Tháng 11/2012, một sự kiện “vô tiền, khoáng hậu” trong lịch sử của Barcelona đã xảy ra và nó khẳng định sự thành công trong công tác đào tạo của CLB xứ Catalan. Khi Martin Montoya được tung vào sân ở phút 13 để thay thế cầu thủ người Braxin, Daniel Alves, thì cả 11 cầu thủ trên sân lúc đó đều xuất thân từ lò đào tạo của Barca - La Masia, trong đó có cả Lionel Messi, Andres Iniesta và Cesc Fabregas. Không một đội bóng lớn châu Âu nào ghi được dấu ấn như thế, liên quan đến việc sử dụng các tài năng được chính CLB đào tạo nên.
Đội hình 11 cầu thủ Barca xuất thân từ La Masia. |
Với những cầu thủ “cây nhà, lá vườn” như vậy, bảng thành tích của Barca trong 5 năm gần đây là rất đáng tự hào: 3 chức vô địch Tây Ban Nha và 2 chức vô địch Champions League.
“Thánh” Johan Cruyff, cựu cầu thủ và cũng là cựu HLV của Barca, được biết đến là một trong những người đã “thai nghén” ra chính sách đào tạo của đội bóng xứ Catalan. Những nền tảng đầu tiên của phong cách chơi này được huyền thoại người Hà Lan lập nên vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990. Cruyff đã thúc đẩy công tác đào tạo của Barca và giúp tất cả các học viên thấm nhuần cùng một triết lý bóng đá, từ những cầu thủ trẻ nhất cho tới những cầu thủ chuẩn bị được “đôn” lên đội 1. Kết quả là triết lý bóng đá đó đã trở thành một “thương hiệu” của Barca: Lối chơi dựa phần lớn vào những đường chuyền nhanh và khả năng kiểm soát bóng.
Guillermo Amor cũng được xem là một mắt xích quan trọng trong hệ thống đào tạo của Barca. Ông đã gia nhập CLB từ khi còn bé, rồi bây giờ trở thành một thành viên của ban huấn luyện. Ở tuổi 45, cựu thành viên của “Đội hình giấc mơ” dưới thời Cruyff (vô địch Cúp C1 châu Âu năm 1992) hiện là Giám đốc Trung tâm đào tạo La Masia.
Dưới ánh nắng mặt trời chiếu rọi khắp các sân tập La Masia, Amor hãnh diện về việc nhiều đội bóng khác đang đổ xô về xứ Catalan để học hỏi mô hình đào tạo của Barca. “Thành công của đội 1 Barca đã đập vào mắt tất cả mọi người”, cựu tiền vệ này cho biết, “Người ta thấy nhiều cầu thủ của trung tâm hiện thi đấu cho Barca. Vì thế, không ngạc nhiên khi họ muốn đến đây để tìm hiểu xem chúng tôi đã làm gì”.
Phần lớn các em nhỏ đăng ký theo học tại La Masia đều là người xứ Catalan, tuy nhiên, Barca không có bất cứ hạn chế nào về mặt địa lý trong công tác tuyển chọn học viên. Một ví dụ điển hình là Messi, người Áchentina, đã gia nhập lò La Masia năm 13 tuổi.
“Khi chúng tôi tuyển chọn được một học viên trẻ, thì đó là bởi chúng tôi đã ‘chấm’ được một điều gì đó khác biệt”, Amor cho biết thêm. Chính bản thân Amor cũng được các nhà tuyển trạch của Barca lựa chọn năm 13 tuổi, trước khi ông chơi 550 trận cùng với đội bóng xứ Catalan.
“Chúng tôi có thể nhìn thấy một cầu thủ giỏi ngay từ lúc cậu bé đó mới 7 - 8 tuổi”, Amor giải thích, “Nhưng chúng tôi không thể khẳng định ngay rằng cậu bé đó sẽ gia nhập đội hình chuyên nghiệp. Đó là công việc đòi hỏi sự kiên nhẫn, một dự án dài hơi”.
Cũng theo Amor, điểm đặc thù của công tác đào tạo tại Barca là việc hoàn thiện nhân cách, thay vì hình thành một cầu thủ đơn thuần. Chính vì thế, khẩu hiệu của Barca mới là “Hơn một CLB” (Mes que un club).
Hiện tại, Barca vẫn đang tìm kiếm và đào tạo, với hy vọng có thể tạo nên một Messi mới, một Iniesta mới, hay một Fabregas mới. Nhưng họ không đặt ra mục tiêu bằng những con số cụ thể. “Một số năm, chỉ một cầu thủ như vậy xuất hiện. Nhưng cũng có năm, có đến 4 - 5 cầu thủ như vậy”, Amor cho biết, “Và cũng có năm, chúng tôi chẳng tìm được một tài năng triển vọng nào”.
Tuy nhiên, những con số khác lại đang hằng ngày, hằng giờ nói lên thành công của La Masia. Trong một ngày cuối tuần của tháng 3 vừa qua, 16 trong số 17 đội trẻ của Barca đã thắng các trận của họ, trong đó có một tỷ số 21-0 dành cho một đội bóng nữ. Đó là một ngày bình thường ở La Masia.
Bảo An