Trung Quốc và Mỹ đã bắt đầu Đối thoại Kinh tế và Chiến lược trong hai ngày 9 và 10/7 ở Bắc Kinh, trong đó Chủ tịch nước chủ nhà Tập Cận Bình kêu gọi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới phá bỏ những đối đầu cũ. Hai ngày đối thoại được đánh giá là cơ hội để hai nước xoa dịu những căng thẳng sau nhiều tháng “hục hặc” quanh một loạt vấn đề.
|
Toàn cảnh Đối thoại Kinh tế và Chiến lược Trung - Mỹ tại Bắc Kinh ngày 9/7. Ảnh: THX/TTXVN
|
Đối thoại sẽ nhắc tới tổng cộng 60 chủ đề, chủ yếu tập trung vào các vấn đề như an ninh mạng, tranh chấp chủ quyền biển, đồng nhân dân tệ và hiệp ước đầu tư song phương. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Bộ trưởng Tài chính Jack Lew dẫn đầu phái đoàn Mỹ. Trong khi đó, phía Trung Quốc là Phó Thủ tướng Uông Dương và Ủy viên Quốc vụ Dương Khiết Trì.
Đối thoại Kinh tế và Chiến lược thường niên lần thứ 6 giữa hai nước diễn ra trong bối cảnh hai nước va chạm mạnh về vấn đề chủ quyền biển cũng như tin tặc.
Đối đầu Mỹ - Trung sẽ là thảm họa
Phát biểu trong lễ khai mạc Đối thoại Kinh tế và Chiến lược, Chủ tịch Tập Cận Bình khẳng định quan hệ Mỹ - Trung có tầm quan trọng sống còn với cộng đồng toàn cầu. Ông nhấn mạnh: “Đối với hai nước và cả thế giới, đối đầu Mỹ - Trung chắc chắn sẽ là một thảm họa. Chúng ta nên tôn trọng và đối xử với nhau công bằng, tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của người khác, tôn trọng sự lựa chọn của nhau trên con đường phát triển”.
Về quan hệ Mỹ - Trung trong thời gian gần đây, ông Tập Cận Bình nói rằng với lịch sử và văn hóa khác nhau, việc Trung Quốc và Mỹ có quan điểm khác nhau, thậm chí xung đột về một số vấn đề là điều tự nhiên. Do đó, đối thoại và hợp tác giữa hai nước càng trở nên cần thiết hơn. Ông Tập Cận Bình khẳng định lợi ích Mỹ - Trung đang có mối liên hệ với nhau hơn bao giờ hết và hai nước sẽ được lợi nếu hợp tác với nhau.
Mặc dù ông Tập Cận Bình không đề cập trực tiếp đến vấn đề tranh chấp lãnh thổ, nhưng ông này nhắc lại rằng Trung Quốc cam kết thiết lập một quan hệ thân thiện với các nước láng giềng cũng như các nước khác. Ông kêu gọi hai bên tránh bị các vấn đề phụ làm sao lãng.
Ngoài ra, ông Tập Cận Bình kêu gọi hai nước nên đẩy nhanh đàm phán Hiệp định Đầu tư song phương, tăng cường đối thoại quân sự, chống lại mọi hình thức khủng bố và phối hợp trong các vấn đề khu vực, quốc tế quan trọng.
Mỹ hoan nghênh Trung Quốc trỗi dậy
Trong một tuyên bố gửi tới khai mạc đối thoại, Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng có cùng nhận định về quan hệ Mỹ - Trung như Chủ tịch Tập Cận Bình: “Mỹ và Trung Quốc không phải lúc nào cũng sẽ đối đầu về mọi vấn đề. Đó là lý do tại sao chúng ta cần xây dựng quan hệ xung quanh những thách thức chung, trách nhiệm chung, chia sẻ lợi ích và giải quyết các bất đồng”.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết Mỹ cam kết xây dựng mô hình hợp tác kiểu mới giữa các nước lớn với Trung Quốc. Ông Kerry cũng lưu ý rằng trong lịch sử sẽ có sự đối đầu chiến lược giữa các cường quốc đã có vị thế với cường quốc mới nổi. Ông Kerry trấn an: “Mỹ không tìm cách kiềm chế Trung Quốc, chúng tôi hoan nghênh sự xuất hiện của một Trung Quốc thịnh vượng, ổn định và hòa bình, đóng góp cho ổn định, phát triển của khu vực, đóng một vai trò có trách nhiệm trong các vấn đề quốc tế”.
Năm 2014 đánh dấu 35 năm kể từ khi thiết lập quan hệ chính thức Mỹ - Trung. Thương mại giữa hai nước đạt hơn 520 tỷ USD năm 2013, chiếm 1/4 tổng thương mại toàn thế giới.
Thùy Dương