tế những bình luận tương tác đó cũng là từ các "nick ảo" của kẻ xấu lập ra.
Theo ông Nguyễn Tiến Đạt, thậm chí là một số đối tượng còn copy website của những công ty du lịch uy tín nhưng khác một vài ký tự tên miền và đặt máy chủ nước ngoài nên nếu khách hàng không để ý thì sẽ rất dễ bị lừa. Cá biệt, nhiều kẻ xấu còn chạy thành công 1 số sản phẩm để lấy danh tiếng, sau đó mới biến mất khi đã lừa được số tiền lớn. Điều này làm ảnh hưởng không nhỏ tới danh tiếng của những công ty làm ăn chân chính.
"Có hai kiểu lừa đảo: Thứ nhất, lừa đảo khách hàng mua xong thì người bán biến mất và khách hàng không hề nhận được bất kỳ dịch vụ nào. Thứ hai, là kiểu lừa là vẫn có dịch vụ nhưng chất lượng kém không như quảng cáo. Chẳng hạn như khách sạn, villa, du thuyền khi đối tượng lừa đảo bán hàng thì quảng cáo 5 sao nhưng thực tế chỉ từ 2 - 3 sao. Tour du lịch thì cắt hết các điểm chính (có mất phí tham quan) và đưa du khách đến những điểm du lịch miễn phí, đồ ăn kém và bắt khách vào điểm mua sắm bắt buộc để lừa mua hàng giả, hàng kém chất lượng…", ông Nguyễn Tiến Đạt phân tích.
Ông Phạm Hải Quỳnh, Chủ tịch Hội du lịch cộng đồng cho biết: Du lịch là ngành nghề kinh doanh có điều kiện nhưng có một thực tế, rất nhiều người có mối quan hệ nào đó với khách sạn, hàng không và nhiều khi là nhân viên từng làm các công ty du lịch đua nhau ôm voucher rồi giao bán lại cho khách, tự xưng là người tổ chức tour du lịch. Tình trạng này dẫn đến “loạn giá” và nguy cơ xảy ra lừa đảo rất cao. Trong khi các công ty du lịch phải chịu nhiều ràng buộc pháp lý, điều kiện kinh doanh. Tình trạng tự xưng là người hoặc đơn vị tổ chức chương trình du lịch, bán voucher lại mọc như nấm sau mưa khi vào mùa du lịch cao điểm.
“Do đó, trước khi được pháp luật bảo vệ khi xảy ra bất trắc thì trước hết du khách phải là người tiêu dung thông thái, đọc kỹ chương trình, điều kiện và tìm hiểu kỹ đối tác bán, các điều kiện kèm theo, nhất là khi rao bán voucher khuyến mại, giá rẻ…”, ông Phạm Hải Quỳnh chia sẻ.
Với kinh nghiệm công tác nhiều năm trong lĩnh vực du lịch, ông Nguyễn Tiến Đạt cũng chia sẻ một số bí quyết để tránh "sập bẫy" lừa đảo du lịch: Không nên ham rẻ; không nên giao dịch, chuyển tiền với các cá nhân hành nghề tự do mà phải giao dịch với những công ty du lịch có uy tín, thương hiệu; cần kiểm tra kỹ hợp đồng giao dịch, phiếu chuyển tiền, gọi điện đến khách sạn hay là du thuyền để kiểm tra xem đúng là Booking này đã được đặt chưa. Bài học quan trọng nhất đó là người tiêu dùng phải tỉnh táo, không ham rẻ và cần phải đến những doanh nghiệp có uy tín để đặt dịch vụ, tour...
Do đó, ttrong quá trình giao dịch mua tour, dịch vụ du lịch trên mạng, khách cần chụp lại màn hình trao đổi giao dịch, gọi video call và chụp lại ảnh người bán tour, căn cước công dân, biên lai thu tiền… để làm bằng chứng tố cáo nếu chẳng may bị lừa đảo. Đặc biệt, khách hàng nên trình báo với cơ quan chức năng để làm trong sạch môi trường kinh doanh du lịch nước nhà bởi tình trạng lừa đảo du lịch vào dịp nghỉ lễ hay mùa cao điểm ảnh hưởng rất lớn đến hình ảnh du lịch Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp du lịch làm ăn chân chính nói riêng.
Đồng thời, các cơ quan chức năng có thẩm quyền, cơ quan quản lý nhà nước cần vào cuộc thanh, kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm.