Hai yếu tố: Nhiệt độ và độ ẩm, có vai trò quyết định đến sự phát triển của nấm mốc và quá trình sản sinh ra độc tố. Độ ẩm phải trên 85% thì nấm mốc mới phát triển. Nếu ngô bảo quản có độ ẩm trên 16 - 17% thì nấm mốc sẽ phát triển. Các loại nông sản khác như lạc, gạo, đậu tương... nếu độ ẩm của hạt trên 19 - 20% thì nấm mốc phát triển rất nhanh và sinh ra nhiều độc tố.
Để tránh nấm mốc, bà con cần phơi khô lương thực, thực phẩm rồi mới đem cất giữ. Nếu bảo quản thủ công bằng bao bì, chum vại, hòm..., thì biện pháp phơi, sấy khô hạt trước khi bảo quản đạt tới độ ẩm an toàn là từ 13 - 15%. Nếu bảo quản bằng kho kín và hiện đại có thể điều chỉnh nồng độ khí cacbonic (C02) và khí amoniac (NH3), điều chỉnh ẩm độ không khí trong kho ở mức thấp... tùy theo loại sản phẩm để ức chế quá trình phát triển của nấm mốc và hạn chế độc tố do nấm mốc sinh ra. Ngoài ra, bà con cần làm sạch dụng cụ và nhà kho để diệt trừ nguồn nấm mốc trước khi đựng lương thực thực phẩm dự trữ
Để tránh tình trạng ngộ độc thực phẩm, bà con cần nâng cao kiến thức về cách giữ gìn an toàn vệ sinh thực phẩm. Các gia đình cần lưu ý trong khâu bảo quản lương thực, thực phẩm. Lương thực, đồ khô cần dự trữ lâu ngày nên chứa trong dụng cụ kín, nơi chứa thông thoáng, khô ráo. Nếu phát hiện sản phẩm lên mốc xanh, vàng nâu hoặc đen thì phải loại bỏ, không nên tiếc của mà rửa sạch để dùng.
Khi phát hiện các triệu chứng do độc tố của nấm mốc nói trên, cần đưa bệnh nhân đến ngay bệnh viện để khám, xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Không bao giờ ăn các loại lương thực, thực phẩm đã bị nấm mốc như gạo, ngô, khoai sắn, lạc, rau, hoa quả, thịt cá đã bị mốc.
Với nhiều vùng đồng bào dùng bột ngô làm bánh lưu ý: Tuyệt đối không sử dụng bột ngô làm bánh khi phát hiện thấy mùi lạ, màu lạ (các đốm nấm mốc màu xanh, vàng, nâu…). Tốt nhất sau khi xay ngô thành bột, chỉ nên sử dụng số bột trên làm bánh trong vòng 2 - 3 ngày. Với điều kiện thời tiết khí hậu nóng lạnh thất thường như hiện nay, rất dễ làm các loại thực phấm bị mốc nhất là bột ngô để ướt. Ngô dùng để xay bột cần nhặt bỏ hạt mốc, hạt thối. Trong quá trình ngâm ngô cần thay nước thường xuyên…
X.M (tổng hợp)